ایران پروژه ایران پایانامه

 پروژه دانشجویی مقاله زندگینامه ابونصر فارابی در word دارای 56 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله زندگینامه ابونصر فارابی در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله زندگینامه ابونصر فارابی در word

مقدمه  
کودکی ابونصر فارابی  
زندگی علمی او  
وضع فکری زمان او  
روش علمی او  
آثار و کتابهای او  
1-احصاءالعلوم  
تعریف منطق  
موضوع منطق  
تصور  
تصدیق  
فایده منطق  
2- کتاب الموسیقی الکبیر  

مقدمه

ابو نصر فارابی مؤسس فلسفه اسلامی است. او تمام سعی خود را به کار برد که بگوید مطالعات فلسفی بدون بررسی جنبه های عملی آن درجامعه کاری بیهوده است. او کوشش فکری خود را فقط به منظور تهیه طرح اصلاح امور اجتماعی پیلیوی کرد. فارابی می گفت : همانطور که در نظام موجودات امکان انحراف از نوامیس طبیعت وجودندارد در جامعه مدینه فاصله هم اصول منطقی و عملی با نظام آفرینش متناسب خواهد بود. گرچه پیش از فارابی پیروان فرقه اسماعیلیه هم به چنین تناسبی قایل بوده اند: لیکن آنها طرح مدینه فاضله را عنوان نکرده بودند

بعد از فارابی تا دو سه قرن پیش ، تقریباً تمامی دانشمندان و فلاسفه اسلامی تحت تآثیر عقاید او در تمام زمینه ها از جمله بررسی مایل اجتماعی و علم مدینت قرار گرفته اند. زیرا هیچ مسأله ای در فلسفه اسلامی نیست که فارابی به طرح و توضیح آن نپرداخته باشد. متأسفانه در دو سه قرن اخیر است که تقریباً اکثریت فلاسفه‌ اسلامی در تحقیقات فلسفی خود توجهی به طرح مسایل اجتماعی یا علم الاجتماع نکرده اند. این امر باعث شگفتی صاحبنظران نیز شده است. که چرا تفکر فلسفی و مطالعات فلاسفه اسلامی از طرح اجتماعی و تمدن شوی به دور مانده است

در حالیکه توجه به جنبه های عملی این مطالعات است که به ارزش آن می افزاید، چنانکه افلاطون نیز گفته است

« حکمت بی سیاست ناقص  و سیاست بی حکمت باطل است و حکیم باید حاکم باشد و حاکم حکیم»

اگر فارابی سعی در جمع فلسفه و دیانت کرده است، این سعی دلیل وحدت دین و فلسفه نمی شود، این سعی لازمه اصول و مبانی فلسفه اوست و به اختصای وضع تاریخی تفکر، صورت گرفته است. بعبارت دیگر سعی فارابی درجمع دین وم علم ، کلام و تصوف با فلسفه، نتیجه پاسخ تازه ای به پرسش اساسی فلسفه وضوع بر تآسیس فلسفه اسلامی است. اگر فارابی به مطالعه و تدوین آراء یوناینان اکتفا می کرد، می توانست مانند کندی فلسفه را در جنب احکام وحی اثبات کند و معتوض نسبت دین و فلسفه نشود. در این صورت، بیان فلسفه او، تا این اندازه شکل نبود

ممکن است ایراد شود که فلسفه‌ مدنی و مسائل آن در قیاس با مسائل نظری، چندان دشوار نیست، ولی کسانی می توانند چنین ایرادی بکنند که نمی دانند فهم مقاصه فلسفه‌ مدنی فارابی، موکول به درک عمیق فلسفه‌ نظری اوست

درست است که فارابی، شاگرد فلاسفه‌ یونانی است، اما مقلد آنان نیست. اگر در بعضی از کتب، بمناسبت موقع و مقام، درباب تأثیر آراء فلاسفه یونانی تدر فلسفه اسلامی وتوجه فلاسفه‌ اسلامی، منجمله فارابی به فلسفه یونانی،‌تأکید شده است، نباید نتیجه گرفت که مدینه فاضله فارابی افلاطونی یا ارسطوئی است

غالب شرق شناسان اصرار داشته اند که با تتبعات خود، مراجع و مأخذ همه آرائ فلاسفه اسلامی را در بین آثار یونانی بخویند و فلسفه‌ اسلامی را التقاطی صرف بدانند، این طایفه در توجیه اختلاف صورت فلسفه‌ اسلامی با فلسفه‌ یونانی، سوء تفاهم و اشتباه و قصور فهم مسلمین را هم ذخیل دانسته اند. این قبیل اقوال، سطحی است و قائلان به آن دانسته یا ندانسته فلسفه را هیچ و پوچ انگاشته اند. زیرا اگر اشتباه و نفهمیدن مطلبی مؤدی به پیدایش فلسفه شود، هر قول نا مربوط نامفهوم را باید فلسفه دانست

یکی از مسلمات عصر ما، اینست که آراء و اقوال اشخاص، انعکاسی از شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی و اقتصادی است. بنابراین قول، فلسفه مدنی فارابی باید به مقتضای شرایط سیاسی و اجتماعی اواخر قرن سوم و اوائل قرن چهارم هجری در بغداد، تدوین شده بود

بعضی از مورخان سعی کرده اند که مناسبتی میان آراء فارابی ونظام سیاسی خلافت عباسی بیابند، اما در این باب هر چه گفته اند، تحکمی و نا مربوط بوده است، عجب آنکه این قبیل مطالب را کسانی عنوان می کنند که تمام یا قسمت اعظم آراء فارابی را مأخوذ از مأخذ یو نانی می دانند و متوجه نیستند که این دو قول را نمی توان جمع کرد

آیا فارابی چنانکه خود تصریح کرده است، طرح مدینه فاضله را مطابق با نظام عالم می دانند یا چنانکه معمولاً گفته می شود، نظام موجودات در نظر او با توجه به ملاحظات و مقتضیات اجتماعی عنوان شده است؟ نظام موجودات در نظر فارابی، هیچ مناسبتی با نظام اجتماعی و مدنی و سیاسی زمان او ندارد

فارابی در ترتیب طبقات و اصناف مدینه هم بدون اینکه متعرض نظام مدنی و سیاسی موجود شود، پنج طبقه و صنعت مدینه را متناسب با مراتب موجودات ذکر می کند

البته فارابی منکر نیست که رؤسای مدینه ملاحظات مربوط به زمان و مکان را هم مراعات می کنند، اما این ملاحظات، خدشه  و لطمه ای به اصول وارد نمی کنند بلکه  صرفاً مربوط به اطلاق اصول بر موارد جزئی است. به این جهت علم به فلسفه‌ نظری فارابی، بیش از آشنائی بشرایط سیاسی و اجتماعی زمان، در فهم معانی فلسفه‌ مدنی او، اهمیت دارد

مطلب دیگر، نسبت فلسفه نظری با علم مدنی و قیاس این علم با شریعت است

دراینکه فلسفه نظری، اساس علم مدنی است، تردیدی نیست اما ثبات وحدت فلسفه‌مدنی و شریعت چه جهت دارد؟

از آنجاکه به نظر فارابی فلسفه باید اساس عمل و تدبیر امور و نظام مدینه باشد وشریعت عم اگر مخالف فلسفه صحیح باشد، در مدینه فاضله جائی ندارد، ناچار باید سعی در اثبات وحدت فلسفه ‌مدنی و شریعت شود یا لااقل شریعت و بطور کلی دیانت بر مبنای فلسفه تفسیر شود

کودکی ابونصر فارابی

نام کوچک او محمد بن محمدبن طرخانی مشهور به ابونصر است. او در شهر فاراب از شهرهای ماوراءالنهر خراسان قدیم در سال 257 هجری قمری برابر با 870 به دنیا آمد،(1) و به همان جا منسوب گشت و فارابی نامیده شد: می گویند پدرش از امرای لشگریان طاهریان در خراسان بوده است. ابونصر دوران کودکی را در موطن اصلی خود گذراند، وتحصیلات ابتدایی را نیز در همان جا به انجام رسانید و به طور مسلم دارای هوش و استعداد ذاتی استثنایی بوده است

1- در اینکه فاراب از بالد خراسان قدیم است یا از شهرهای بلاد ترک بین مورخین و نویسندگان تراجم احوال اختلاف نظر است. این ندیم نویسنده کتاب الفهر ست که مهمترین سند تاریخی است معتقد است که فاراب از بلاد خراسان و ماوراءالنهر است. با توجه به اینکه ابن ندیم در زمان شهرت نابغه بزرگ و اندیشمند بلند پایه زمان خود یعنی فارابی ضمن اشتغال به کار فروش کتاب دست اندر کار تهیه کتاب الفهر ست بود. و طبعاً توجه خاص به تحقیق در شرح حال رجال برجسته علمی و بیان کتب نویسندگان داشته است به طور مسلم نمی توانسته از دقت دربیان و تشریح احوال نادره زمانش ابونصر فارابی غافل بماند. و بر اساس حد سیاست دیگران حتی موطن و محل تولد او را بیان کند. نظریه دیگر منسوب به ابن حوقل می باشد او می گوید فاراب یا اطرار از بلاد ترک است به نظر  اینجانب  این گفته نمی تواند مخالف نظریه ابن ندیم باشد زیرا زبان محلی مردم شهرهای ماوراءالنهر در آن زمان اکثر ترکی بوده و هنوز هم اکثراً به لهجه ترکی یا ترکمن تکلم می کنند. با توجه به اینکه فارابی غالباً به لباس و زین ترکها در می امده و تکلم می نموده است به همین عنوان شهرت یافته است وابن حوقل نیز با توجه به همین شهرت گفته است فاراب از بلاد ترک است. و اصولاً عنوان طرخانی لقبی است که در زمان سامانیان به نزدیکان امراء سامانی داده می شده و عنوان پدرش بوده

(1) منابع مورد اطمینانی که درباره زندگی و شرح حال و دوران کودکی او مطالبی نوشته اند بسیار اندک و اگر هم وجود داشته ما از آن اطلاعاتی نداریم. اصولا مطالب مذکور در این منابع نیز غالباً مشابه یکدیگر است و در حدی نیست که ذهن نقادرا ضمن تجزیه و تحلیل موضوع ارضا نماید باید گفت که درمیان دانشمندان قدیم رسم نبوده که در تشریح احوال خصوصی خود چیزی بنویسد. و آیندگان را از حد سیاست و گمان و خیالپردازی برهانند

تنها کسی که اقدام به چنین امری از میان دانشمندان نموده و شاگردان او هم درباره زندگی او به تفصیل مطالبی نوشته اند

زندگی علمی او

در شرح زندگی فارابی مطلبی که نشان دهنده جریان واقعی زندگی او باشد و از دوران طفولیت و جوانی او حکایت کند در کتابها و منابع مزبور وجود ندارد جز آنکه او در حدود چهل سالگی در زمان مقتدر نوزدهمین خلیفه عباسی که بین سالهای 295 تا 320هجری در بغداد و مرکز امپراطوری وسیع اسلامی خلافت داشت به منظور کسب دانش و تحصیل کمال نزد اساتید حکمت و فلسفه وارد بغداد شد

بغداد در این وقت بزرگتری مرکز تحقیقات علمی و مجمع دانشمندان و فضلا در فنون مختلف آن زمان بود. شهرت و عظمت بغداد در دنیاس اسلام  و جهان آن روز بی نظیر شایسته مرکزیت امپراطوری عظیم اسلامی آن روز بود. و طبعاً چنین مرکز بزرگ دانش برای پرورش نادره زمانش چون ابونصر فارابی کاملاً محیطی مناسب بود

ابونصر ادبیات و زبان عربی را نزد استاد برجسته این فن ابن سراج در کمال دقت فرا گرفت. علم منطق را نزد استاد بزرگ ابوبشر متی ابن یونس نیز آموخت

ابن خلکان دروفیات الاعیان می گوید« فارابی هنگامی که وارد بغداد گردید ابوبشر از حکماء مشهور و اساتید بزرگ فلسفه بود. درفن منطق هم برجسته ترین استاد بود. درحوزه درسش صدها نفر از علاقه مندان دانش گرد می آمدند و او بر آنها کتاب منطق ارسطو را املا می کرد. و آنگاه به شرح و توضیحش می پرداخت. شاگردان نیز تقریرات استاد را می نوشتند و شهرت وتبحرش در فن منطق مانند نداشت . خوش بیان، سریع الانتقال، دقیق و لطیفه گو بود. سخنان نغز می گفت و معانی بدیع را با بیانی رسا و اشاراتی لطیف بیان می کرد نوشته هایش زیبا مشتمل بر اشاراتی نغز و پرمعنی و دلپذیر بود. تا آنجا که بعضی از علماء فن معتقدند فارابی که  کلیه کتب و تألیفاتش سراسر پر از نوشته های نغز و معانی دلپذیر است و در تفهیم مسائل مشکل علمی با بیانی ساده و رسانهایت استادی و مهارت را نشان داده فقط و فقط بر اثر فیوضات استادش ابوبشر بوده است

ابونصر مانند سایر دانش پژوهان درحلقه‌ درس استاد به فرا گرفتن دانش منطق اشتغال داشت. بدین ترتیب مدتی در بغداد نزد اساتید برجسته در هر فن به فرا گرفتن رشته های دانش مشغول بود

مورخین در منابع مذکور اتفاق دارند بر اینکه ابونصر هر مطلبی را هر چند مشکل بود به سرعت می فهمید و قدرت بیانش درحدی بود که مشکلات علمی را با بیانی ساده و در خور فهم همگان می توانست به دیگران بفهماند. در هوش وم ذکاوت نظیر نداشت و از سخنان پر نغز و پر معنی او است که گفته است مسأله علمی هر چقدر مشکل باشد اگر حقیقت داشته باشد فهمیدن و فهماندن آن با بیانی ساده کاملا امکان پذیر است[1]

به علت اهمیت خاصی که فارابی برای دانش منطق قائل بود برای اینکه هیچ نکته  از مطالب این فن بر او پوشیده نماند از بغداد به حران[2] مرکز دیگر علمی در آن زمان رفت. بار دیگر دانش منطق را نزد ابوحیان بن جیلان که از حکما و فلاسفه بزرگ نصرانی آن زمان بود به دقت تمام مورد بررسی و تجزیه و تحلیل و مطالعه قرار داد. آنگاه به بغداد مراجعت نمود[3] و هم خود را صرف فراگرفتن رشته های مختلف حکمت و فلسفه نمود. با توجه به آمادگی کاملی که از نظر تسلط بر فن منطق یافته بود و اینکه منطق کلید فهم دانشهای نظری مزبور بود فهم مشکلات برای او دشوار نبود. بنابراین با کوشش و جد وجهد فراوان به مطالعه و تحقیق در متن و شرح و کلیه آنچه ارسطو راجع به فلسفه نقل شده بود مشغول گشت[4]. و با تسلطی که به زبان یونانی داشت استفاده مستقیم از منابع اصلی این علوم برای او ممکن بود. در کتاب نفس که به تصنیف ارسطو معلم اول پیدا شده این جمله به خط  ابونصر نوشته شده « که من این کتاب را صد مرتبه خواندم» و نیز از او نقل شده « که کتاب سماع طبیعی مربوط به ارسطو را چهل مرتبه خواندم بازهم خود را نیازمند به مراجعه مجدد می دانستم. شیخ الرئیس ابو علی ابن سینا در شرح حال خود می نویسد که کتاب ما بعد الطبیعه ارسطو را مکرر و بارها خواندم، مطالب آن بر من کشف نشد چنانکه  می پنداشتم یا در این کتاب  مطلبی قابل فهم وجود ندارد یا آنکه من استعداد فهم و درک آن ر اندارم. به هر حال این موضوع را فراموش کردم تا آنکه روزی از بازار کتابفروشها می گذشتم فروشنده دوره گردی را دیدم که کتابی در دست داشت به اصرار تمام برای خریدن آنرا به من عرضه کرد، و من همچنان از خرید آن خود داری کردم. بر اثر اصرار زیاد او کتاب را خریدم. ناگهان متوجه شدم کتاب مزبور شرخی بر کتاب  ما بعد الطبیعه ارسطو به خط ابو نصر فارابی است. با یک بار خواندن، تمامی مطالب کتاب ما بعد الطبیعه ارسطو بر من کشف شد

از فارابی پرسیدند تو داناتری یا ارسطو؟ پاسخ داد « اگر در زمان ارسطو می بودم از بزرگترین شاگردان او محسوب می گردیدم»

فارابی اکثراً تألیفات خود را در بغداد به رشته تحریر در آورد. سپس به دمشق رفت ولی مدت کمی در آنجا توقف کرد.آنگاه متوجه مرکز علمی دیگر و مجمع دانشمندان اسلامی آن زمان مصر شد. پس از مدتی توقف در مصر به حلب نزد سیفالدوله که از امراء خاندان حمدانیون بود رفت

ابن خلکان می گوید:  در پاره ای از مجموعه ها خواندم که هنگامی که ابونصر بر سیف الدوله وارد شد در حضور او جمعی از دانشمندنن و فضلا در هر رشته از علوم گرد آمده بودند. فارابی به لباس و زین ترکها که لباس دایمی او بود به طور ناشناس به جمع آنها در آمد و به هنگام ورود کمی درنگ نمود

سیف الدول هبه تازه وارد خطاب نمود و گفت بنشین  فارابی گفت آنجا که تو می گویی بنشینم یا آنجا که شأن من است؟ امیر گفت آنجا که شأن تو است. ابونصر از میان جمعیت به صدر مجلس رفت تا رسید به جایگاه امیر. آنگاه امیر را کنار زد و جایش نشست سیف الدوله به غلامان که در بالای سر او بودند به زبان محلی که تنها امیر و غلامان به آن آگاهی داشتند خطاب نموده و گفت: این شیخ اسائه ادب نمود من از او سؤالاتی خواهم کرد، چنانچه از پاسخ عاجز ماند شما او را به خواری از مجلس برانید. فارابی خطاب به امیر به همان زبان گفت: « ای امیر درنگ نما که امور به عواقب آنها است»

سیف الدوله در شگفت آمده و به فارابی گفت:‌ مگر تو این زبان را می دانی؟ گفت بلی . هفتاد زبای دیگر. پس مقام او نزد امیر بلند شد. آنگاه بحث علمی در هر یک از فنون مختلف شروع گردید. در هر مورد فارابی با آرائی قاطع وکلامی عمیق مطلب را بیان می نمود

[1] – این جمله یاد آور فرمایش پیامبر گرامی (ص) است که فرموده اند « شرالناس المستفیقهون» بد ترین مردم لغز گویان و آنها که مفاهیم واهی را می خواهند در لفافه لغز گوئی و عبارات مشکل به دیگران حقیقت جلوه دهند هستند مشهور است که می گویند لنین رهبر جهان کمونیست نیز گفته است  اگر مطلبی حقیقت داشته باشد می توان با عباراتی ساده آنرا بیان کر د و نیازی به لغز گوئی ندارد

[2] – حران وره او قنسرین و نصیبین از شهرهای نواحی غرب فرات و سوریه فعلی است که آرامیان مسیجی از عهد ساسانی پس از تسلط امپراطوری روم بر مصر و اسکندریه این شهرها را بجای اسکندریه به مرکز علمی و تحقیق شرق بخصوص یونان نموده بودند و دانشمندان سوریه  یا سریان در این مرکز به تدریس دانش یونان اشتغال داشتند

[3] – و فیات الاعیان ص 100

[4] – اینجانب را عقیده بر اینست که فارابی زبان یونانی را بخوبی فرا گرفته بوده زیرا او شیفته فراگرفتن دانش یونان بخصوص فهم نظرات ارسطودر منطق و فلسفه بوده و ترجمه هایی که از متون کتب یونان قبل از او در زمان او بخصوص در مورد منطق ارسطو شده بود در حدی نبوده که فارابی بتواند آنچنان در مباحث مختلف این علم تحقیق و همه معضلات آن را بخوبی تجزیه و تحلیل نماید و با بیانی ساده و رسا قابل فهم همگان در آورد تا آنجا که تاریخ دنیای دانش او را بعد از ارسطو معملم ثانی لقب دهد

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با ساختمان و عملکرد نیمه هادی دیود و ترانزیستور در word دارای 34 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله آشنایی با ساختمان و عملکرد نیمه هادی دیود و ترانزیستور در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

نیمه هادی ها و ساختمان داخلی آنها

نیمه هادی ها عناصری هستند که از لحاظ هدایت ، ما بین هادی و عایق قرار دارند، و مدار آخر نیمه هادیها ، دارای 4 الکترون می‌باشد

ژرمانیم و سیلیکون دو عنصری هستند که خاصیت نیمه هادی ها را دارا می‌باشند و به دلیل داشتن شرایط فیزیکی خوب ، برای ساخت نیمه هادی دیود ترانزیستور ، آی سی (IC ) و ;. مورد استفاده قرار می‌گیرد

ژرمانیم دارای عدد اتمی‌32 می‌باشد

این نیمه هادی ، در سال 1886 توسط ونیکلر[1] کشف شد

این نیمه هادی ، در سال 1810توسط گیلوساک[2] و تنارد[3] کشف شد. اتمهای نیمه هادی ژرمانیم و سیلیسیم به صورت یک بلور سه بعدی است که با قرار گرفتن بلورها در کنار یکدیگر ، شبکه کریستالی آنها پدید می‌آید

اتم های ژرمانیم و سیلیسیم به دلیل نداشتن چهار الکترون در مدار خارجی خود تمایل به دریافت الکترون دارد تا مدار خود را کامل نماید. لذا بین اتم های نیمه هادی فوق ، پیوند اشتراکی برقرار می‌شود

بر اثر انرژی گرمائی محیط اطراف نیمه هادی ، پیوند اشتراکی شکسته شده و الکترون آزاد می‌گردد. الکترون فوق و دیگر الکترون هائی که بر اثر انرژی گرمایی بوجود می‌آید در نیمه هادی وجود دارد و این الکترون ها به هیچ اتمی‌وابسته نیست

د ر مقابل حرکت الکترون ها ، حرکت دیگری به نام جریان در حفره ها که دارای بار مثبت می‌باشند، وجود دارد. این حفره ها، بر اثر از دست دادن الکترون در پیوند بوجود می‌آید

بر اثر شکسته شدن پیوندها و بو جود آمدن الکترون های آزاد و حفره ها ، در نیمه هادی دو جریان بوجود می‌آید.جریان اول حرکت الکترون که بر اثر جذب الکترون ها به سمت حفره ها به سمت الکترون ها بوجود خواهد آمد و جریان دوم حرکت حفره هاست که بر اثر جذب حفره ها به سمت الکترون ها بوجود می‌آید. در یک کریستال نیمه هادی، تعداد الکترونها و حفره ها با هم برابرند ولی حرکت الکترون ها و حفره ها عکس یکدیگر می‌باشند

1.    نیمه هادی نوع N وP

از آنجایی که تعداد الکترونها و حفره های موجود  در کریستال ژرمانیم و سیلیسیم در دمای محیط کم است و جریان انتقالی کم می‌باشد، لذا به عناصر فوق ناخالصی اضافه می‌کنند

هرگاه به عناصر نیمه هادی ، یک عنصر 5 ظرفیتی مانند آرسنیک یا آنتیوان تزریق[4] شود، چهار الکترون مدار آخر آرسنیک با چهار اتم مجاور سیلسیم یا ژرمانیم تشکیل پیوند اشتراکی داده و الکترون پنجم آن ، به صورت آزاد باقی می‌ماند

بنابرین هر اتم  آرسنیک، یک الکترون اضافی تولید می‌کند، بدون اینکه حفره ای ایجاد شده باشد. نیمه هادی هایی که ناخالصی آن از اتم های پنج ظرفیتی باشد، نیمه هادی نوع N[5] نام دارد

در نیمه هادی نوع N ، چون تعداد الکترون ها خیلی بیشتر از تعداد حفره هاست لذا عمل هدایت جریان را انجام می‌دهند . به حامل هدایت فوق حامل اکثریت و به حفره ها حامل اقلیت می‌گویند

هرگاه به عناصر نیمه هادی ژرمانیم و سیلیسیم ، یک ماده 3 ظرفیتی مانند آلومنیوم یا گالیم تزریق شود، سه الکترون مدار آخر آلومنیوم با سه الکترون سه اتم سیلیسیم یا ژرمانیم مجاور ، تشکیل پیوند اشتراکی می‌دهند . پیوند چهارم دارای کمبود الکترون و در واقع یک حفره تشکیل یافته است

هر اتم سه ظرفیتی، باعث ایجاد یک حفره می‌شود، بدون اینکه الکترون آزاد ایجاد شده باشد. در این نیمه هادی ناخالص شده، الکترون ها فقط در اثر شکسته شدن پیوندها بو جود می‌آیند

نیمه هادی هایی که ناخالصی آنها از اتم های سه ظرفیتی باشد، نوع P [6] می‌نامند

حفره ها در این نیمه هادی به عنوان حامل های اکثریت و الکترون ها به عنوان حاملهای اقلیت وجود دارد، تبدیل یک نیمه هادی نوع p وn و بالعکس بوسیله عملی به نام «جبران»(Compensation) امکان پذیر می‌باشد[7]

2.    اتصال PN و تشکیل نیمه های دیود

لحظه ای که دو قطعه نیمه هادی نوع P وN را به هم پیوند می‌دهیم، از آنجایی که الکترون ها و حفره ها قابل انتقال می‌باشند، الکترون های موجود در نیمه هادی نوع N به خاطر بار الکتریکی مثبت حفره ها ، جذب حفره ها می‌گردند. لذا در محل اتصال نیمه هادی نوع P وN ، هیچ الکترون آزاد و حفره وجود ندارد

3ـ1) لایه تهی

گرایش الکترونهای طرف n پخش شدن در تمامی‌جهات است. بعضی از آنها از پیوندگاه می‌گذرند. وقتی الکترونی وارد ناحیه p می‌شود، یک حامل اقلیتی به حساب می‌آید

وجود تعداد زیادی حفره در اطراف این الکترون باعث می‌شود که عمر این حامل اقلیتی کوتاه باشد. یعنی الکترون بلافاصله پس از ورود به ناحیه p به داخل یک حفره فرو می‌افتد. با این اتفاق ، حفره ناپدید و الکترون نوار رسانش به الکترون ظرفیت تبدیل می‌شود

هر بار که یک الکترون از پیوندگاه می‌گذرد، یک زوج یون تولید می‌کند. دایره هایی که درون آنها علامت مثبت است، نماینده یو نهای مثبت و دایره های با علامت منفی نماینده یو نهای منفی اند . به دلیل بستگی کوالانسی ، یونها در ساختار بلوری ثابت اند و مانند الکترونهای نوار رسانش یا حفره ها نمی‌توانند به این سو و آن سو حرکت کنند

هر زوج یون مثبت و منفی را دو قظبی می‌نامیم . ایجاد یک به معنی این است که یک الکترون نوار رسان ش و یک حفره از صحنه عمل خارج شده اند. ضمن اینکه تعداد دو قطبیها افزایش می‌یابد ، ناحیه ای در نزدیکی پیو ندگاه از بارهای متحرک خالی از بار را لایه تهی می‌نامیم

3ـ2) پتانسیل سد

هر دو قطبی دارای یک میدان الکتریکی است . بردارها جهت نیروی وارد به بار مثبت را نشان می‌دهند. بنابراین ، وقتی الکترونی وارد لایه تهی می‌شود، میدان الکتریکی سعی می‌کند الکترون را به درون ناحیه n به عقب براند. با عبور هر الکترون، شدت میدان افزایش می‌یابد تا آنکه سرانجام گذرالکترون ازپیوندگاه متوقف می‌شود

در تقریب دوم ، باید حاملهای اقلیتی رانیز منظور کنیم . به خاطر داشته باشیم که طرف p دارای تعداد الکترون نوار رسانش است که از گرما ناشی می‌شوند. آنها که در داخل لایه تهی واقع اند توسط میدان به ناحیه n برده می‌شوند. این عمل شدت میدان را اندکی کاهش می‌دهد و تعداد کمی‌حاملهای اکثریتی از طرف راست به چپ اجازه عبورمی‌یابند تا میدان به شدت قبلی خود بگردد. به محلی که در آن الکترون ها و حفره ها وجود ندارند را ناحیه تخلیه[8] یا سر کنندگی می‌نامند

حال تصویر نهایی تعادل را در پیوندگاه ارائه می‌دهیم

تعداد کمی‌حاملهای اقلیتی از یک طرف پیوندگاه به طرف دیگر سوق می‌یابند. عبور آنها میدان را کاهش می‌دهد مگر اینکه،

تعداد کمی‌حاملهای اکثریتی از پیوندگاه با عمل پخش گذر کنند و شدت میدان را به مقدار اولیه برگردنند

میدان موجود بین یونها معرف اختلاف پتانسیلی است که به آن پتانسیل سد می‌گوییم . پتانسیل سد کنندگی برای نیمه هادی سیلیسیم بین 6/0 تا 7/0 ولت و برای نیمه هادی ژرمانیم بین 2/0 تا 3/0 ولت می‌نامند

مقدار ولتاژی که لازم است تا سد کنندگی مورد نظر در پیوند PN خنثی شود را ولتاژ سد کنندگی می‌نامند و آن را با Vy نشان می‌دهند

هنگام هدایت دیود ، افت ولتاژ دو سر آن در حالت ایده آل صفر و در حالت واقعی ، برابر مقدار ولتاژ سد کنندگی می‌باشد

قطب منفی منبع به بلور n، و قطب مثبت آن به بلور p متصل است. این نوع اتصال را بایاس مستقیم می‌نامیم

هرگاه پتانسیل منفی به آند(A) و پتانسیل مثبت به کاتد (K) وصل شود، دیود هدایت نمی‌کند و این حالت را بایاس مخالف دیود می‌نامند

منبع dc را  وارونه می‌بندیم تا بایاسی معکوس برای دیود برقرار شود

میدانی که از خارج اعمال می‌شود با میدان لایه تهی هم جهت است. به این دلیل ، حفره ها و الکترونها به سوی دو انتهای بلوار عقب نشینی می‌کنند (از پیوندگاه دور می‌شوند) . الکترونهای دور شونده پشت سر خود یونهای مثبت بر جای می‌گذارند ، و حفره هایی که می‌روند یونهای منفی باقی می‌گذارند . بنابراین لایه تهی پهنتر می‌شود .هر چه بایاس معکوس بزرگتر باشد لایه تهی پهنتر است

وقتی حفره ها و الکترونها از پیوندگاه دور می‌شوند، یونهای نوزاد اختلاف پتانسیل بین دو طرف لایه تهی را افزایش می‌دهند

 هر چه لایه تهی پهنتر می‌شود ، این اختلاف پتانسیل بزرگتر است. افزایش پهنای لایه تهی وقتی متوقف می‌شود که اختلاف پتانسیل آن با ولتاژ معکوس اعمال شده مساوی باشد

هنگام قطع دیود ، مقاومت دو سر آن زیاد می‌باشد و مانند یک مدار باز عمل می‌کند

با توجه به حالت های بررسی شده در خصوص دیود ، منحنی مشخصه ، زیرا به دست می‌آوریم

3ـ3 ولتاژ شکست

اگر ولتاژ معکوس را افزایش دهیم سرانجام به ولتاژ شکست می‌رسیم ، در دیودهای یکسو ساز(آنهای که ساخته شده اند تا در یک جهت بهتر از جهت دیگر رسانایی داشته باشند)، ولتاژ شکست معمولاً ازV 50 بیشتر است

همین که ولتاژ شکست فرا می‌رسد، تعداد زیادی حامل اقلیتی در لایه تهی ظاهر می‌شود و رسانش شدید می‌شود

در بایاس معکوس الکترون به راست و حفره به چپ رانده می‌شود. سرعت الکترون ، ضمن حرکت زیاد می‌شود

هرچه میدان لایه تهی قویتر باشد حرکت الکترون سریعتر است . در ولتاژی معکوس بزرگ، الکترونها به سرعتیهای بالا می‌رسند. این الکترونهای بسیار سریع ممکن است با یک الکترون ظرفیت برخورد کند

اگر این الکترون بسیار سریع دارای انرژی کافی باشد، می‌تواند الکترون ظرفیت را به موازی در نوار رسانش حاصل می‌شود

 اکنون این دو الکترون هر دو شتاب می‌گیرند و می‌توانند دو الکترون دیگر را از جای خود بکنند. به این ترتیب ممکن است تعداد حاملهای اقلیتی بسیار زیاد شود و کار رسانش در دیود شدت گیرد

حالت شکست بای بیشتر دیودها مجاز نیست. به عبارت دیگر، ولتاژ معکوس در دو سر دیود باید در مقداری کمتر از ولتاژ شکست نگه داشته شود

3ـ4 منحنی دیود در بایاس مستقیم

چون منبع dc جریان مثبت را در جهت پیکان دیود برقرار می‌کند، دیود بایاس مستقیم دارد. هرچه ولتاژ اعمال شده بیشتر باشد ، جریان دیود بیشتر است

 با تغییر ولتاژ اعمال شده، می‌توانید جریان دیود(با استفاده از آمپرسنج متوالی) و ولتاژ دیود(با ولت سنج موازی) را اندازه بگیرید. با ترسیم نقاط مربوط به جریانها و ولتاژهای متناظر نموداری ازجریان دیود بر حسب ولتاژ دیود به دست می‌آید

3ـ5 منحنی دیود

وقتی دیودی را در بایاس معکوس قرار دهید . فقط جریان ضعیفی را به دست می‌آورید. با اندازه گیری جریان و ولتاژ دیود می‌توانید منحنی بایاس معکوس را رسم کنید.این منحنی چیزی شبیه خواهد بود . در اینجا هیچ مطلب شگفتی وجود ندارد

به ازای تمام ولتاژهای معکوس کمتر از ولتاژ شکست BV ، جریان دیود بسیار ضعیف است در ولتاژ شکست به ازای افزایش اندکی در ولتاژ، جریان دیود به سرعت افزایش می‌یابد

با انتخاب مقادیر مثبت برای ولتاژ و جریان مستقیم ، ومقادیر منفی برای ولتاژ و جریان معکوس ، می‌توانیم منحنیهای مستقیم و معکوس را روی یک تک نمودار رسم کنیم. در این نمودار کشش دیود را جمعبندی می‌کند و بیان می‌دارد که به ازای هر مقدار ولتاژ  دیود چه جریانی از دیود می‌گذرد

3ـ6 دیود ایده آل

تقریب دیود ایده آل تمام جزئیات را جز استخوان بندی عملکرد دیود کنار می‌گذارد . عمل دیود چیست؟ در جهت مستقیم به خوبی هدایت می‌کند و هدایت آن در جهت معکوس  بسیار ضعیف است. در شرایط ایده آل ، وقتی دیود بایاس مستقیم دارد مانند یک رسانای کامل (ولتاژ صفر) است

به اصطلاح مداری، دیود ایده آل مانند یک کلید خودکار عمل می‌کند. وقتی جریان مثبت در جهت پیکان دیود برقرار باشد کلید بسته است . اگر جریان مثبت بخواهد در جهت مخالف بگذرد، کلید باز است. این ساده ترین مدل است

علیرغم اینکه تقریب دیود ایده آل در ابتدا افراطی به نظر می‌رسد ، ولی در بیشتر مدارهای دیودی پاسخهای مناسبی می‌دهد . مواقعی پیش می‌آید که این تقریب کارایی ندارد، به این دلیل ، به تقریب دوم[9] و سوم[10]نیاز داریم . ولی دیود ایده آل برای تحلیل مقدماتی مدارهای دیودی تقریب بسیار خوبی است

3ـ7 ظرفیت دیود

[1] winkler

[2] Gilosake

[3] Tanard

[4] Dopping

[5] Negative

[6] Positive

[7] Martin Hartley Jonws،

روشهای الکترونیک از تئوری تا عملی، بهزاد رضوی و همایون نیکوکار، انتشارات باستان،5،

[8] Deplition  Region

[9] Albert Paul Malvino  ،

اصول الکترونیک را، دکتر مهدی حسن کاظمینی،‌مرکز دانشگاهی ، تهران ، 1369 ، ص

[10] همان مأخذ ، ص

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله حقوق زنان در سیره و آموزه های نبوی در word دارای 38 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله حقوق زنان در سیره و آموزه های نبوی در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله حقوق زنان در سیره و آموزه های نبوی در word

مقدمه :  
وضعیت زن در پیش از اسلام:  
حقوق و حیات اجتماعی زن در دنیای قدیم در ایران  
وضعیت و حقوق زنان در جامعه عرب  
نتایجی که در بالا اقتباس می شود:  
بعضی تفاوت های حقوقی زن و مرد در اسلام (به طور اختصار):  
حقوق زن در اسلام  
الف: حقوق عمومی (به طور مختصر):  
2- برابری دختر و پسر:  
3- اهلیت:  
4- مالکیت:  
5- ارث.  
6- تحصیل.  
7- قضاوت:.  
8- شهادت:.  
9-آزادی عقیده و بیان:  
ب: حقوق اختصاصی زن در اسلام (به طور مختصر): 1 – آزادی زن در انتخاب همسر:  
2- مهریه:  
3- نفقه:  
4- حضانت و رضاع:  
5- حقوق معاشرت با زن:  
6- طلاق:مسئله طلاق در مطالب قبل مورد بحث قرار گرفت.  
حقوق زن در نظام جمهوری اسلامی:  
اصل بیستم:  
اصل بیستم و یکم:  
نتیجه گیری:  
منابع و مآخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله حقوق زنان در سیره و آموزه های نبوی در word

کتاب خانواده در بهشت (نویسنده: دکتر احمد بهشتی)

کتاب زن در آیینه جلال و جمال: ( نویسنده: آیت الله عبدلله جوادی آملی)

کتاب مبانی نظری قانون اساسی (نویسنده: شهید محمد حسین حسینی بهشتی)

کتاب مجموعه آثار (نویسنده: شهید مرتضی مطهری)

کتاب ترجمه تفسیرالمیزان: (نویسنده: استاد علامه سید محمد حسین طباطبایی)

کتاب ترجمه المیزان (نویسنده: علامه طباطبایی)

حقوق زن در کشاکش سنت و تجدد: (نویسنده: محمد حکیم پور)

رژه پیره: روان شناس اختلافی زن و مرد: (ترجمه: محمد حسین سروری)

حقوق زن در اسلام: (نویسنده: استاد شهید مرتضی مطهری)

آیاتی هم از قرآن کریم و روایات پیامبر (ص) اقتباس شده است

 مقدمه

انسان از گذشته های دور تا به امروز در پی شناسایی حقوق خویش و در جهت تأمین و تضمین آن، همواره قربانی داده است انسان همان موجودی است که آفرینش وی در زیباترین شکل ممکن صورت پذیرفته و خداوند خود را نسبت به چنین آفرینش تحسین نموده و بر همین اساس جایگاه شایسته و اعمال امروز او مورد تأکید قرار گرفته است. و در قرآن آمده است که تنها انسان است که تاج کرامت بر سر او نهاده شده است و برای چنین انسانی برخورداری از حقوق ویژه امری طبیعی است و رابطه مستقیمی بین استعدادها و توانایی ها او با دامنه حقوقی وی دارد از نظر قرآن جنسیت مهم نیست آنچه که ملاک برتری است جنسیت نمی باشد بلکه در نزد خداوند تقوا است زن و مرد اگر چه از نظر جنسیت متفاوتند ولی از نظر انسانیت برابر هستند. علت تفاوت حقوق بین زن و مرد نظیر قضاوت، ارث، شهادت، تعده، زوجات، طلاق، ولایت و اموری از این قبیل را باید در تفاوت های وجودی میان زن و مرد جست و جو کرد. از نظر اسلام تفاوت های فراوانی میان زن و مرد از لحاظ جسمی، روانی، احساسی سبب گردیده است اسلام بر پایه فطرت انسانی، حقوق خویش را وضع نموده است با عنایت به این تفاوت های فراوانی میان زن و مرد از لحاظ جسمی، روانی، احساسی سبب گردیده است اسلام بر پایه فطرت انسانی، حقوق خویش را وضع نموده است با عنایت به این تفاوت های حقوقی برای زن و حقوقی برای مرد قائل شده است که سر جمع برابری و تساوی میان آنها و نفی تبعیض جنسی است

در این مقاله سعی شده است در مورد حقوق زنان در اسلام و آموزه های نبوی و همچنین در جوامع گذشته وضع و احوال آنان مورد بررسی قرار گیرد نگاه بدبینانه و شیء گونه نسبت به زن در متون منثور و منظوم ما دیده می شود به طور نمونه

زن از پهلوی چپ شد آفریده             کسی از چپ، راستی هرگز ندیده

نظامی

چه خوش گفت شاه جهان کیقبا      کـه نفریـن بـد بـر زن نیـک بــاد

سعدی

در سیاستنامه خواجه نظام الملک، ضمن توصیه مردان به بی توجهی نسبت به خواسته یا گفته زنان می نویسد: «اول مردی که فرمان زن برد و او را زیان داشت و رنج و مشقت افتاد آدم (ع) بود که فرمان حوا کرده گندم بخورد تا از بهشتش بیرون کردند». و یا حکیم متأله «ملاصدرا» در کتاب «اسفار اربعه» زنان را در شمار حیوانات به حساب آورده و نمونه های دیگر نیز وجود دارد که با بیانات خود مقام زن را تنزول داده اند و اهمیت آن را کم به حساب آورده اند و هنوز زنان از حیث برخورداری از بیشتر امکانات نظیر امکان تحصیل و اشتغال در بسیاری از کشورهای جهان در سطحی پایین تر از مردان قرار دارند البته از نظر محققانی نظیر «رابرت بلود» و «دونالدو ولف» سه عامل آموزش و اشتغال و میزان دستمزد تأثیری مستقیم در افزایش قدرت تصمیم گیری زنان دارد

وضعیت زن در پیش از اسلام:

حقوق و حیات اجتماعی زن در دنیای قدیم در ایران

زن به شهادت تاریخ، بدترین و شوم ترین و نکبت بارترین دوران حیات اجتماعی خود را در دوره پیش از اسلام گذرانده است و به ندرت به عنوان موجودی انسانی – که از حیث کرامت و ارزش انسانی با مرد همسنگ باشد مورد توجه قرار گرفته است بلکه غالباً به مثابه موجودی اهریمنی و شیطانی و نجس تلقی می شده است که پیوسته روح و روان مرد از او در آزار و اذیت بوده است

 زنان در گذشته حتی در جوامع متمدنی چون ایران و روم از بسیاری از حقوق مادی و معنوی اعم از:

حق معامله، حق پیشه، حق مالکیت، حق انتخاب همسر، حق طلاق، حق تحصیل، حق رأی، حق ارث، حق وصیت، حق مهریه و … محروم بوده است. در درخشانترین دوره حیات اجتماعی زن در ایران پیش از اسلام یعنی عصر ساسانی – «زن مطلقاً فرمانبردار مرد بود و شخصیت حقوقی نداشت، پدر  و شوهر اختیارات وسیعی در دارایی های او داشتند؛ و آنچه که از هیاهوی جاهلانه که اخیراً اعلام کرده اند از بدیهیات تمدن ساسانی است نکاح با محارم و زناشویی در میان اقادب درجه اول حتماً معمول بوده است و احکام عجیب دیگری هم داشتند که وقتی پسری به سن رشد بلوغ می رسیده پدر یکی از زنان خود را به عقد زناشویی او در می آورده است»

دکتر کریستین سن نیز در کتاب ایران در زمان ساسانیان با تشریح وضعیت دهشتناک زندگی زن در جامعه ساسانی می نویسد: «در ایران عصر زردتشتی، ازدواج با محارم و نزدیکان، نه تنها مقدس بوده بلکه گناهان کبیره را محو می کرده است»

در سروده های قدیمی و مذهبی ایرانیان درباره تحقیقات و پستی زن آمده است: «پدران از خدا مسألت نمی کنند که دختری به ایشان روزی کند و فرشتگان دختران را از نعمت هایی که خدا به آدمی می بخشیده به شمار نمی آوردند»

در دوره ساسانی شوهر کردن برای زن به معنای درآمدن از سالاری پدر یا برادر و رفتن به سالاری شوهر یا پدر او بوده است

به طور کلی در ایران عصر ساسانی، موقعیت و جایگاه زن نسبت به ممالک دیگر دنیای آن روز تا حدودی بهتر بوده است و عمده محدودیت ها و محرومیت ها ریشه مذهبی داشته است به طوری که یک مؤمن آیین زردتشت- به تبعیت از آموزه های فقهی این مذهب- زن (حائض) را ذاتاً «نجس» تلقی می کرده تا جایی که از نظر او روح و حتی نگاه و نفس زن حائض از این حکم مستثنی نبوده است و چنین زنی در آیین زردتشت باید خود را از دیگران دور نگاه می داشت و از کارهای روزمره در نه شبانه روز دست می کشید و همچنین جامه خود را در مدت یاد شده به طور مرتب تعویض می کرد که این به این معنا بود که زن باید تقریباً یک سوم از دوران جوانی خود از حیات اجتماعی محروم می ماند و به طور مجرّد زندگی می کرد و در مورد زایمان نیز این مورد صدق می کرد و در نتیجه زمینه انزوای اجتماعی زن را فراهم می ساخت

رفتار و کرداری که در مورد زن در جوامع و ممالک مختلف در قدیم وضع بود

ایتالیا: زن حیوان پلید و نجسی است‎؛ نه روح دارد و نه ابدیت، اما بر بندگی و خدمتگزاری بر مرد واجب است

یونان: پدری که پسر نداشت و دارای چند دختر بود می توانست برای یکی از دختران خود شوهری انتخاب کند و او را به جای پسر، وارث خود قرار دهد و هر گاه دختری شوهر می کرد از میراث پدر مرحوم می شد و در سهم الارث احتمالی شوهر هم هیچ گونه اختیاری نداشت

هند: در قدیم مرگ شوهر، هنگامه مرگ ؟؟؟ زن نیز فرا می رسید بدین گونه که پس از مرگ شوهر، زن را هم داخل آتشی که جسد مرد در آن می سوخت پرت می کردند و از او می خواستند با این فداکاری و وفاداری خود، روح شوهرش را شاد کند

چین: خانواده های چین چنان نسبت به فرزندان دختر خویش بی اعتنا بودند که برای پراکندن آنها از سر خود، در فرستادن آنها به حرمسرای خاقان با یکدیگر رقابت می کردند

در کشورهای دیگر نیز همچنین اعمال و کردارهایی در مورد زنان وجود دارد که به اختصار نمی توانیم همسری آنها را بیان کنیم

$ وضعیت و حقوق زنان در جامعه عرب

در جامعه عرب برای زن نه استقلالی در زندگی قایل بودن و نه حرمت و شرافتی؛ زنان در عرب ارث نمی بردند و تعداد زوجات آن هم بدون حدی معین، جایز بود همچنان که در یهود نیز چنین بود و در مسئله طلاق برای زن اختیاری نبود و دختران را زنده به گور می کردن اولین قبیله ای که چنین کار را کرد قبیله بنوتمیم بود و به خاطر پیشمادی بود که در آن قبیله رخ داد و آن این بود که با نعمان بن متند جنگ کردند و عده ای از دخترانشان اسیر شدند و از شدت خشم تصمیم گرفتند دختران خود را خود به قتل برسانند و زنده دفن کنند و این رسم ناپسند در میان قبایل عرب به تدریج معمول گردید و عرب هرگاه دختری برایش متولد می شد به فال بد گرفته و داشتن چنین فرزندی را ننگ می دانست برخی خانواده های عرب در امر ازدواج به زنان و مخصوصاً دختران خود استقلال داده بودن رفتاری که عرب در آن زمان با زنان داشت ترکیبی است از رفتار اقوام متمدن و رفتار اقوام متوحش، ندادن استقلال به زنان در حقوق و شرکت ندادن آنان در امور اجتماعی از قبیل حکومت و جنگ و مسئله ازدواج و اختیار دادن امر ازدواج به زنان اشراف را از ایران و روم گرفته بودند و کشتن آنان و زنده به گور کردن و شکنجه دادن را از اقوام وحشی اقتباس کرده بودند پس محرومیت زنان عرب از مزایای زندگی هستند به تقدیس و پرستش رئیس خانه نبود بلکه از باب غلبه قوی و استخدام ضعیف بود و زنان محرومیت و نیز سختی هایی که در این جوامع داشتند در دل و فکر آنان ضعفی ایجاد کرد و این ضعف فکری اوهام و خرافات عجیب و غریبی در مورد حوادث و وقایع مختلف در آنان پدید آورد که کتب تاریخی این خرافات و اوهام را ضبط کرده است و این خلاصه ای بود از احوال زن در مجتمع انسانی در ادوار مختلف قبل از اسلام و در عصر ظهور اسلام

نتایجی که در بالا اقتباس می شود:

اول اینکه:‌ بشر در آن دوران درباره زن دو تفکر داشت: یکی اینکه زن را انسانی را در سطح حیوانات بی زبان می دانست و دیگر اینکه او را انسانی پست و ضعیف در انسانیت می پنداشت انسانی که مردان، یعنی انسان های کامل در صورت آزادی او از شر و فسادش ایمن نیستند و به همین جهت باید همیشه در قید تبعیت مردان بماند و مردان اجازه ندهند که زنان آزادی در زندگی خود کسب کنند. نظریه اول با سیره اقوام وحشی و نظریه دوم با روش اقوام متمدن آن روز مناسب تر است

دوم اینکه: بشر قبل از اسلام نسبت به زن از نظر وضع اجتماعی نیز دو نوع طرز تفکر داشت بعضی جوامع زن را خارج از افراد اجتماع انسانی می دانستند و بعضی دیگر معتقد است زن مانند اسیری است که به بردگی گرفته می شود و از نیروی کار و استفاده می کردند

سوم اینکه: محرومیت زن در این جامعه همه جانبه بود و زن را از تمامی حقوقی که ممکن بود از آن بهره مند شوند محروم می دانستند

چهارم اینکه: اساس رفتار مردان بر زنان عبارت بود از غلبه قوی بر ضعیف و هر معامله ای که با زنان می کردند بر اساس استخدام و بهره کشی آنان بود و این روش امت های غیر متمدن بود و امت های متمدن این تفکر را داشتند که زن انسانی است ضعیف الخلقه که توانایی آن را ندارند که در امور خود مستقل شود

$ بعضی تفاوت های حقوقی زن و مرد در اسلام (به طور اختصار):

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله برنامه ریزی احتیاجات مواد (MRP) در word دارای 117 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله برنامه ریزی احتیاجات مواد (MRP) در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله برنامه ریزی احتیاجات مواد (MRP) در word

مقدمه

فصل اول

1-1تاریخچه برنامه ریزی احتیاجات

1-2-اهداف مطالعاتى

1-3حدود مطالعاتی

فصل دوم:(مفاهیم MRP)

2-1- تعریف MRP و جایگاه آن

2-2نتیجه گیری از اهداف MRP

2-3عملکرد MRP

2-4- دیدگاههای MRP

2-5- ورودیها و خروجیهای MRP

فرآیند

خروجیهای MRP

2-6-محاسن و محدودیتهای MRP

2-7-عوامل برنامه ریزی موثر MRP

2-7-1- فاصله زمانی تحویل

2-7-2- ذخیره اطمینان در MRP

2-7-3-سیاست های سفارش دهی در MRP

1 – مقدار ثابت سفارش Fixed order  Quantity , FOQ

2 – دوره ثابت سفارش POQ Periodic order Quantity ,

3 – تامین نیاز L4L ,               Lot for lot

فصل سوم:(ارتباط MRP با MRPII و JIT)

3-1-رابطه MRP با MRPII

.3-2- توسعه MPR به :mrpII

3-3- اصول و اهداف سیستم MRPII

3-4- MRPمدار بسته در سیستمهای MRPII

3-5- بخشهای وظیفه ای MRPII

3-5-1- کنترل سطوح کارگاهی

3-5-2- مالی و حسابداری

3-5-3-  خرید

3-5-4- بازاریابی

3-5-5- مهندسی

3-5-6- توزیع

3-6- محدودیتهای سیستم MRPII در مقایسه با سیستم MRP

3-7-  اجزاء سیستمهای MRPII

3-8- MRP و JIT

3-8-1-سیستمهای تولید به موقع just – in – time

3-8-2-سیستمهای MRP

3-8-3- سیستم پیاده سازی

3-9-ارزیابی عملکردهای مدیریت

3-9-1- مقدمه

3-9-2- تقویت کار

3-9-3- TQM

3-9-4- JIT

3-9-5- WCM

3-9-6- تکنولوژی تولید بهینه شده روش OPT

فصل 4(مکانیزم mrp)

4-1- محاسبات MRP

4-1-1- الگوریتم -محاسبات MRP

4-2-  ساختار چند سطحی عمودی و افقی

4-3-  تبدیل تقاضای ناخالص به خالص;

4-4انتقال دادن پیش زمان تولید

4-5- نمودار MRP

4-5-1- پریود های زمانی Time  Buckets

4-5-2- هماهنگی زمانی

4-5-3- علامت گذاری پایین ترین سطح BOM;

4-6- تعیین اندازه دسته های تولیدی(Lot sizing)

4-6-1- اندازه دسته ثابت

4-6-2- روش دسته به دسته         (lot for lot = L4L)

4-6-3- حداقل هزینه بر واحد   (LUC)Least unit cost

4-6-4- روش حداقل هزینه کل               Least total cost (LTC)

4-6-5- بالانس کردن قطعه پریود (PPB) Part period balancing

4-6-6- روش (Period order quantity)

4-7- ذخیره احتیاطی و زمان احتیاطی

4-8- (Firm planned orders)

4-9- PEGGING

4-10- MRP در برابر نقطه سفارش;

4-11- کنترل تولید با حلقه بسته Closed loop manufacturing control

4-12- کاربرد MRP در برنامه ریزی تولید

فصل

5-1- نتیجه گیری و جمع بندی

5-2- تعاریف و اصطلاحات

اطلاعات اصلی قطعات

5-3- فهرست منابع

مقدمه

از مسئولیتهای مهم و اساسی در واحدهای صنعتی ، برنامه ریزی و کنترل موجودیها است

فعالیتها گرد آوری شده با عنوان کنترل موجودیها همواره مورد توجه خاص مدیریت ، بخش کنترل مواد و سفارشات و مهندسی صنایع است . سایر واحدهای صنعت نیز با توجه به اهداف و وظایفی که به عهده دارند هر یک به نوعی خاص ، سیستمهای برنامه ریزی و کنترل موجودیهای خود را با نظامها و استراتژی های مناسب هماهنگ کرده

در این میان وظیفه مسئولین و دست اندارکارن بخش کنترل تولید و موجودیها و مهندسی صنایع و مدیریت مواد و سفارشات آن است که با در نظر گرفتن اهداف و استراتژیهای کل سازمان و ضمن توجه به مجموعه عوامل و شرایط حاکم بر سازمان روشها و سیاستهایی را اتخاذ نموده و به اجرا در آورنده که دراقتصاد کل سازمان اثر مثبت داشته باشد

درشرایط امروزی صنعت با استفاده از سیستمهای پیشرفته تر تولید سیستمهای انعطاف پذیر ( FMS ) و تولید به هنگام( JIT ) سعی می شود که سطح موجودی ها را در کارخانه پائین نگهدارند . با این حال هنوز سرمایه درگیر به صورت موجودی در بسیاری از شرکتها و کارخانه های تولید بسیار زیاد می باشد

علیرغم هزینه های مرتبط با نگهداری موجودیها ، داشتن موجودی در کارخانه امری غیر قابل اجتناب می باشد . مساله مهم این است که هزینه های روبرو شدن با کمبود کالا و مواد اولیه و قطعات یدکی ، مشکلات توقف تولید ، از دست رفتن فرصت فروش کالا وکسر شهرت سازمان را در برخواهد داشت . در مواردی ممکن است که ضرر و زیان های مورد بالا از هزینه نگهداری موجود بیشتر شود

هدف اصلی برنامه ریزی تولید موجودی این است که با تجزیه و تحلیل شرایط و هزینه ها ، مناسبترین سیاستهای را برای سفارش و نگهداری موجودی در کارخانه بگیرند

فعالیتهای برنامه ریزی تولید و کنترل موجودی ، همانگونه که از نامش معلوم است به دو بخش برنامه ریزی تولید و بخش کنترل موجودی قابل تجزیه است در بخش برنامه ریزی تولید ، برنامه ریزی سیاستها و شیوه های مناسب و اقتصادی برای تولید بهتر مشخص می گردد و دربخش کنترل موجودی نقش اجرا کننده و به کار گیرنده و نظارت روی موجودیها می باشد

امور برنامه ریزی و کنترل موجودیها باید با همکاری و تبادل نظر نزدیک با حسابداری صنعتی ، بخش فروش و بازار یابی ، امور تولید بخش خرید و تدارکات و انبارها و به بررسی شرایط و تدوین سیاستها و نظام تولید و موجودی خود می پردازند

سیستم برنامه ریزی مواد یک سستم اطلاعاتی برای هماهنگی برنامه های تفضیلی در سیستمهای تولید چند مرحله ای می باشد در این سیستم قطعات و مواد با توجه به محصول نهایی برنامه ریزی می شوند یا به عبارتی وابسته به محصول نهایی می باشند . در سیستم برنامه ریزی مواد ابتدا محصول نهایی را در نظر می گیریم ، سپس آن را به اجراء تشکیل دهنده اش تجزیه می کنیم و آنگاه با توجه به زمان احتیاج به هر یک از مواد و قطعات برنامه ریزی های لازم را انجام می دهیم . این سیستم به ما کمک می کند تا بتوانیم فعالیتهای مربوط به تدارک قطعات و مواد را مشخص و زمان انجام آنها را در طول برنامه تعیین کنیم . در این سیستم اجزاء تشکیل دهنده محصول شناسائی شده میزان هر یک از اجزاء تعیین و طول زمان لازم برای تهیه آنها موعد مقرر مشخص می شود یک سیستم (MRP) اساساً برای پاسخ به این سئوال طراحی می گردد که برای رسیدن به مقاد یر پیش بینی نشده در برنامه سالانه تولید ( MPS ) چه کالایی ، به چه مقدار و در چه زمانی باید خریداری یا ساخته شوند ؟

 فصل اول

1-1تاریخچه برنامه ریزی احتیاجات

MRP دراوایل دهه 1960 به عنوان یک رویکرد کامپیوتری به برنامه ریزی تدارک و تولید مواد در آمریکا شکل گرفته و کتاب راهنمای کامل آن در سال 1975 توسط ارلیکی منتشر گردید

بدون شک تنکیک MRP پیش از جنگ جهانی دوم نیز به صورت دستی و به شکلی تلفیقی در بخش های مختلف اروپا بکار گرفته می شد. با این حال، آنچه که ارلیکی دریافت، این بود که کامپیوتر امکان بکارگیری کلیه جزئیات تکنیک MRP را فراهم ساخته و این امر تکنیک مزبور را در مدیریت موجودی‌های در جریان تولید بسیار اثر بخش می سازد
طرح اولیه فوق برای بکارگیری کامپیوتری MRP، بر مبنای یک پردازشگر لیست مواد (BOMP) ایجاد گردیده بود. این پردازشگر، برنامه تولیدی اقلام والد را به برنامه تولید یا خرید اقلام جزء تبدیل می نمود. این امر با بسط دادن یا باصطلاح انفجار نیازمندی های محصول بالاترین سطح در طول لیست مواد (BOM)، به منظور تعیین تقاضای قطعات انجام می گرفت. سپس تقاضای ناخالص پیش بینی شده، با موجودی های در دست و سفارشات در طول افق زمانی برنامه ریزی و در هر سطح از BOM مقایسه می گردید. این سیستمها روی کامپیوترهای بزرگ(مین فریم( پیاده شده و در بخش های متمرکز بر برنامه ریزی مواد در شرکت های بزرگ اجرا می گردیدند

با گذر زمان، نصب این سیستم ها در شرکت های مختلف گسترش یافت و به منظور افزایش دامنه عملکرد این سیستم های نرم افزاری، توابع عملیاتی متعددی به آنها اضافه گردید. از جمله توسعه های صورت گرفته بر روی سیستم اولیه می‌توان به سر برنامه تولید(MPS)، کنترل فعالیت تولید (PAC)، برنامه ریزی سرانگشتی ظرفیت (RCCP)، برنامه ریزی احتیاجات (نیازمندی های) ظرفیت (CRP)، و خرید اشاره نمود

ترکیب مدول های برنامه ریزی یعنی (CRP,MRP,MPS) و مدول های اجرایی (یعنی PAC و خرید) و نیز ایجاد شرایطی که سیکل برنامه ریزی بتواند از سیکل اجرایی بازخوردهای لازم را دریافت نماید، منجر به نوع کامل تری از MRP گردید که به آن MRP حلقه بسته گویند. با اضافه کردن مدول های مالی خاصی به MRP حلقه بسته و همچنین توسعه سربرنامه تولید به منظور پذیرش وظایف کامل تری به عنوان یک برنامه اصلی یا مرجع و بالاخره امکان پشتیبانی برنامه ریزی بازرگانی از لحاظ جنبه های مالی آن، سیستم کاملی حاصل می‌شود که در واقع رویکردی یکپارچه را برای مدیرتی منابع تولیدی ارائه می دهد. این MRP توسعه یافته، برنامه ریزی منابع تولیدی یا MRP-II نامیده می شود. از سال 1980همچنان که پیاده سازی MRP روی کامپیوترهای کوچکتر و ریزکامپیوترها امکان پذیر می گردید، نصب سیستم های MRPنیز به روند صعودی خود ادامه می داد

فراگیر شدن MRP ناشی از تلاش و به عبارتی جهادی است که جامعه کنترل تولید و موجودی آمریکا(APICS) در اوایل دهه 1970 به راه انداخت. نقطه تمرکز حرکت فوق در واقع ایجاد این باور بود که MRP یک راه حل مطمئن است، زیرا یک سیستم یکپارچه ارتباطات و پشتیبانی تصمیم گیری است که کلیه فعالیتهای تولیدی- تجاری را پشتیبانی می کند. همچنین بر این نکته تأکید می شد که لازمه موفقیت برنامه های اجرایی MRP، در اصل تعهد مدیریت و آمزوش کلیه نیروهای تولیدی می باشد. به این ترتیب نقش تکنیک های بهینه سازی مبتنی بر تحقیق در عملیات و علم مدیریت به تدریج کمرنگ گردید. آن چه مرتباً تصریح می شد این بود که مسائل واقعی موجود در صنایع، مسائل مرتبط با نظم، آموزش، درک و ارتباطات می باشند(نه مسائل عددی و بهینه سازی). این پیام که توسط APICS مطرح و تبلیغ می شد، از طریق گروه کثیری از مشاوران(که اغلب همچون حواریون آن بودند) در هر گوشه بازگو شده و از طرف صنایع کامپیوتر نیز که مشتاق گسترش کاربرد آن بودند چون پژواکی تکرار می گردید

از جمله مهمترین عللی که منجر به استفاده گسترده از MRP به عنوان یک تکنیک مدیریت تولید گردید، استفاده آن از قابلیت های کامپیوتر برای ذخیره سازی و دستیابی به حجم بالایی از اطلاعات بود که این امر خود برای اداره هر شرکت ضروری می نمود. به علاوه سیستم MRP به ایجاد هماهنگی میان فعالیت‌های مختلف همانند مهندسی، تولید و مواد در واحد تولیدی کمک می‌کرد. به این ترتیب جذابیت MRP II نه تنها به خاطر نقش آن به عنوان یک پشتیبان تصمیم گیری مدیریت بود، بلکه از آن مهمتر نقش یکپارچه کننده آن در سازمان تولیدی بود که آن را حایز اهمیت می نمود

امروزه تفکراتی در زمینه چگونگی یکپارچه سازی سیستم هایی از نوع MRP با محیط تولید یکپارچه کامپیوتر(CIM) و کفایت چنین سیستم هایی در مقیاسه با فلسفه های تولیدی جایگزین مانند تولید بموقع(JIT) و تکنیک های انحصاری مانند تکنولوژی تولید بهینه(OPT) چنین سیستم هایی، و نیز شکست های مکرر در دستیابی به مزایای وعده داده شده آنها، سئوالات متعددی در زمینه اثر بخشی MRP مطرح می گردند

برنامه ریزی منابع تولید یا MPR II، یک مفهوم بسیار متحول کنند بود که از MPR ساده (برنامه ریزی نیازمندی مواد)ایجاد گردید و دامنه اش به تمامی بخشهای سیستم تولید کشیده شد. مفهوم MRP-II به سادگی از بحث مدیریت نقطه سفارش زاده شد و به تدریج به یک سیستم پیچیده در زمان ما تبدیل گردید

در اواخر دهه پنجاه میلادی، بحث نقطه سفارش به مفهومی ساخت یافته تر تبدیل شد. نوعی بحث از تقاضای ناخالص و برنامه زمان بندی سفارشات. فقط یک مسأله کوچک وجود داشت: موجودی در دست در آن منظور نشده بود. تولید کنندگان شروع به ایجاد فرمولی جهت غلبه بر این مشکل نمودند. با تکمیل تدریجی فرآیند، ظرافت های بیشتری به آن افزوده شدند و سرانجام MRP-II یعنی برنامه ریزی نیازمندی مواد مولد گردید

در دهه شصت میلادی، قابلیت های کامپیوتر در ذخیره کردنBOM، باعث رشد بیشتر MPR شد. ولی بسیاری از متخصصان در همان زمان نیز روشن بود که MRP دارای قابلیت های بسیار بیشتری از صرفاً برنامه ریزی مواد می باشد. به تدریج این پرسش مطرح گردید که آیا نمی توان MPR را به دیگر مقوله ها در منابع تولید نیز بسط داد؟

از سوی دیگر، از آنجاییکه در آن زمان، تولیدات بر حسب واحد پول سنجیده می شدند، عده ای تمایل داشتند که سیستم جدید، مفاهیم مالی نظیر هزینه واحد محصول، واریانس و غیره را نیز در برداشته باشد

و به این ترتیب بود که به تدریج،آنچه که امروز MRP-II می نامیم، پای به عرصه وجود گذارد. MRP-II ابزاری است برای مدیریت، پیش بینی و کنترل کردن منابع یک شرکت و محلهای سرمایه گذاری عملیاتی شرکت به عنوان یک مفهوم که روی یکپارچگی عملیات تولیدی تأکید دارد، MRP-II شامل ابزارها و فرآیندهایی است که بتوانند تقاضا را به برنامه تولید معقول تبدیل نمایند

MRP با حلقه بسته، مرحله منطقی تحول MRP بود که منجر به یک سیستم کنترلی تولید گردید. MRP یا حلقه بسته شامل برنامه ریزی احتیاجات ظرفیتی و فیدبک کنترل کننده میزان پیشرفت برنامه تولید است. این نوع MRP،زمان بندی اصلی تولید را به فرآیند برنامه ریزی اتصال می دهد. MRP با حلقه بسته از برنامه احتیاجات مواد استفاده کرده و آنرا به برنامه نیازمندیهای ظرفیتی تبدیل می‌نماید. سپس میزان منابع مورد نیاز برای احتیاج MPS و MRP با ظرفیت در دسترس مقایسه می شود تا شدنی بودن برنامه بررسی گردد
به محض دست یابی به یک برنامه شدنی، کنترل تولید در سطح کارگاه و نیز کنترل خرید به مورد اجرا گذارده می شوند. در این مرحله، عملکردهای واقعی تولید وتأمین مواد اندازه گیری می شوند و با برنامه مقایسه می گردند(حلقه بسته می شود). این فیدبک باعث می شود تا مدیریت قادر باشد تشخیص دهد که آیا نیاز به اقدامات تصحیحی وجود دارد یا خیر

همانطور که بحث شد MRP از سه دیدگاه مختلف اما در ارتباط با هم مورد استفاده قرار می گیرد: هر یک زا این سه دیدگاه یک مرحله از توسعه MRP را در بر دارد. این سه دیدگاه عبارتند:  1 MRP-I

2. Closed loop MRP

3. MRP-II. Manufacturing resource Planning

MRP-I مقدار واقعی، تاریخ نیاز و تاریخ صدور سفارشات برنامه ریزی شده را برای هر یک از مونتاژهای فرعی، اجزاء و مواد مورد نیاز در تولید محصول که در MPS لیست شده اند را محاسبه می نماید

برنامه ریزی منابع تولیدی در واقع توسعه ویژگی های سیستم MRP است که به منظور پشتیبانی از سایر فعالیت های تولیدی و فراتر از برنامه ریزی مواد، کنترل موجودی، وکنترل BOM شکل گرفته است

1-2-اهداف مطالعاتى

مدیران می دانند کیفیت ،  پیروی از احتیاجات مشتری است ، حفظ و بهبود کیفیت سبب حفظ و افزایش مشتریان می گردد . وقتی که مشتری قابلیت محصول مورد نظرش را با قیمت نسبی ارزان بدست آورد ، رضایتبخش جلب می شود . به همین دلیل حفظ یا بهبود استاندارهای کیفیت و هزینه از دید مدیران تولیدی دو هدف اساسی تولید به شمار می روند مدیران با کاهش دادن هزینه های خرید کالاها و خدمات ، پول سرمایه گذاری شده برای موجودیها ، هزینه حمل و نقل و بسته بندی و جابجائی ، سقف ارزش کالاهای در شرف تولید ،  مواد دور ریختی ، هزینه های تحقیق و توسعه ، و نیز با بهبود دادن استفاده از ماشین آلات و سایر تسهیلات ، استفاده از نیروی کار مناسب و …. می توانند به این و هدف اساسی و در نهایت به ( بهترین ارزش در نقطه مصرف ) دست یابند و بقا و توسعه  تولید خود را در بازار تجارت تضمین کنند

1-3حدود مطالعاتی

با توجه به اهداف مطرح شده و با عنایت به عنوان موضوع تحقیق مواردی به شرح زیر مورد بررسی میباشند

1-اصول و مبانی برنامه ریزی احتیاجات مواد

2-بررسی سیستم برنامه ریزی احتیاجات مواد و ارتباط ان با سایر موضوعات

3-تمرکز بر روی برنامه ریزی احتیاجات مواد و موارد استفاده ان

فصل دوم:(مفاهیم MRP)

2-1- تعریف MRP و جایگاه آن

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی پروژه بررسی اثرات زیست محیطی آب و فاضلاب در word دارای 109 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی پروژه بررسی اثرات زیست محیطی آب و فاضلاب در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی پروژه بررسی اثرات زیست محیطی آب و فاضلاب در word

بخش اول
بررسی اثرات زیست محیطی سازه های آبی بر روی آبزیان
چکیده  
مقدمه  
اثرات احداث سد و پل بر روی  رودخانه  
سیمای زیست محیطی رودخانه های مهم ایران  
کاهش سطح آب در مردابها و خلیجها  
احداث سدها  
احداث موانع در رودخانه  
آلوگیهای صنعتی  
سموم و کودهای شیمیایی  
بررسی راه حلها  
براساس نوع کارکرد  
نتیجه گیری و پیشنهادات  
بخش دوم
اثر لجن فاضلاب بر غلظت تعدادی از عناصر غذایی و ویژگی های شیمیایی خاک
چکیده  
مقدمه  
مواد و روش ها  
نتایج و بحث  
خصوصیات خاک ها  
خصوصیات لجن فاضلاب  
تاثیر لجن فاضلاب بر غلظت عناصر غذایی و خصوصیات شیمیایی خاک  
اثر کاربرد لجن بر خصوصیات شیمیایی خاک  
هدایت الکتریکی عصاره اشباع   
ظرفیت تبادل کاتیونی  
تاثیر لجن فاضلاب بر عملکرد اسفناج  
نتیجه گیری  
سپاس گزاری  
بخش سوم
اثر آبیاری با پساب بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک
چکیده  
مقدمه  
مواد و روش ها  
نتایج و بحث  
طبقه بندی فاضلاب ورودی  
بافت خاک  
ارزیابی اراضی منطقه به خاطر استفاده از پساب  
جرم مخصوص ظاهری  
درصد رطوبت در حد گنجایش زراعی   
وزن مخصوص حقیقی  
نفوذپذیری  
نتیجه گیری  
تشکل و قدردانی  
بخش چهارم
بررسی آلودگی ناشی از پسابهای حاوی فلزات سنگین واحدها و کارگاههای آبکاری استان اصفهان
چکیده  
مقدمه  
مواد و روشها  
نتایج  
موقعیت استقرار واحدهای آبکاری  
بررسی و تعیین فرآیند آبکاری در واحدهای مختلف  
تعیین مشخصات کمّی و کیفی فاضلاب واحدهای آبکاری  
مشخصات کیفی فاضلاب صنعتی واحدهای آبکاری  
تعیین مدت زمان فعالیت کارگاههای آبکاری  
وضعیت منابع آب زیر زمینی و میزان اثر گذاری دفع فاضلاب واحدهای آبکاری  
نتیجه گیری  
بحش پنجم
انتقال و زوال طبیعی سیانور در خاک مطالعه موردی دشت موته
چکیده  
مقدمه  
مواد و روش ها  
نتایج و بحث  
نتیجه گیری  
قدر دانی  
بخش ششم
اثر لجن و کمپوست در حذف آمونیاک از پساب بخش کک سازی کارخانه ذوب آهن اصفهان
چکیده  
مقدمه  
مواد و روش ها  
مکان های نمونه برداری  
نتایج و بحث  
نتایج حاصل از تاثیر لجن و کمپوست بر روی میزان حذف آمونیاک از پساب  
نتایج حاصل از تاثیر متقابل گلوکز و مواد معدنی بر میزان حذف آمونیاک از پساب  
نتایج بررسی تاثیر زئولیت و کلرور کلسیم بر میزان حذف آمونیاک توسط لج  
نتایج حاصل از بررسی تاثیر کلرور کلسیم بر میزان حذف آمونیاک از پساب  
نتایج حاصل از میزان حذف آمونیاک از محیط مصنوعی توسط لجن و کمپوست  
مقایسه میزان حذف آمونیاک توسط لجن و کمپوست در پساب و محیط   
نتیجه گیری  
حذف آمونیاک توسط کمپوست  
دلایل کارآیی پایین میزان حذف جذبی آمونیاک توسط لجن و کمپوست  
استفاده از پیش تیمار کلرورکلسیم و زئولیت  
استفاده توام از لجن و کمپوست  
تاثیر گلوکز و مواد معدنی  بر میزان حدف آمونیاک توسط لجن و کمپوست  
قدر دانی  
بخش هفتم
ارزیابی عملکرد فرآیند اسمز معکوس در حذف آرسنیک از آب
چکیده  
مقدمه  
حذف آرسنیک توسط غشاء با استفاده از روش اسمز معکوس  
مواد و روش ها  
نتایج  
تاثیر فشار  
تاثیر دما  
بحث و نتیجه گیری  
منابع

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی پروژه بررسی اثرات زیست محیطی آب و فاضلاب در word

1)                 آذری تاکامی ، قباد، 1363 . اصول تکثیر و پرورش ماهی ، جلد اول ، انتشارات وزارت کشاورزی

2)                 سازمان حفاظت محیط زیست ، دستورالعمل ثبت وقوع مرگ و میر ماهیهای رودخانه ها و نحوه گزارش رسانی

3)                 شرکت شیلات ، 1369 ، مجموعه مقالات کنفرانس بهره برداری از ذخایر آبهای خزر

4)                 شرکت شیلات ، 1371 ، گزیده ای از بازار محصولات دریایی ، فائو

5)                 معاونت تحقیقاتی سازمان حفاظت محیط زیست ، ( 1371 ) ، استاندارد خزوجی فاضلابها ، انتشارات دفتر آموزش زیست محیطی ، 10 ص .

6)                 هیئت تحریریه ، ( 1370 ) ، ضرورت جمع آوری و تصفیه فاضلاب در ایران . فصلنامه آب و فاضلاب کشور ، پیش شماره .

7)                 فیضی ، م . ( 1380 ) مقایسه تاثیر مصرف پساب فاضلاب و آب چاه بر روی خاک و گیاه در شمال اصفهان . گزارش نهایی طرح ، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان .

8)                 مهندسین مشاور زایند آب ، ( 1370 ) ، طرح شبکه آبیاری دشت برخوار اصفهان .

9)                 حسینیان ، م . ر ، ( 1369 ) . اصول راحی تصفیه خانه های فاضلاب شهری و پساب صنعتی ، انتشارات شهرآب ، فصل های اول و دهم .

10)            ابراهیمی ، ن . ( 1380 ) . بررسی اثر کودهای آلی بر خصوصیات شیمیایی خاک و جذب عناصر به وسیله ذرت و گندم ، پایان نامه کارشناسی ارشد خاک شناسی ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه صنعتی اصفهان .

11)            شریعتی ، م . ر . ( 1365 ) . فاضلاب منبع غذایی و اثرات سوء آن . موسسه تحقیقات خاک و آب ، نشریه 688

12)            خوش منش ، ا . ( 1371 ) ، ترکیب فلزات سنگین در پساب تعدادی از واحدهای آبکاری شهر اصفهان و خطرات زیست محیطی آنها م آب و فاضلاب ، 8 ، 15 – 10 .

13)            موثقی ، ک . ( 1379 ) بهینه سازی حذف سیانید ار پسابهای صنعتی در مقیاس پایلوت ، م . ب و فاضلاب 24 ، 45 – 42

14)            فرازمند ، ع . ( 1380 ) تصفیه پسابهای حاوی فلزات سنگین به روش احیای باکتری های سولفاتم . آب و فاضلاب ، 37 23 – 16 .

15)            فردوسی ، س . ( 1372 ). مدیریت پسماندهای شیمیایی ، سازمان بازیافت و تبدیل مواد ، تهران .

16)            پور مقدس ، ح کرد مصطفی پور ، ف علیدادی ، ح . ، و حیدری ، غ ح . ( 1383 ) . حذف آرسنیک آ ب با استفاده ازپراکسید هیدروژن و کلراید فریک ، . م . علمی – پژوهشی مرکز تحقیقات بهداشت محیط ، 1 ، 53 – 60 .

17)            مدائنی ، س . س . ( 1381 ) غشاء ها و فرایندهای غشایی ، چا پ اول ، انتشارات طاق بستان

18)            مسافری ، م ، ( 1384 ) . بررسی عوارض ناشیاز آرسنیک در آب استان کردستان و روشهای حذف آن از آب آشامیدنی ، پایان نامه دکترا ، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران .

بررسی اثرات زیست محیطی سازه های آبی بر روی آبزیان

چکیده:

با رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضای استفاده از آب به منظورهای کشاورزی، شرب و صنعت لزوم سرمایه گذاری و توسعه در بخش آب اجتناب ناپذیر است. در این بین، تاثیر اجرای پروژه های آبی بر مسائل زیست محیطی باید مد نظر قرار گیرد، زیرا ایجاد تاسیسات آبی بر روی رودخانه ها و طرحهای عمرانی مربوط به آنها می تواند به شکلهای مختلف بر روی محیط زیست اثر گذارد. مقاله حاضر درباره اثرات زیست محیطی سازه های آبی شامل سدها، بندهای انحرافی، آبگیرها و آبگیرهای مربوط به نیروگاهها در رودخانه های مهم ایران به ویژه اثراتی که در ذخایر آبزیان دارد بحث می کند و مهمترین این اثرات  عبارتند از : محروم شدن از تولید مثل طبیعی آبزیان، تغییرات حرارتی در اثر احداث سدها و رودخانه ها، ته نشین شدن رسوبات در پشت سدها و تخلیه رسوبات . همچنین روشهای مهندسی در زمینه رفع اثرات منفی زیست محیطی شامل تاسیسات هیدرولیکی حفاظت ماهی در سدها و آبگیرهای آبیاری، آبگیرهای توربینها و تاسیسات عبوردهنده ماهی شامل شوتها، آسانسورهای ماهی رو، حوضچه های پلکانی ماهی رو و آسانسورهای هیدرولیکی ماهی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.در انتها، طرح مدلی برای تعیین ضرایب هیدرولیکی مربوط به حوضچه های پلکانی ارائه می شود و به لزوم تدوین استانداردها و دستور العمل های مربوطه نیز اشاره می گردد

مقدمه :

تحقیقات نشان داده که از 41600 گونه مهره دارانی که تاکنون شناخته شده اند قریب به 1/48 درصد را ماهیها تشکیل می دهند . ماهیها نزدیک به 20 درصد از مجموع پروتئین حیوانی مورد احتیاج بشر را تامین می کنند (آذری تا کامی ، 1363) براساس گزارس سال 1371 سازمان خوار وبار کشاورزی ملل متحد (فائو؟)سالیانه حدود 79 میلیون تن صید از آبهای مختلف کره زمین صورت می گیرد. که کشور ایران با میزان 250000 تن صید ماهی در سال مقام چهل و هشتم را در بین کشورهای جهان دارا بوده است (شرکت شیلات، 1371) نقشی که آبزیان در چرخه اکولوژیکی دارند از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تولید محصولات متنوعی همچون پودر و کنسر ماهی ، مواد شیمیایی و دهها صنعت وابسته به آبزیا، دراقتصادو زندگی روزمره مردم جهان تاثیر بسزائی دارند. لیکن ، بسیاری از ماهیهای پر ارزش کره زمین بر اثر ازدیار جمعیت، آلودگی محیط و محدود شدن محلهای تخم ریزی در اثر دخالت بشر و عوامل دیگر در شرف نابودی هستند. بنابراین باید به مسایل مربوط به حفاظت ماهیهای مختلف که محیط زیست آنها در اثر احداث سازه ها تخریب می شود توجه شود و روشهای مهندس  مهندسی در زمینه رفع ایان موانع مورد بررسی قرار گیرد

اثرات احداث سد و پل بر روی  رودخانه

صرفنظر از اثرات سودمند احداث سدها و تاسیسات آبی، این گونه تاسیسات با تغییرات اکولوژیکی موجب نابودی و انقراض نسل بسیاری از ماهیها و آبزیان می گردند

الف- با ایجاد سدها، ماهیها به طور عمده از تولید نسل طبیعی محروم می شوند، زیرا بستر لازم جهت تخم ریزی آنها به شدت تغییر می کند. بطور مثال بسترهایی که آزاد ماهیها جهت تخم ریزی انتخاب می کنند، بسترهای فقره سنگی و یا شنی است

ب- احداث سدها بر روی رودخانه ها سبب تغییرات حرارتی و زیست محیطی می شود که این تغییرات حرارتی در دریاچه سدها بستگی به ارتفاع سد دارد. در سدهای مرتفع، اختلاف درجه حرارت در سطح و عمق دریاچه پشت سدگاهی به 10 درجه سانتی گراد می رسد. ماهیهایی که با گرم شدن آب به طرف محل تخم ریزی مهاجرت می کنند با باز شدن دریچه های آبگیر زیرسد و کاهش درجه حرارت آب رودخانه دچار تنش شده و تخم ریزی نمی کنند

ج- ته نشین شدن رسوبات در پشت سدها ارزش عناصر حیات زا را کاهش داده و سبب عدم رشد کافی پلانکتونها و بنتوزها در رودخانه ها و دریاها، که نقش مهمی در تغذیه ماهیها دارند، می شود

د- گاهی اوقات جهت تخلیه رسوبات داخل مخزن سد از دریچه های آبگیر تحتانی سد استفاده می شود با گشودن کلیه دریچه ها و شستشوی رسوبات، مقادیر عظیمی از رسوبات بطور ناگهانی وارد رودخانه می شود که این مسئله سبب افزایش ناگهانی وارد رودخانه می شود که این مسئله سبب افزایش ناگهانی غلظت مواد معلق در آب شده و تلفات بی شماری را پی خواهد داشت. طبق گزارشات، اگر میزان گل و لای آب رودخانه از 5% تجاوز کند این مواد وارد برونشهای ماهیها شده و از تنفس آنها جلوگیری خواهد رد (سازمان حفاظت محیط زیست )

هـ – با احداث سدها، راه ماهیهای مهاجر که به دلیل فیزیولوژی تولید مثل جهت تخم ریزی به قسمتهای علیای رودخانه مهاجرت می نمایند بسته شده و درنتیجه از تولید مثل طبیعی محروم می مانند

و- پلهایی که بر روی رودخانه احداث شده اند اغلب دارای فونداسیون بلندی می باشند که راه مهاجرت ماهیها را بسته و همان عوارض سدها را در تخم ریز ماهیهای مهاجر بوجود می آورند

ز- با ورود ماهیها به کانالهای آبیاری و ورودیهای کانال نیروگاههای آبی، بعضی از آنها تلف می شوند

ح- در بعضی مناطق، از جمله حوزه آبریز دریای خزر با ایجاد سازه ها و انحراف آب، پاره ای از مردابها و خلیجها که نقاط تخم ریزی بسیاری از ماهیها را تشکیل می دهند رو به خشکی نهاده و یا با افزایش بیش از حد غلظت نمک،آب آنها برای ماهیها غیر قابل استفاده گشته است

سیمای زیست محیطی رودخانه های مهم ایران :

الف- حوزه آبریز دریای خزر

دریای خزر محیط زیست مجموعه ای از گونه های مختلف آبزیان است. این دریای یکی از جایگاههای مناسب انواع ماهیهای خاویاری در جهان بوده و بزرگترین سرمایه آن رودخانه هایی است که آن را تغذیه می کنند. این رودخانه ها مهمترین زادگاههای پرورش و تکثیر آبزیان است. جدول 1 گونه های مختلف ماهیهای مهاجر در رودخانه های مهم منتهی به دریای خزر را نشان می دهد (شیلات، 1369 و سعادتی ، 1977)

طول سواحل جنوبی ایران در دریای خزر حدود 681 کیلومتر است که مجموعاً 140 رودخانه کوچک و بزرگ از استانهای گیلان و مازندران به آن می پیوندد رودخانه سفید رود با وسعت حوزه آبریز 56200 میلیون متر مکعب در سال یکی از مهمترین رودخانه های جنوبی خزر محسوب می شود . کاهش سریع ذخایر آبزیان دریای خزر که سهم بسزایی در اقتصاد منطقه و سطح ملی دارد پیامدهای زیست محیطی ناگواری را به همراه داشته که دخالت انسان (به صورتهای زیر) در روند توسعه را می توان عامل عمده این دگرگونی دانست

کاهش سطح آب در مردابها و خلیجها :

به عنوان مثال می توان از مشکلات موجود در مرداب انزلی نام برد. این مرداب یکی از بزرگترین مکانهای طبیعی تخم ریزی ماهیها، از جمله ماهی سفید، می باشد. با از بین رفتن محلهای طبیعی تخم ریزی در مرداب انزلی، ذخایر نقصان می یابد

احداث سدها :

احداث سد بر روی رودخانه های حوزه جنوبی دریای خزر به منظور مصارف مختلف سبب کاهش دبی رودخانه به هنگام مهاجرت ماهیها شده و در نتیجه ماهیها محلهای طبیعی تخم ریزی خود را از دست میدهند. با توجه به سوابق موجود، قبل از احداث سد منجیل اصلی ترین محل مهاجرت و تخم ریزی ماهیهای خاویاری رودخانه سفید رود محسوب شده است. احداث سد مخزنی و سدهای انحرافی تاریک و سنگر سبب گردیده که بخش قابل توجهی از شرایط اکولوژیکی این رودخانه در سواحل جنوبی تغییر یافته و مانعی برای مهاجرت ماهیها شود. سد چشمگیری بر روی رودخانه های منتهی به دریای خزر نیز باعث قطع مهاجرت و تخم ریزی انواع ماهیهای مهاجر و کشاندن بچه ماهیها به مزارع و تلف شدن آنها می گردد

احداث موانع در رودخانه :

احداث پل با سکوهای بلند در جاده های ساحلی بر روی رودخانه های حوزه جنوبی خزر نه تنها ماهیها را از رسیدن به محلهای طبیعی تخم ریزی باز می دارد بلکه باعث تجمع ماهیها در پای پلها ،انباشتگی و از بین رفتن تخمها، و آسان شدن صید ماهیها توسط صیادان غیر مجاز می شود به عنوان مثال در اثر احداث مانعی در حدود 200 متری پل اصلی بابل – آمل (موزیرج) هیچیک از ماهیهای مهاجر این رودخانه (شاه کولی، سیاه کولی و ماهی سفید)قادر به عبور از این مانع نشده اند(شیلات،1369)

آلوگیهای صنعتی :

ورود فاضلابهای صنعتی به رودخانه ها از عوامل مهم محدود کننده محلهای طبیعی تخم ریزی ماهیها به شمار می آید. به عنوان مثال در گذشته، رودخانه هایی به شمار می رفتند که ماهیها به مقدار فراوان جهت تخم ریزی به آنها مهاجرت می نمودند. درحال حاضر این رودخانه ها به خاطر آلودگیهای صنعتی اهمیت خود را از  دست داده اند

همچنین، نیروگاههای کنار رودخانه ها و دریا، ازجمله نیروگاه نکا، جهت خنک کردن دستگاهها حجم عظیمی از آب را مکیده و دوباره به محل اولیه بر می گردانند. در جریان این چرخش آب،علاوه بر اینکه تعداد بسیار زیادی از ماهیها و آبزیان در میان فیلترها و صافیها در محل آبگیری سیستم چرخش آب از بین می روند، تغییرات آب برگشتی گاهی تا 10 درجه سانتیگراد می رسد و اثرات مخربی در محیط زیست جانداران دریایی بدنبال خواهد داشت

سموم و کودهای شیمیایی :

در اثر گسترش شبکه های آبیاری و سطح زیر گشت آبی، و مصرف بی رویه کود و سموم شیمیایی، تغییرات شدید شیمیایی در برکه ها و رودخانه ها ایجاد شده و محیط زیست آبزیان به خطر می افتد

ب- حوزه آبریزخلیج فارس و دریای عمان

گر چه نوع ماهیهای خلیج فارس نسبت به ماهیهای دریای خزر متفاوت می باشد (مثلاً ماهی گرانبهای خاویاری و ماهی سفید در آبهای جنوب ایران یافت نمی شود )ولی در عوض ماهیهای خوراکی و صنعتی خلیج فارس به حدی متنوعند که می توان گفت ثروت خلیج فارس از لحاظ شیلاتی کمتر از دریای خزر نیست. طول سواحل ایران در دریای عمان و خلیج فارس 2143 کیلومتر است. مهمترین رودخانه های این حوزه آبریز عبارتند از کارون، جراحی، دز، کرخه، زهره، مند، هندیحان، دالکی، سمیره، سرباز،باهوکلات و میناب بر روی این رودخانه ها نیز تعدادی سد مخزنی و انحرافی ساخته شده است

رودخانه کارون از مهمترین این رودخانه ها است و در بین آبزیان این رودخانه نمونه هایی از ماهیهای جنوب غربی هندوستانو همچنین در مسیر جنوبی آن نیز نمونه هایی از ماهیهای خلیج فارس که وارد این رودخانه می شود دیده شده است. سیستم آبی این رودخانه در ارتباط با سیستم آبی دجله و فرات می باشد. این ارتباط طی سالیان متمادی چندین بار به علت تغییرات جوی اتفاق افتاده است

ج- علاوه بر خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر ، منابع دیگری برای تولید و پرورش ماهیها وجود دارند که شامل رودخانه ها، دریاچه های طبیعی، دریاچه سدها و بندهای انحرافی داخل کشور می باشد گونه های مختلفی از ماهیها در دریاچه سد ها زندگی می کنند که برای تخم ریزی به رودخانه های منتهی به دریاچه مهاجرت می نمایند. دریاچه سدهای امیر کبیر ،لار و لتیان مهمترین محل برای زیست گونه های مختلف ماهی از جمله آزاد ماهیها می باشد

بررسی راه حلها :

1- احداث راههای عبور ماهی در زیر پلها و سدها جهت ادامه مهاجرت ماهیها به مناطق تخم ریزی و ایجاد آسانسورهای حمل ماهیها از پایین دست به پشت سد

2- پیش بینی و تعبیه تورهای محافظ در تاسیسات آبگیری سدهای انحرافی و آبگیرهای مربوط به نیروگاههای آبی به منظور حفاظت و هدایت ماهیها به طرف پایین دست رودخانه

3- چون کیفیت آب در حفظ حیات آبزیان فوق العاده مهم بوده و مواد آلوده کننده و سمی می توانند سبب مرگ ماهیها شوند، باید راههایی پیش بینی نمود که ورود فاضلابهای خام و سمی به محیط دریاچه سدها و رودخانه ها غیر ممکن و یاکم شود. نبایستی به موادی که آب را تیره و کدر کرده و دید ماهی را برای تغذیه کاهش می دهد اجازه ورود به دریاچه سدها داده شود. در مناطق معدنی و در مکانهایی که امکان وقوع فرسایش شدید وجود دارد باید در بررسیهای دقیقی در مورد اثرات رسوب گذاری انجام گیرد. احداث سدهای رسوبگر می تواند راه حلی برای این مسئله باشد

4- درجه حرارت آب کنترل کننده زمان مهاجرت، پرورش، تغذیه و تولید مثل ماهیها است و بر اشتها، رشد، شدت ضربان قلب و اکسیژن مورد نیاز ماهیها اثر می گذارد. هر گونه خاصی از ماهی قادر است در طیفی از درجه حرارت مشخص ادامه حیات دهد. بنابراین بایستی به دامنه درجه حرارتی که در دریاچه سد و جریان پایین دست سد وجود دارد توجه شود. درجه حرارت زیاد آب در دریاچه های کم عمق سد ها و همچنین خروجی آنها می تواند مانع تخم ریزی انواع ماهیهای سرد آبی، از جمله قزل آلا، گردد. بنابراین شبکه های خروجی باید به گونه ای تعبیه شوند که اثر منفی در محیط زیست ماهیها نگذارند

5- جلوگیری از تخریب بستر رودخانه ها و ایجاد مناطق تخم ریزی طبیعی در پایین دست سدها

6- با توجه به احداث سدها بر روی رودخانه ها و به دلیل نیاز اکولوژیکی گونه هایی ازماهیها که مواد غذایی آنها از پیرامون رودخانه ها تامین می شود، و از آنجایی که میزان غذای حمل شده رابطه مستقیمی با میزان دبی آب رودخانه دارد،بنابراین نیاز به حداقل دبی جریان جهت حفظ شرایط زیست محیطی ماهیها وجود دارد. از طرف دیگر، افزایش و گسترش گیاهان سبز پیرامون رودخانه ها نیز بستگی به عمق جریان دارد.بنابراین، باید طراحان پروژه های آبی هماهنگیهای لازم را کارشناسان محیط زیست و شیلات به عمل آورده و دبی ویژه ای را به طور دایمی به منظور تامین نیاز محیط زیست در پایین دست تاسیسات آبی اختصاص داده و در برنامه بهره برداری از مخازن سدها در نظر گیرند

سازه های حفاظت ماهی

براساس نوع کارکرد :

سازه های کنترل و حفاظت ماهی به صورت زیر طبقه بندی می شوند

1-تاسیسات حفاظت ماهی و 2- تاسیسات عبور دهنده ماهی

تاسیسات نوع اول به منظور حفاظت ماهیها از تلف شدن در تاسیسات آبگیری کانالهای آبیاری و آبگیرهای نیروگاهها بکار می رود (شکل1) مبانی طراحی این تاسیسات از استانی به استان دیگر و از رودخانه ای به رودخانه دیگر متفاوت است وقبل از طراحی باید مشورتهای لازم با ادارات مربوطه انجام گیرد

تاسیسات نوع دوم که ماهیها به کمک آنها قادرند به طرف بالا دست رودخانه ها مهاجرت نمایند عبارتند از: احداث راههای عبور ماهی روی سدها یا ساختمانهای هیدرولیکی دیگر، که دارای سابقه طولانی است . انواع متداول سازه های عبور دهنده ماهی عبارتند از: شوتها ماهی (شکل 2) آسانسورهای ماهی

حوضچه های پلکانی ماهی (شکل های 3و 4 ) و آسانسورهای هیدرولیکی (شکل 5) که مبانی هیدرولیکی و طراحی متفاوتی دارند. از میان انواع ارائه شده،نوع حوضچه های پلکانی در موارد زیادی استفاده شده است که شامل حوضچه ها با استخرهای پی درپی می باشد به نحوی که هر حوضچه  بلافاصله بعد از حوضچه  قبلی و در رقوم پایین آن وصل می شود. ارتباط حوضچه ها به وسیله سرریز یا روزنه برقرار می گردد. در سال 1883 میلادی، بر روی سد تس این سازه تعبیه شده که دارای 80 حوضچه با اختلاف سطح آب 38 سانتیمتر در هر حوضچه بوده است (توماس، 1979). قدیمی ترین سازه انتقال ماهی رو بر روی سد انحرافی کرخه احداث شده است. در سالهای اخیر نیز بر روی سد انحرافی تجن در ساری این سازه پیش بینی شده است. طراحی این سازه به نحوی است که رقوم کف رودخانه 50/25 و کف کانال آبیاری در رقوم 70/26 و کف اولین حوضچه پلکانی ماهی رو در رقوم 20/28 قرار دارد. به این ترتیب، درصورتی آب وارد حوضچه های پلکانی می شود که ارتفاع آب در کانال بیشتر از 5/1 متر باشد

دستورالعملها و توصیه های طراحی حوضچه های پلکانی

این نوع سازه ها برای سدها با ارتفاع حدود 20 متر مناسب می باشد. سرعت جریان آب در حین انتقال از بالا دست به طرف پایین دست، توسط موانعی که به صورت دیواره های کامل یا نیمه کامل استخرها را از یکدیگر جدا میکند، کاهش می یابد ابعاد استخرها انتقال پیدا می کند. ارتباط بین حوضچه ها به صورت قرار گرفتن سر ریز در دیواره های بین حوضچه هاو یا قرار گرفتن روزنه مستغرق در دیواره ها،یا هردو، می باشد. مرتبط کننده وزنه ای برای انتقال ماهیها از حوضچه ای به حوضچه دیگر به تلاش و زحمت کمتری نسبت به نوع سر ریزی نیاز دارد. روزنه به صورت یک سوراخ مستطیلی یا دایره ای در میان ماهی است، می باشد این آزمایش می تواند در داخل یک فلوم شیشه ای شیبدار انجام شود

به دلیل سادگی و قابلیت تغییر مدلهای چوبی،همچنین ارزانی و دسترس بودن چوب نسبت به مواد دیگر، ازتخته استفاده می شود مدلهای سرریزی و روزنه در حالتهای مختلف در طول فلوم به نحوی کارگزاری می شود که فضای بین دو سر ریز تشکیل حوضچه های را بدهد و فاکتورهای مورد نظر برای تعیین ضریب تخلیه (c ) جهت طراحی اندازه گیری می شود

نتیجه گیری و پیشنهادات :

1- با توجه به اهمیت مسایل زیست محیطی، طراحان پروژه های آبی باید هماهنگیهای لازم را با کارشناسان شیلات و محیط زیست بعمل آورده و دبی ویژه ای را به طور دایمی به منظور تامین نیاز محیط زیست در برآورد نیازهای پروژه در پایین دست رودخانه اختصاص داده و در برنامه ریزی منابع آب در نظر گیرند

2- چون کیفیت آب در حفظ حیات آبزیان و در نتیجه چرخه اکوسیستم مهم بوده و مواد آلوده کننده سبب مرگ آبزیان می شوند باید از ورود فاضلابهای خام و سمی و پسابهای کارخانجات آلوده کننده محیط زیست به محیط رودخانه و دریاچه سدها جلوگیری بعمل آید

3- باتوجه به اهمیت مسایل زیست محیطی،اصلاح شرح خدمات طرحهای آبی، بخصوص آبزیان لازم می باشد

4- آشنا کردن کارشناسان امور آب با مسایل زیست محیطی از طریق دوره های کوتاه مدت و دراز مدت

5- سرمایه گذاری درتحقیقات مربوط به سازه های کنترل آب و حفاظت ماهی

6- احداث راههای عبور ماهی بر روی سازه های آبی رودخانه های منتهی به دریا و آبهای داخلی

 اثر لجن فاضلاب بر غلظت تعدادی از عناصر غذایی و ویژگی های شیمیایی خاک

کلمات کلیدی :