ایران پروژه ایران پایانامه

 پروژه دانشجویی مقاله نقد تطبیقی شهریار و مفتون همدانی در word دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله نقد تطبیقی شهریار و مفتون همدانی در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله نقد تطبیقی شهریار و مفتون همدانی در word

استاد شهریار  
علی ای همای رحمت«  
»استاد مفتون همدانی«  
» علی ای سمای وحدت«  
ویژگیهای مشترک و تفاوتها :  
نقدی بر قصیده مفتون:  
منابع:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله نقد تطبیقی شهریار و مفتون همدانی در word

1-              دیوان شهریار، محمد حسین شهریار،

انتشارات زرین،

2-              دیوان مفتون همدانی، به کوشش رضا مفتون

انتشارات مفتون همدانی

چاپ دوم، همدان

استاد شهریار

سید محمد حسین بهجت تبریزی با تخلص شهریار (1367-1258) ،یکی از شاعران برجسته معاصر است

وی دوران کودکی خوی رادر کشاکش انقلاب و در جریان نهضت مشروطه به سر برد.تحصیلات خود را در تبریز آغاز نمود ودر مدرسه دارالفنون تهران ادامه داد و پس از پایان دوره متوسطه وارد دانشگاه پزشکی شد،اما به دلایلی تحصیل رارها کرد و در خط شاعری افتاد

شهریار بیشتر اوقات خود را به سرودن شعر می گذرانید ،وی در سالهای انقلاب و پس از آن به مضامین اخلاقی و دینی در اشعارش روی آورد

او در سرودن انواع شعرفارسی مهارت داشته و طبع آزمایی کرد و علاوه بر آن به زبان مادری خود ، ترکی آذری، نیز اشعاری زیبا سرود ه است؛ از جمله کارهای مهم ادبی منظومه حیدر بابا و کلیات دیوان اوست

شهریار به شاعران طراز اول فارسی عشق می‌ورزید و شیوه سرودن آنها درشعر او نمایان است .در شعر شهریار اندیشه های دینی و دلدادگی های فراوان نسبت به مولا علی (ع)مشهود است .(1)

 علی ای همای رحمت

علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را
دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین
مگر  ای سحاب رحمت تو بباری ورنه دوزخ
برو ای گدای مسکین د رخانه علی زن
بجز از علی که گوید به پسر که قاتل من
بجز ازعلی که آرد پسری ابوالعجایب
چو به دوست عهد بندد زمیان پاکبازان
نه خداتوانمش خواند،نه بشر توانمش گفت
به دو چشم خون فشانم هله ای نسیم رحمت
به امید آنکه شاید برسد به خاک پایت
چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان
چه زنم چو نای هردم زنوای شوق او دم
همه شب در این امیدم ،که نسیم صبحگاهی

که به ما سوا فکندی همه سایه هما را
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
به شرار قهر سوزد ،همه جان ما سوی را
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا
که علم کند به عالم شهدای کربلا را
چو علی که می‌تواند که به سر برد وفا را
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
که زکوی او غباری به من آر توتیا را
چه پیامها سپردم همه سوز دل صبا را
که زجان ما بگردان ره آفت قضا را
که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را
به پیام آشنایی بنوازد آشنا را

زنوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب
غم دل به دوست گفتن چه خوش است شــهریارا

استاد مفتون همدانی

سید آقا کبریایی متخلص به » مفتون «  در سال 1268 ه.ش در شهر همدان متولد شد؛ با الهام ازنام پدرش او را »میرآقا « نامیدند ،گویند نسبت مفتون با سی وهشت واسطه به حضرت سید سجاد (ع)و خاندان عصمت و طهارت می‌رسد

مفتون از ابتدای جوانی در طریق ولا قدم نهاد و دل به محبت سرور اولیاءعلی (ع)سپرد ، در درویشی پاک طینت بوده و چهره ای مهربان و نورانی داشته است

شاعر همدانی ، پس از سپری کردن دوران نوجوانی و در سایه توجه و تربیت پدر و ارسته خود ، تحصیلات ابتدایی رادر همدان به انجام رسانید و دروس عربی و ریاضیات را ضمن اشتغال به کار روزانه ،نزد استادان فن تکمیل کرده، هیئت و نجوم رانیزآموخت ولی به دلیل نشو و نما در محیط ادب و عرفان ، طبع وی به ادبیات و سخنوری متمایل تر بوده؛ او ساعات فراغت خود را به مطالعه دیوان شاعران بزرگ می گذرانید

مفتون د رآغاز کار شاعری، نام خانوادگی خود » کبریایی « را تخلص قرار می داد ،ولی به زودی آن راتغییر داده تخلص» مفتون« رابرگزید

او از زمان کودکی و دوران نوجوانی همراه پدر خویش در اغلب محافل و مجالس اهل فقر و درویشی رفت و آمد داشت ، سلوک عرفا را در یافت و اسلام راستین راهمراه محبت ائمه‌(ع) شناخت . بدین ترتیب چون به سن کمال رسید ، به عرفان روی آورد و عرفان ازابتدا با جسم و جانش همراه شد و دراثر توجه و تربیت و ارشاد پدر خود ، به خلق اثر عرفانی و کم نظیر

»مثنوی انسان کامل« که شمار ابیات آن ده هزار بیت راشامل می‌شود ، دست زد

 در سال 1302 از اولین کسانی بود که به انجمن ادبی همدان پیوست و از اعضای ثابت ، فعّال و پر کار آن انجمن بود

شاعر ما که ازجوانی سابقه آزادی خواهی با دخالت خارجیان در ایران را داشت ،بیش از سایرین دچار گرفتاری و زحمت شد،به طوریکه که او را بازداشت و زندانی و سپس از همدان تبعید نمودندو زمانی که دوران تبعید و زندانی وی با همهءسختیهایش به پایان رسید،  مفتون به شهر محبوب خود همدان برگشت ، وی در سرودن شعر ،پیرو سبک شاعران قدیمی است ، و در سرودن ، انواع شعر را آزمایش کرده؛ اگر چه از قصیده و مثنوی گرفته تا مخمس و ترجیع بند، قطعه و دیگر قالبها ، اما شهرت او بیشتر درغزل سرایی است؛ غزلیات او از نظر روانی و رسایی کلام کم نظیر است و سخن انسجام دارد

مفتون در سال 1333، اقدام به چاپ دیوان خودنمود و در روز دهم مهر ماه 1334،جان به جان آفرین تسلیم کرد. (2)

علی ای سمای وحدت

 علی ای سمای وحدت ،تو چه مظهری خدارا
به کدام دهر و حینی تو حدوث کرده بودی
تو چه پرتوی خدارا زجمال کبریایی
تو به آسمان وحدت چه مهی چه آفتابی
اگر آفتاب روی تو نبود قصد یزدان
به توگرقوام هستی زازل خدا نبستی
تو به تارک از تبارک زازل چو تاج هشتی
زشکوه لایزالی تویی آن سوار قدرت
علی ای که در شجاعت به قدر تو قدر دادی
نبود بجز تو حیدر ،نبود بجز تو صفدر
تو اگر زکعبه به زمین نمی فکندی
به نبوّت و ولایت ،بکشاندی از بدایت
تو به توبه وانابه لب بوالبشر گشودی
دم عیسو ی زلعل تو نمود مرده احیا
چو عروج کردی احمد ،که بجز تو بود آنجا
علی ای که کس بجز تو به خدا نمی‌تو‌اند
علی ای که در سخاوت به هزار ها چو حاتم
علی ای که بوعلی ها زتو رسم کرده قانون
علی ای که با نگاهی کنی عالمی تو احیا
تو به منکر خداگو نکند به هیچ سو رو
به علی مکن برابر به خیال خود کسی را

که خدانمود زینت ،به تو تخت انّما را
که نمود حق نثار قدم تو هل اتی را
که به نه سپهر دادی تو علو و ارتقا را
که گرفته نور روی تو زارض تاسمارا
نه زشمس نام بردی به قسم نه والضحی را
به تمام ملک هستی به کردی این عطارا
فتبارک الله ایزد بسرود ومرحبارا
که کشید دست وتیغ تو کمان لافتی را
که قدر به دست گیرد سررشته قضا را
که نداده حیّ داور به کس این همه قوارا
به خدا کسی به عالم نشناختی خدا را
تو تمام انبیارا ،تو تمام اولیاءرا
پسری قبول توبه زپدر نمود یارا!
تو به دست پورعمران بنهادی آن عصا را
که به جلوه وانماید پس پرده عمارا
که بقا دهد فنا را ،که فنا دهد بقا را
زکرم تو یاد دادی ره بخشش وسخا را
که نوشت حکمت او زشفای تو شفارا
چه شود که وا نوازی به نگاهی آشنا را
به رخ علی ببیند ،بشر خدا نما را
که به آفتاب نسبت ندهد کسی سها را

به عطای پادشاهی بودش امید مفتون

که غلام قنبر خود بشمارد این گدا را

 علل و عوامل به شهرت رسیدن استاد شهریار و نا آشنا ماندن کلام مفتون همدانی در فراسوی شهر و دیار خویش

آنچه از محتوای کلام هر دو شاعربر می آید، این است که سخن و افکاری مشابه داشته، و در حالی که در یک عهد می زیسته اند چرا قصیده شهریار در جامعه فراگیر شده، ولی کلام مفتون ناخوانده و ناآشنا مانده است؟

با توجه به زندگی مفتون همدانی، هر خواننده ای در می یابد که وی در محیط زندگی خود از جایگاهی والا برخورداربوده است، او در روزهایی داد سخن می داده، که کلامش در حلقوم خفه گشته است، و مهر سکوت بر انتشار کلام وی را می بایستی در همان سالها و برهه از زندگیش جستجو کنیم، اکنون جواب این پرسش روشن است که چرا کلام مفتون در گوشها ناآشنا مانده است. نحوه تفکر و زندگی اجتماعی او یکی از عوامل مؤثر این معماست، چرا که وی روحیه آزادی خواهی داشته و در جای جای کلامش فریاد او را می توان شنید و طبیعی است که اینگونه تفکر برای دولت آن زمان مشکل زا بوده، تا حدی که وی را تحمل نکرده و شاعر ما را با مشتی کاغذ و قلم و دوات راهی دیار تبعید کرده است

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی تجربیات مدون آموزشی ویژگی های یک معلم نمونه در word دارای 57 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تجربیات مدون آموزشی ویژگی های یک معلم نمونه در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تجربیات مدون آموزشی ویژگی های یک معلم نمونه در word

مقدمه    
معلم نمونه درآموزه های قرآنی    
ویژگی های معلم نمونه در قرآن    
-    تواضع    
-    مهربانی    
-    اخلاق نیکو    
-    صبر    
-    گذشت    
-صداقت    
-حفظ شخصیت دانش آموزان    
-تنبیه و تشویق    
-خودسازی وظیفه اولیه معلم نمونه    
-گفتارمان مطابق کردارمان باشد    
ویژگی های استاد ومعلم ایده آل و نمونه از دیدگاه قرآن کریم و احادیث    
1 مقام استاد و معلم نمونه از دیدگاه قرآن کریم :    
2 .مقام معلم در روایات اسلامی    
3 . ایمان استاد و معلم نمونه    
4 .  ایمان استاد و معلم در روایات    
5 . چه نوع ایمانی مورد قبول مکتب اسلام است ؟    
6 . صبر معلم ایده آل و نمونه    
7 . لزوم رعایت تعهد برای استاد و معلم نمونه    
8 . تقوای استاد و معلم نمونه از دیدگاه قرآن و روایات    
اهمیت علم    
ارزش و مقام معلم    
سوز و گداز معلم    
هنرمندی معلم    
اخلاق معلم    
فروتنی معلم    
ویژگیهای معلمان خوب    
معلمان خوب هدف دارند    
معلمان خوب منتظر موفقیت همه دانش آموزان هستند    
معلمان خوب می‌توانند با ابهام کنار بیایند    
معلمان خوب متفکر هستند    
معلمان خوب از ندانستن ناراحت نمی شوند    
معلمان خوب الگوهای نقشی خوب دارند    
معلمان خوب از کارشان و دانش آموزانشان لذت می‌برند    
ویژگی های یک معلم خوب در تفکر ابن سینا    
نتیجه گیــری    
منابع:    

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تجربیات مدون آموزشی ویژگی های یک معلم نمونه در word

1 تدابیر المنازل، ص

2 نظام تربیتی اسلام، استاد باقر القریشی، ص

3 ترجمه منیه المرید، دکتر سیدمحمدباقر حجتی، ص

4 نشریه اسوه، شماره 78، عبدالرحمن الفقیب، ترجمه علی فروغی نویسنده: کاظم کاهانی مقدم

5 روزنامه رسالت

مقدمه

یک معلم نمونه باید همواره در تلاش و کوشش برای کسب معارف و مطالب علمی تازه و نوین باشد. به عبارت دیگر باید از لحاظ معرفتی و علمی همگام با زمان پیش برود و تنها خود را محدود به اندوخته ها و دانش های قبلی نکند بلکه با مطالعه از علوم جدید هم اطلاع یابد و همواره اطلاعات روز را به شاگردان خود بدهد. این مطالعه و یادگیری اطلاعات روز هم در تقویت روحیه علمی و معرفتی معلم و هم دانش آموزان مفید است

معلم همواره باید بکوشد تا در کارش مداومت داشته باشد. بنابراین بر همه عالمان جامعه اسلامی است که با تدبر و تعقل در آیات قرآن و سخنان نورانی پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) در زمینه تعلیم و تربیت ابتلا به خودسازی پرداخته و سپس به تعلیم و تربیت اسلامی دانش آموزان همت گمارند تا بدین وسیله نسلی متعهد و انسان هایی خداشناس و خداجو به جامعه اسلامی تحویل دهند و گام به گام جامعه را به اهداف آرمانی اسلام نزدیک ساخته و مدینه فاضله را تحقق و عینیت بخشند

در روایتی آمده است حواریون از عیسی (علیه السلام) پرسیدند: با چه کسی همنشین شویم؟ عیسی (علیه السلام) فرمود: «با کسی که دیدن او شما را به یاد خدا بیندازد و سخن او بر دانش شما بیفزاید و علم او شما را نسبت آخرت متوجه و مایل سازد. خداوند در آیات زیادی خطاب به رسول اکرم ص دستور می دهد که با نیکان هم نشین شده و از ظالمان و گنهکاران روی گرداند.» این خطاب در حقیقت خطاب به همه مردمان است تا با همنشینی با نیکان و دوری گزیدن از ستمکاران به قرب خدا نایل آیند

معلم نمونه درآموزه های قرآنی

در هر مکتبی برای رسیدن به اهداف تعلیم و ترتیب از روش های خاص آن مکتب استفاده می شود.در دین مبین اسلام که دستورات جامع و کامل آن در قرآن ، این کتاب همیشه جاویدان ، آمده است ؛ روش ها و نکته هایی که در رسیدن به اهداف مقدس تعلیم و تربیت که بزرگترین این اهداف: « انسان سازی» است ، بیان شده است که با دقت و تدبر در آیات قرآن کریم و رجوع به احادیث اهل بیت ع در این زمینه ، می توان این روش ها و نکته ها را به خوبی دریافت و به کار برد تا هدف اصلی و اساسی تعلیم و تربیت یعنی انسان سازی محقق گردد

تعالیم روح بخش اسلام در کلیه شئون زندگی براساس فطرت که بهترین راهنمای انسان هاست ، می باشد و لذا مربیان و معلمان با بهره مندی از این تعالیم می توانند تربیتی محکم و استوار برای کودکان و نوجوانان که آینده سازان جامعه اسلامی هستند ، به ارمغان بیاورند. جوامع بشری امروزه از لحاظ علم و صنعت و اختراع و تکنولوژی بسیار پیشرفته و هر روز با کشف جدیدی سعی می کند از تکنولوژی روز در بهتر زیستن خود کمک بگیرد اما در کنار این پیشرفت مادی و علمی از لحاظ اخلاقی و معنوی بتدریج سقوط می کند و نمی تواند راهنمای موفقی برای بشر به سوی کامیابی و سعادت باشد اما فرهنگ اسلامی به گواهی تاریخ، صلاحیت رهبری و ارشاد بشریت را دارد و کتاب مقدس و آسمانی قرآن این مسئولیت خطیر را بر عهده دارد

قرآن که کتاب عمل است، همان کلید سعادت است که از اوایل قرن هفتم میلادی در اختیار بشر قرار گرفت و در مدت کمتر از صد سال سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا (اسپانیا) را تحت نفوذ خود گرفته و جهانی نوین آفرید. «علامه اقبال لاهوری» نقش قرآن و نفوذ آن در میان مردمان را چنین بیان می کند

نقش قرآن چون که بر عالم نشست

نقش های پاپ و کاهن را شکست

فاش گویم آنچه در دل مضمر است

این کتابی نیست ، چیزی دیگر است

«دکتر گوستاو لوبن فرانسوی» می گوید: «هر نوع سیستم تربیت جدیدی برای بشر سه دوره لازم دارد تا به تدریج از آن بهره مند شوند و در پایان امر برای نسل سوم ثمربخش شود ولی قرآن چنان کتابی است که آثار تربیتش را در همان نسل اول به حد کمال نشان داد ، امتی را تربیت کرد که در کمتر از یک قرن بر سه قاره آسیا ، آفریقا و اروپا (اسپانیا) حکومت نمود.»

قرآن بزرگترین کتاب در آداب تعلیم و تربیت و اهداف آن است. قرآن همچون ستاره درخشانی به زندگی انسان ها روح و معنا بخشیده و زمینه ساز حرکت های آزادی بخش در میان ملت ها بوده است. هدف از نزول قرآن هدایت و رحمت است. راه و روشی که قرآن برای انسان ها ترسیم می کند براساس قوانین آفرینش و نظام احسن بنا شده است و مخاطب آن نیز تمامی انسان هایی هستند که به آن گرایش ، ایمان و یقین پیدا کرده اند

از آنجا که تعلیم و تربیت امری ظریف و دشوار است ، لازم است معلم ، ماهیت و حقیقت انسان را به خوبی بشناسد و استعدادهای درونی انسان را بیابد و به هدف تربیتی انسانی واقف باشد

در حقیقت معلمان زیربنای تکامل و تحول جامعه و افراد آن را پی ریزی می نمایند. بر همین اساس است که معلمی و هدایت انسان ها اصیل ترین و شریف ترین کارها لقب گرفته است ؛ چرا که هدف اساسی و اصلی تعلیم و تربیت «انسان سازی» است و معلم و مربی برای تعلیم و تربیت انسان ها آمده است. معلم موفق باید خلاق باشد و پیوسته در جستجوی راه های تازه ای باشد که بر معلومات خود بیفزاید

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله پیامبراکرم (ص) در قرآن کریم و نهج البلاغه و جلد اول تفسیر کشاف زمخشری در word دارای 144 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله پیامبراکرم (ص) در قرآن کریم و نهج البلاغه و جلد اول تفسیر کشاف زمخشری در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله پیامبراکرم (ص) در قرآن کریم و نهج البلاغه و جلد اول تفسیر کشاف زمخشری در word

چکیده :  
فصل اول  
1-1 مقدّمه :  
فصل دوم  
2-1 اجداد رسول خدا (ص):  
2 – 1 – 1 . بیان راز نسب پیامبر توسط امام علی(ع):  
2-2 پدر رسول خدا (ص):  
2-3 مادر رسول خدا (ص):  
2-4 تولد رسول خدا (ص):  
2-5دوران شیر خوارگی وکودکی رسول خدا (ص):  
2-6سفرهای  رسول خدا (ص) تا قبل از ازدواج آن حضرت:  
2-7ازدواج محمّد ( ص) :  
2-8فرزندان  محمّد ( ص) از خدیجه :  
فصل سوم  
3 – 1 . کیفیت نزول وحی :  
3 – 2 باز گشت رسول خدا (ص) به خانه :  
3 – 3 . نخستین مسلمان :  
3 – 4 . اظهار دعوت :  
3 – 5 . دعوت خویشاوندان :  
3 – 6 دعوت عمومی :  
3 – 7 . آ زار مسلمانان :  
3 – 8 . هجرت حضرت محمّد (ص) از مکّه به مدینه:  
فصل چهارم  
4 – 1 . مؤلّفه های دوران جاهلیّت :  
4 – 2 .  فلسفه بعثت :  
4 – 3 .  فلسفه بعثت پیامبران (نبوت عامه) :  
4 – 4 بعثت حضرت محمّد(ص)در قرآن :  
.4 – 5 هدف برانگیخته شدن پیامبرگرامی اسلام در نهج البلاغه :  
4– 6 ره آورد بعثت :  
فصل پنجم  
5 – 1 .  اوصاف و وظایف پیامبران :  
5 – 1 – 1 . بلاغ مبین چیست؟  
5 – 2 – . اوصاف پیامبراکرم صلوات الله علیه :  
5 – 2 – 1 . نهاد اصلی وجود پیامبر :  
5 – 2 –  2 طبیب دوّار:  
5 – 2 –  3 گزینش خدا :  
5 – 2 – 4 قرارگاه پیامبر(ص) :  
5 – 2 – 5 مصلح جامعه بشریت :  
فصل ششم  
6 – 1 . سرمشق هایی از اخلاق فردی پیامبر اکرم (ص):  
6 – 1 -1 . اخلاق نیکو :  
6 – 1 -2 نرم خویی و مهربانی:  
6 – 1 -3 دلسوزی و خیرخواهی  :  
6 – 1 -4 . ساده زیستی و بی توجهی پیامبر(ص) نسبت به دنیا :  
6 – 1 -5 . عبادت و تهجّد پیامبر اکرم(ص):  
6 – 1 -6 . مربی و اسوه انسان ها:  
6 – 1 -7 زهد و پارسائى حضرت:  
6 – 1 -8 . پیامبر اکرم اُسوه ی صبر و استقامت :  
6 – 1 -9 .  شجاعت ، ایثار و جهاد پیامبر اکرم(ص):  
6 – 2 . سرمشق هایی از اخلاق اجتماعی پیامبر اکرم (ص):  
6 – 2 -1 . پیامبر، بهترین معلم خداشناسی:  
فصل هفتم  
7– 1 معجزه:  
7– 1 – 1 شقّ القمر  
7– 1 – 2 معراج پیامبر::  
هدف از معراج پیامبر(ص)چه بود؟  
7 – 1 – 7 . مباهله :  
7 – 2 خبر دادن پیامبران پیشین:  
7 – 3 شواهد و قراین قطعى:  
فصل هشتم  
8 – 1 . شمایل پیامبراکرم (ص):  
8 –2 . وضع داخل منزل آن حضرت :  
8 –3 وضع خارج از منزل آن حضرت :  
8 –4 آداب معاشرت پیامبر (ص) :  
فصل نهم  
9 – 1 . رسول اکرم و اهل‏بیت در نهج‏البلاغه :  
9 – 2 . پیامبر خدا امام حق:  
9 – 3 شیعه پیامبر نه تنها شیعه علی :  
9 – 4 . در فضل رسول اکرم(ص):  
9 – 5 . هماهنگی سیاست علی با سیاست پیغمبر اکرم (ص):  
9 – 6 . توصیف پیامبر :  
9 – 7 . مقام و منزلت پیامبر(ص) :  
9 – 8 . پیامبراسلام(ص) پیشوای علی (ع):  
فصل دهم  
10 – 1 . آخرین شعله های زندگی رسول خدا (ص) :  
10 – 2 . فراق جانسوز رسول ا; (ص)از زبان علی (ع):  

2-1 اجداد رسول خدا (ص)

خاندانی که رسول خدا در میان آنها به دنیا آمد از بهترین خاندانهای عرب و شریفترین آنها بود و بزرگترین منصبها و سیادتها در آنها وجود داشت زیرا منصب سقایت و اطعام حاجیان که بزرگترین افتخار و بهترین منصبها بود از راه ارث به خاندان بنی هاشم و عبدالمطلب جدّ آن بزرگوار رسیده بود

حضرت رسول (ص) از اولاد اسماعیل ذبیح الله است ودر واقع فرزند ابراهیم خلیل الله (ع) است و جدّ بیستم ایشان به عدنان می رسدوخود حضرت فرموده اند : « چون اجداد من به عدنان رسید از ذکر دیگر اجداد خودداری کنید. » (میر عرب ، 1385 : 16 ). دکتر سعید منصوری در کتاب پیامبر رحمت (ص) نسب پیامبر را این چنین معرفی می کند

             «عدنان پدر عرب عدنانی است که در تهامه ، نجد ، و حجاز تا شام و عراق مسکن داشته اند وآنان را عرب معدی ، عرب نزاری ، عرب مضری ، عرب اسماعیل ، عرب شمالی ، عرب متعرّبه ، عرب مستعربه ، بنی اسماعیل ، بنی قیدار و قیدار نیز می گویند که نسب آنها به حضرت اسماعیل ذبیح می رسد .  مادر فرزندان اسماعیل ، رعله دختر یکی از جرهمیان به نام مضاض بن عمرو جرهمی بود . قبیله جرهم از اعقاب جرهم بن قحطان بوده و از جنوب به شمال عربستان آمده بودند

             عدنان دو پسر داشت یکی معد و دیگری عک ، که بنی غافق از عک پدید آمده اند . معد بن عدنان چهار پسر به نامهای نزار ، قضاعه ، قنص و ایاد داشت . نزار بن معد سرور و بزرگ فرزندان پدرش بود و در مکّه سکنی داشت و او چهار پسر به نامهای مضر ، ربیعه ، انمار و ایاد داشت و دو قبیله خشعم و بجیله از انمار به وجود آمده اند . مضر بن نزار دو پسر به نامهای الیاس و عیلان داشت ، مادرشان زنی از قبیله جرهم بود، مضر سرور فرزندان پدرش و مردی دانا و بخشنده بود و قبایل بنی ذبیان ، بنی هلال و بنی ثقیف از مضربن نزار منشعب شده اند. پس از مضر بن نزار فرزندش الیاس در میان قبایل وسعت بزرگی یافت واو را سیّد العشیره ، لقب دادند . وی سه پسر به نامهای مدرکه ، طابخه و قمعه داشت. قبایلی را که نسبشان به الیاس می رسد بنی خندف گویند. قبیله های بنی تمیم ، مزینه ، رباب ، خزاعه و اسلم از الیاس بن مضر منفصل شده اند. مدرکه بن الیاس نامش عامر و کنیه اش ابوالهذیل و ابوخزیمه بود. مدرکه چهار فرزند به نامهای خزیمه ، هذیل ، حارثه وغالب داشت . پس از مدرکه فرزند وی خزیمه بن مدرکه بر عرب حکومت یافت و او چهار پسر به نامهای کنانه ، اسد ، اسده ، و هون داشت . پس از خزیمه فرزند وی کنانه بن خزیمه برتری یافت. قبایل بنی لیث و بنی عامر از کنانه بن خزیمه ریشه گرفتند. فرزندان کنانه عبارتند از : نضر ومالک وعبد مناه. پس از کنانه نضر بن کنانه فرزند وی بود که برتری یافت و فرزندانش مالک و یخلد و صلت بوده است. پس از نضر فرزندش مالک است که پسر مالک ، فهر می باشدو فرزندان فهر بن مالک عبارتند از : غالب ، محارب ، حارث ، اسد و دختری به نام جندله . پس از فهر ، پسر وی برتری یافت و فرزندان وی عبارتند از : لُوی و تیم الادرم و فرزندان تیم بن غالب به بنو ادرم بن غالب معروف شده اند. پس از غالب ، فرزند وی لوی برتری یافت و فرزندان وی کعب ، عامر ، سامه ، عوف و خزیمه می باشند. پس از لوی نوبت کعب است که از همه فرزاندان پدرش بزرگوارتر و ارجمندتر بود. پس از کعب نوبت مره بن کعب است و فرزندان وی عبارتند از : کلاب ، تیم و یقظه است . پس از مره پسرش کلاب برتری یافت که پدر یک دختر و دو پسر به نامهای قصی و زهره است .نسب بنی زهره از جمله آمنه مادر بزرگوار رسول اکرم (ص) به زهره بن کلاب می رسد، پس از کلاب فرزند وی قصی بن کلاب امور کعبه و مکه را به دست گرفت و قریش را به عزت و سربلندی رساند و آنها را از جاهای پراکنده در وادی مکه جمع نمودو نزدیک کعبه جای داد. پس از قصی فرزند او عبد مناف برتری یافت وفرزندانش عبارتند از : هاشم ، عبد شمس ، مطلب ، نوفل ، ابوعمرو و شش دختر . پس از عبد مناف هاشم پسر وی سروری یافت. پس از هاشم ، عبدالمطلب بن هاشم سروری یافت فرزندان وی عباس ، حمزه ، عبدالله ، ابوطالب ، زبیر ، حارث ، حجل ، مقدم ، ضرار ، ابولهب ، قشم وشش دختر می باشند . عبد المطلب نخستین کسی بود که در کوه حرا به اعتکاف پرداخت و چون ماه رمضان می رسید به کوه حرا می رفت ودر تمام ماه بینوایان را اطعام می کرد ودر صد وبیست سالگی وفات یافت . »(منصوری ، 1387 :15 )

2 – 1 – 1 . بیان راز نسب پیامبر توسط امام علی(ع)

امام جعفر صادق (علیه السلام) از حضرت علی (علیه السلام) نقل می کند که: «آن حضرت در توصیف از آفرینش و نسب محمّد صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمود: خداوند تعالی نور مقدّس حضرت محمّد صّلی الله علیه و آله و سلّم را خلق فرمود، پیش از آنکه آسمانها و زمین و عرش دو کرسی و لوح و قلم و بهشت و دوزخ را بیافریند و قبل از اینکه احدی از انبیا را اراده آفرینش کند به چهار صد و بیست چهار هزار سال، به آن نور دوازده حجاب خلق نمود

1- حجاب قدرت. 2- حجاب عظمت. 3- حجاب منّت. 4- حجاب رحمت. 5- حجاب سعادت. 6- حجاب کرامت. 7- حجاب منزلت. 8- حجاب هدایت. 9- حجاب نبوّت. 10- حجاب رفعت. 11- حجاب شفاعت

پس آن نور مقدس را در حجاب قدرت 12 هزار سال جاری داد و او می گفت: سُبحانَ رَبّیَ الاَعلَی

و در حجاب عظمت یازده هزار سال و او می گفت: سُبحانَ عالَمُ السِّر

و در حجاب منّت ده هزار سال و می گفت: سُبحانَ مَن هُو قائِم لایَلهو

و در حجاب رحمت نه هزار سال و می گفت: سُبحانَ الرَّفیعُ الاَعلی

و در حجاب سعادت هشت هزار سال و می گفت: سُبحانَ مَن هُو دائِمُ لایَسهو

و در حجاب کرامت هفت هزار سال و می گفت: سُبحانَ مَن هُو غَنیّ لایَفتَقِر

و در حجاب منزلت شش هزار سال و می گفت: سُبحانَ العَلیمُ الکَریم

و در حجاب هدایت پنج هزار سال و می گفت: سُبحانَ ذِی العَرشِ العَظیم

و در حجاب نبوّت چهار هزار سال و می گفت: سُبحانَ ربِّ العِزَّه عَمّا یَصِفون

و در حجاب رفعت سه هزار سال و می گفت: سُبحانَ ذِی المُلکِ وَ المَلَکوُت

و در حجاب هیبت دو هزار سال و می گفت: سُبحانَ اللهُ وبِحَمدِه

و در حجاب شفاعت دو هزار سال و می گفت: سُبحانَ رَبیَّ العَظیمِ وَ بِحَمدِه

پس نام مقدس آن حضرت را بر لوح ظاهر گردانید وآن نام مبارک چهار هزار سال بر لوح می درخشید پس اسم اطهر آن حضرت را بر عرش ظاهر گردانید و هفت هزار سال در آنجا نور می بخشید همچنین در احوال رفعت و جلال می گردید تا آنکه حق تعالی آن نور را در صلب آدم جای داد و از آدم در شیث و از شیث در انوش و از انوش در قینان و از قینان در مهلائیل; تا در ابراهیم خلیل الله و ابراهیم در اسماعیل; در عبدمناف و از عبدمناف در هاشم و از هاشم سید قریش در عبدالمطلّب و از عبدالمطلّب در عبدالله جای داد و پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم به دنیا آمد

 فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین خندان و شادان وقتی پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بدنیا آمد نزد ابوطالب پدر حضرت علی (علیه السلام) آمد و او را به آنچه واقع شده بود خبر داد. پس ابوطالب به وی گفت: مگر از این امر در شگفتی؟ تو هم باردار می شوی و وصی و وزیر او را می زایی.» ( رمزی اوحدی ، 1378 : 702 )

  2-2 پدر رسول خدا (ص)

« پدر بزرگوار آن حضرت عبدالله بن عبدالمطلّب است که مادرش فاطمه دختر عمرو بن عائذ بن عمران بن مخزوم است که یکی از پنج فاطمه ای است که در نسب رسول خدا (ص) می باشند. ابوطالب و زبیر بن عبدالمطلّب و پنج نفر از دختران عبدالمطلّب به جز صفیه مادر زبیر از همین بانو تولد یافته اند. کنیه عبدالله را ابوقشم و ابومحمّد و ابواحمد و لقبش را ذبیح نوشته اند. پدر رسول خدادر سن بیست و پنج سالگی در مدینه نزد دایی های پدرش بین طایفه بنی النجار در خانه ای معروف به دارالنابغه وفات کرد ودر همان خانه نیز دفن شد. گفته شده از عبدالله کنیزی به نام ام ایمن و پنج شتر و یک گله گوسفند و شمشیری کهن و پولی نیز بر جای ماند که رسول خدا(ص) آنها را به ارث برد. »(منصوری ، 1387 :21 )

             بنابر آنچه در اجداد رسول گرامی اسلام ذکر شد می توان اجداد وی را تا عدنان چنین ذکر کرد: «محمّد بن عبدالله بن عبدالمطلّب بن هاشم بن عبد مناف بن قصی بن کلاب بن مره بن کعب بن لوی بن غالب بن فهر بن مالک بن نضر بن کنانه بن خزیمه بن مدرکه بن الیاس بن نزار بن معد بن عدنان . »(همان )

  2-3 مادر رسول خدا (ص)

 «آمنه دختر وهب بن عبد مناف بن زهره بن کلاب است که ده سال پس از واقعه حفر زمزم و یک سال پس از آنکه عبدالمطلّب برای آزادی عبدالله از کشته شدن صد شتر فدیه داد به ازدواج عبدالله درآمد و شش سال و سه ماه پس از ولادت رسول خدا (ص) در سفری که فرزند خویش را به مدینه برده بود تا خویشان مادری وی یعنی بنی عدی بن النجار اورا ببینند ، هنگام بازگشتن به مکّه در سی سالگی در ابواء وفات کرد و همانجا دفن شد. »(همان :22 )

2-4 تولد رسول خدا (ص)

ابرهای تیره وتار جاهلیت سراسر شبه جزیره عربستان را فرا گرفته بود ؛ کردارهای زشت و ناروا ، کارزارهای خونین ، یغما گری ، فرزند کشی ؛ هرگونه فضایل اخلاقی را از میان برده ، وجامعه عرب در سراشیبی بدبختی عجیبی قرار گرفته بود . فاصله مرگ و زندگی آنان بیش از حد کوتاه شده بود .در این هنگام ستاره صبح سعادت دمید ، و محیط تاریک عربستان ، با میلاد مسعود رسول گرامی (ص) روشن شد ، و از این راه مقدمات و سعادت یک ملت عقب افتاده ، پی ریزی گردید . طولی نکشید که شعاع این نور سراسر جهان را روشن ساخت ، و اساس یک تمدّن انسانی ، در تمام نقاط جهان پایه گذاری گردید

بنابر بسیاری از روایات، در 17 ربیع الاوّل عام الفیل (570 م)، یا به روایتی 12 ربیع الاوّل پیامبر نور و رحمت متولد شد و با ولادتش تازگیهایی در جهان پدید آمد

            «1 – امام ششم (ع) فرمود: «شیطان به هفت آسمان بالا می‌رفت و خبرهای آسمانی را گوش می داد، وقتی که عیسی (ع) تولد یافت از سه آسمان رانده شد، و تا آسمان چهارم می رفت، و چون حضرت رسول (ص) متولد شد از همه آسمانها رانده گردید. »

2- بارگاه انوشیروان (ایوان مدائن) شکست و چهارده کنگره آن افتاد

3 – انوشیروان در خواب دید که خورشید در تاریکی شب از طرف حجاز برآمد و از نردبان چهل پلّه‌ای که سر به کیوان کشیده بود بالا رفت، و همه جا را روشن کرد، جز کاخ او که در تاریکی ماند

4 – آتشکده آذر گشسب که هزار سال روشن بود، خاموش شد، سرد گشت و مرد

5 – در یثرب یک یهود بر فراز قلعه ای فریاد کرد: این ستاره احمد است، ستاره پیامبر جدید است، یهودی هایی که پای قلعه ایستاده بودند، به سراغ غیبگو و دانشمند خود دویدند

6 –  یک عرب بیابانی با ریش سپید، و قامتی بلند، مهار شترش در دست، وارد مکه شد، و این اشعار را میخواند: «دیشب مکه در خواب بود و ندید که در آسمانش چه نورافشانی و چه ستاره بارانی بود.»
7 – در آن شب هر بتی که در هر جای عالم بود، بر رو افتاده بود

8 – دریاچه ساوه که سالها آن را می پرستیدند فرو رفت و خشک گردید

9 – وادی سماوه که سالها بود کسی آب در آن ندیده بود، آب در آن جاری شد

10 – داناترین دانشمند مجوس در خواب دید که چند شتر صعب، اسبان عربی را می‌کشتند و از دجله گذشته داخل بلاد ایشان شدند، طاق کسری از میان شکست و دو حصه شد، و آب دجله شکافته شد و در قصر او جاری گردید، و نوری از طرف حجاز ظاهر گردید و در عالم منتشر شد وپرواز کرد تا به مشرق رسید

11- سریر سلطنت پادشاهان، سرنگون شده بود

12- مجمع پادشاهان در آن روز، غمناک و از سخن بازمانده بودند

13 – میان کاهنان و همزادشان که خبرها به آنها می‌گفتند جدایی افتاد، و ساحران از علم خود نمی‌توانستند استفاده نمایند

             نزدیک به فجر صادق، مقارن این حوادث، جناب آمنه دید که ستاره های آبی، با دنباله های ارغوانی، به پشت بام خانه‌اش می‌ریزند، از این تماشا مسرور شده بود که ناگهان دید زنهایی نورانی اطراف بالینش نشستند، فکر کرد زنان قریشند، ولی متحیّر بود که چگونه خبر یافته‌اند که او در این وقت می خواهد وضع حمل کند ، صدایی به سان زمزمه فرشتگان و صدای ارواح از میان آنان بلند شد. یکی گفت: من آسیه زن فرعونم، دیگری گفت: من مریم دختر عمرانم;آمنه بر روی آنها تبسّم کرد (پسرش به دنیا آمد). آمنه گفت: صدایی شنیدم که می‌گفت: ای آمنه به پسر تو، خلق آدم، معرفت شیث، شجاعت نوح، خصلت ابراهیم، زبان اسماعیل، رضای اسحاق، فصاحت صالح، حکمت داوود، حشمت سلیمان، ملاحت یوسف، تحمّل موسی، طاعت یونس، صبر ایّوب، جهاد یوشع، حبّ دانیال، وقار الیاس، عصمت یحیی، و زهد عیسی عطا شده است. »(همان :23 )

2-5دوران شیر خوارگی وکودکی رسول خدا (ص)

«محمّد (ص) هفت روز از مادر خود آمنه شیر خوردو روز هفتم ولادت ، عبدالمطلّب قوچی برای وی عقیقه کرد و او را محمّد نامید وبه خاطر اینکه پدر بزرگوارشان(عبدالله) را پیش از تولد از دست داده بود، برای آنکه در فضای ساده و پاک بادیه پرورش یابد و بنابر رسمی که در مکه رایج بود به زنی به نام حلیمه از قبیله بنی سعد سپرده شد. حلیمه دو سال تمام رسول خدا (ص) را شیر داد ودر دو سالگی او را از شیر باز گرفت. با حضور محمّد(ص) در خانه حلیمه خیر و برکت بر آنها روی آورد. حلیمه محمّد(ص) را در سن پنج سالگی به علّت علاقه و اصرار مادرش (آمنه)‏، به مکّه بازگرداند. آمنه با محمّد(ص) برای دیدار پدر و مادرش و آرامگاه عبدالله، راهی سفر به مدینه شد، اما در راه بازگشت به مکّه، در محلی بنام «ابواء» درگذشت. محمّد (ص) پس از وفات مادر، تحت سرپرستی جدّ بزرگوارشان عبدالمطلّب قرار گرفتند اما او نیز زمانی که محمّد(ص) به 8 سالگی رسیده بود‏، درگذشت و این بار عموی آن حضرت (ابوطالب) سرپرستی محمّد(ص) را بر عهده گرفت. »(همان :24 )

2-6سفرهای  رسول خدا (ص) تا قبل از ازدواج آن حضرت

  «محمّد(ص) زمانی که 12 سال داشت در سفری تجاری همراه عموی خویش به شام رفت، این سفر در دهم ربیع الاوّل سال سیزدهم واقعه فیل ، اتفاق افتاد. در این سفر راهبی مسیحی بنام «بحیرا» ، محمد را دید و نشانه پیامبری را چنان که در کتابهای مقدّس خوانده بود، در وی مشاهده کرد. بحیرا برای آنکه به اطمینان بیشتر دست یابد، محمّد(ص) را به لات و عزی (نام دو بت از بتهای مکه بودند) سوگند داد که در آنچه از وی می‌پرسد، جز راست و درست بر زبانش نیاید. محمّد (ص) در جوابش گفت: «من این دو بت را که نام بردی دشمن دارم. مرا به خدا سوگند بده!». بحیرا با این جواب محمّد(ص) یقین پیدا کرد که وی، آخرین پیامبر خداست که آمدنش را وعده داده بودند. بنابراین  ابوطالب را از آن مهم‏، مطّلع ساخت و به او سفارش کرد تا محمّد(ص) را از شرّ دشمنان محافظت کند‏، زیرا وی در آینده مأموریّت بزرگی بر عهده خواهد گرفت . »(رسولی محلاتی ، 1378 :79 )

              «سفر دوّم رسول خدا (ص) زمانی بود که خدیجه دختر خویلد بن اسد بن عبدالعزی بن قصی که زنی تجارت پیشه بود و از راستگویی و امانت و مکارم اخلاق رسول خدا خبر یافت ، به آن حضرت پیشنهاد کرد که با سرمایه وی و همراه غلام وی میسره برای تجارت رهسپار شام شود رسول خدا (ص) پذیرفت. رسول خدا در شانزدهم ذی الحجّه سال بیست و پنجم واقعه فیل در بیست و پنج سالگی از مکّه بیرون رفت و چون به بصری رسید نسطور راهب وی را دید و میسره را به پیامبری او مژده داد و میسره نیز از آن حضرت کراماتی دید که حین بازگشت به مکّه برای خدیجه نقل کرد

               محمّد (ص) در تمام دوران نوجوانی و جوانی جز  در راه راستی و درستی، پاکی و صداقت گام برنداشت و در صدق لهجه، راستی کردار، ملایمت و صبر و حوصله موجب شگفتی همگان گشت و آن اندازه مورد اعتماد مردم قرار گرفت که وی را «محمّد امین» می نامیدند. »(منصوری ، 1387 :27 )

2-7ازدواج محمّد ( ص)

«خدیجه دختر خویلد که در ثروت زیاد و عفّت و تقوا بی نظیر بود، محمّد (ص) را برای تجارت به شام فرستاد که در این سفر «مسیره» غلام خدیجه نیز همراه محمّد (ص) بود. وقتی آنان از سفر پرسود شام برگشتند، «مسیره»در نزد خدیجه از امانت و درستی محمّد (ص) حکایتها گفت و فضایل پیامبر را برای خدیجه بیان کرد .خدیجه شیفته امانت و صداقت محمّد (ص) شد و علاقه مندی خویش را برای ازدواج با ایشان اظهار نمود وخواستار ازدواج با وی گردید. رسول خدا هم با عموهای خویش مشورت کرد وبا عموی خود حمزه بن عبدالمطلب نزد خویلد بن اسد بن عبدالعزی رفت و خدیجه را خواستگاری کرد برخی گفته اند که خویلد آن زمان مرده بود وعموی خدیجه عمربن اسد وی را به رسول خدا تزویج کرد. تاریخ ازدواج دو ماه و بیست و پنج روز پس از بازگشت رسول خدا از سفر شام بود و رسول خدا بیست شتر جوان مهر داد و خطبه عقد را ابوطالب ایراد کرد. در آن زمان خدیجه چهل سال و محمّد (ص) بیست و پنج سال داشت. »(همان :30 )

تا زمانی که خدیجه زنده بود پیامبر (ص) همسر دیگری نداشت و بعد از خدیجه ، همسران دیگری اختیار نمود

زمخشری در کشّاف گفته است که : « بر پیامبر اکرم (ص) عیب می گرفتند که همسرانش زیاد هستند و در پاسخ به آنها گفته شده ، چگونه همسران آن حضرت را زیاد می دانید حال آنکه او فقط نه همسر برگزیده و داود (ع) یکصد همسر و حضرت سلیمان (ع) سیصد زن آزاد (کد بانو ) و هفتصد کنیز داشته است .» (زمخشری ، 1389 ، ج 1 : 644 )

2-8فرزندان  محمّد ( ص) از خدیجه

             خدیجه نخستین همسر رسول خدا (ص) بود و تاوی زنده بود زنی دیگری اختیار نفرمود و خداوند از خدیجه دو پسر و چهار دختر به آن حضرت عنایت فرمود. فرزندان آن حضرت به این ترتیب بودند

1-    «اولین فرزند آن حضرت قاسم است و رسول خدا به نام وی ابوالقاسم کنیه گرفت و قاسم نخستین فرزند رسول خداست که در مکّه در سن دو سالگی وفات یافت

2-    زینب دختر بزرگ رسول خدا است که بعد از قاسم متولّد شد و پیش از اسلام به ازدواج پسر خاله خود ابوالعاص بن ربیع درآمد و پس از جنگ بدر به مدینه هجرت کرد و در سال ششم هجرت در مدینه وفات یافت

3-    رقیه پیش از اسلام و بعد از زینب در مکّه تولد یافت و پیش از اسلام به عقد عتیبه بن ابی لهب در آمد و پس از نزول سوره «تبّت یدا ابی لهب »و پیش از عروسی به دستور ابولهب و همسرش ام جمیل از وی جدا گشت وبعد به عقد عثمان بن عفّان درآمد.رقیه در سال دوّم هجرت سه روز بعد از بدر همان روزی که مژده فتح بدر به مدینه رسید وفات یافت

4-    امّ کلثوم در مکّه تولد یافت و پیش از اسلام به عقد عتیبه بن ابی لهب در آمد ومانند خواهرش پیش از عروسی از عتیبه جدا شدودر سال سوّم هجرت به ازدواج عثمان بن عفّان درآمد و در سال نهم هجرت وفات کرد

5-    فاطمه (س) که به نقلی پنج سال پس از بعثت رسول خدا وبه نقلی دیگر پنج سال پیش از بعثت رسول خدا در مکّه تولد یافت ، به همین جهت در سنّ وفات آن حضرت اختلاف است. آن بانوی گرامی در مدینه به ازدواج امیرالمومنین علی (ع) درآمد و پس از وفات رسول خدا به فاصله ای در حدود چهل روز تا هشت ماه وفات یافت و نسل رسول خدا تنها از وی باقی ماند

6-    عبد الله که پس از بعثت رسول خدا (ص) در مکّه متولد شد و طاهر لقب یافت . عبدالله در همان مکّه وفات یافت و پس از وفات او عاص بن وائل سهمی رسول خدا را ابتر خواند و سوره کوثر در پاسخ وی نازل گردید. »(همان :34 )

  3 – 1 . کیفیت نزول وحی

چهل سال از عمر رسول خدا (ص) گذشته بود که به طور آشکار فرشته وحی به آن حضرت نازل شد و آن بزرگوار به نبوّت مبعوث گردید

           «رسول خدا (ص) هرچه به چهل سالگی مبعوث می شد به تنهایی و خلوت با خود بیشتر علاقه مند می گردید و بیشتر اوقات فراغت را به خارج از مکّه می رفت و در دامنه کوهها و میان غار حرا می نشست و در آثار صنع خدا و شگفتیهای جهان خلقت به تفکّر می پرداخت و با خدای خویش راز و نیاز می کرد و بدین ترتیب صفای روحی بیشتری پیدا کرده و آمادگی زیادتری برای فرا گرفتن وحی الهی و مبارزه با شرک و بت پرستی و اعمال زشت دیگر مردم آن زمان پیدا می کرد

            زمانی که محمّد (ص) در سن چهل سالگی بود در شبی از شبهای ماه رمضان، (به روایتی دیگر شبی قبل از 27 ماه رجب) در غار حرا که به عبادت خدا و راز و نیاز با آفریننده یکتا مشغول بود، جبرئیل، فرشته وحی بر وی ظاهر شد و آیاتی از قرآن را بر محمّد (ص) خواند، جبرئیل از محمّد (ص) خواست این آیات را بخواند: «اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِى خَلَق، خَلَقَ الْانسَانَ مِنْ عَلَق، اقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَم، الَّذِى عَلَّمَ بِالْقَلَم، عَلَّمَ الْانسَانَ مَا لَمْ یَعْلَم ؛ بخوان به نام پروردگارت که – جهان را- آفرید. همان که انسان را از خون بسته اى خلق کرد. بخوان که پروردگارت از همه بزرگوارتر است، همان که به وسیله قلم تعلیم نمود و به انسان آنچه را نمى دانست، یاد داد.» ( قرآن مجید ،96 :5-1)

محمّد (ص) که امّی و درس نخوانده بود، گفت: من توانایی خواندن ندارم. اما جبرئیل باز از او خواست که این آیات را بخواند، اما همان جواب را شنید. در دفعه سوّم محمّد (ص) احساس کرد که می تواند این آیات را بخواند. به گفته استاد ارجمندم جناب آقای دکتر امیر پور گویا جبرئیل (ع) شانه های رسول اکرم (ص) را فشار داده بود تا یارای خواندن یافته بود، پس شروع به خواندن آیات الهی نمود و مأموریّت وی آغاز گردید. پیامبر (ص) مأموریّت یافت که مردم را هدایت و جامعه را از فسادهای دینی و اخلاقی اصلاح نماید و خانه خدا را از بتان پاک گرداند وخدایان دروغین را از دلهای مردم مکّه بیرون براند.(چراغی ، 1382 : 34 )

3 – 2 باز گشت رسول خدا (ص) به خانه

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word دارای 143 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word

چکیده  
فصل اول : مقدمه
پیشگفتار  
مقدمه  
بیان مساله 
پرسش پژوهش  
فرضیه پژوهش  
اهداف پژوهش  
اهمیت و ضرورت پژوهش 
متغیر ها  
متغیر مستقل 
متغییر وابسته  
متغیر تعدیل کننده  
متغیر کنترل کننده  
تعاریف واژه ها  
الف: مفهومی  
ب: عملیاتی 
فصل دوم: پیشینه پژوهش
اضطراب  
Aپروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word ienty  
اجزای اضطراب 
الف) جنبه فیزیولوژیکی  
ب) جنبه شناختی  
خصیصه های اضطراب 
واکنش های اضطراب 
اضطراب عمیق به چه شکل صورت می گیرد 
هنگامی که اضطراب افزایش می یابد 
تظاهرات بدنی اضطراب 
تظاهرات روانی اضطراب 
الف) اضطراب امواج آزاد 
ب) بی تابی  
ج) تنش  
د) هراس  
عکس العمل به اضطراب  
انواع اضطراب  
1- اضطراب عینی 
2- اضطراب روان نژندی 
3- اضطراب اخلاقی 
راههای کاهش اضطراب 
1- دارو 
2- ریلکسیشن  
3- رفتار درمانی  
مکانیسمهای دفاعی اضطراب  
سرکوبی 
فرافکنی  
درون فکنی 
همانند سازی  
انکار 
جا به جایی  
خیالبافی 
والایش  
دلیل تراشی 
فخر فروشی 
بازگشت  
عکس العمل سازی 
واکنش وارونه  
انزوا 
نظریه ها و اضطراب 
نظریه روان تحلیل گری روانکاوی 
نظریه رفتاری  
نظریه اصالت وجود  
نظریه زیست شناختی 
نظریه سرشتی  
نظریه فردی 
نظریه انسان گرایانه  
اضطراب (تحقیقات جدید ، 1384) 
هنجاریابی آزمون اضطراب اشپیل برگر در شهر مشهد 
کار  
معیارهای شرایط کار  
معیارهای فیزیولوژیک  
معیارهای روانی 
معیارهای تولید  
مکتبهای فکری در روان شناسی کار 
الگوی دیوان سالاری 
عناصر اصلی این الگو 
الگوی تایلوریسم (تفکر علمی) 
الگوی اداری 
الگوی معاصر روان شناسی کار 
عوامل اضطراب زا و کار 
اضطراب در دوران اشتغال (تحقیقات جدید 1384) 
عوامل اضطراب زا  
1- منابع تنش زای عمومی در زندگی روزمره افراد 
2- منابع تنشی زای عمده مرتبط با مشاغل افراد 
آثار و عوارض اضطراب در دوران اشتغال 
عوارض و آثار فردی/ جسمانی 
عوارض و آثار رفتاری 
آثار رفتاری در محیط کار 
روان شناسی زنان 
فرضیه روانکاوی 
دیدگاه هلن دویچ (1982-1884)  
اعتماد به نفس زنان 
زنان و کار 
زنان و کار (خانه) 
زنان خانه دار 
(ارزش کار خانگی زنان) (تحقیقات جدید) 
بررسی میزان آگاهی زنان خانه دار ساکن تهران از علل بیخوابی و مسائل بهداشتی، روانی مربوط به آن 
روان 
زنان و کار (خارج از خانه)  
پنهان کاری 
حاکمیت – محکومیت  
نابرابری موقتی  
نابرابری دائمی  
پیامدهای استرس 
محیط فیزیکی خطرناک  
بازارهای کار و ساختارهای صنعتی در زندگی شغلی بانوان 
نخست  
دوم 
سوم 
نگاه جنسیتی نسبت به زنان در قانون کار غیر کارشناسی است  
یک در صد افزایش در جمعیت زنان بیکار برابر 19 در صد کاهش
نرخ مشارکت  
افزایش شهری شدن از نرخ مشارکت زنان می کاهد 
آیا گریه کردن یک خصیصه زنانه است؟ (تحقیقات جدید)  
توصیه مهم  
بررسی شدت برخی عوامل استرس زای شغلی در پرستاران 
نتابج  
شیوه های مقابله با اضطراب در دوران اشتغال 
شیوه و راهکارهای فردی 
دستور العمل (یک) 
مرکز اطلاعات و آمار زنان 
فصل سوم : روش شناسی پژوهش
جامعه آماری 
نمونه ی پژوهش 
روش نمونه گیری 
ابزار پژوهش 
تست اضطراب کتل 
روش اجرای تست  
روش نمره گزاری  
روش های تحلیل آماری 
فصل چهارم: ارائه داده های پژوهش
الف) توصیف داده ها  
نتیجه گیری 
فصل پنجم: بررسی و تحلیل نتایج
بحث و نتیجه گیری و بررسی در مورد داده ها  
پیشنهادها 
فهرست منابع 
ضمائم
پرسشنامه 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word

1- روز نهان – سلیگمن (1382). ترجمه یحیی سید محمدی، آسیب روانی 1و 2 تهران نشر ارسباران

2- الیور، رابرت.1383 مترجمین: فریبا حسنی، ژاله افشار، مهناز استکی. روان شناسی مراقبت از سلامتی تهران، انتشارات: شید اسب

3- کارلسون ، نیل آر.1381 ترجمه: دکتر، مهرداد پژوهان.1382 مبانی روان شناسی فیزیولوژیک. تهران، انتشارات: غزل

4- اتیکسون، ریچارد1380 ترجمه محمد تقی، براهنی و همکاران. زمینه روان شناسی هیلگارد. تهران: رشد

5- الن شولتز، سیدنی، شولتز دوان پی.1382 ترجمه: علی اکبر سیف و همکاران. تاریخ روان شناسی نوین. تهران، انتشارات: دوران

6- دکتر کریمی، یوسف. 1382 روان شناسی شخصیت تهران، نشر: ویرایش

7- دکتر پریور، علی. 1375 نابسامانیهای روانی. تهران، نشر: کومش

8- چارتهم ، رابرت. 1379 روان شناسی اضطراب.

9- کاپلان، هارولد . سادوک ، بنیانمین.1371 مترجم: نصرت ا; پور افکاری خلاصه روان پزشکی جلد دوم تبریز. موسسه تحقیقاتی وانتشاراتی ذوقی

10- دکتر فرجاد ، محمد حسین. 1377 مشکلات و اختلالهای روانی تهران نشر بدر

11- دکتر پاشاشریفی، حسن. 1376 نظریه و کاربرد آزمونهای هوش و شخصیت تهران. نشر: سخن

12- آلن .ا. راس. 1378 ترجمه سیاوش، جمال فر. روان شناسی شخصیت تهران. نشر: روان

13- دکتر میلانی فر، بهروز. 1378 روان شناسی کودکان و نوجوانان تهران. نشر: قوس

14- مانفورا، سیدنی.1369 ترجمه: طلعت، شهریاری. روان پرستاری تهران مرکز نشر: دانشگاهی

15- باربارا دال بوم . هال.1377 ترجمه: زهره قایینی. روان شناسی زن تهران. نشر: چاپ گستر

16- دکتر نوری ، مهدی. 1375. رشد و تکامل شخصیت رفتار بهنجار و نابهنجار. کرج انتشارات: دانشگاه آزاد کرج

17- دکتر پاشاشریفی، حسن. شریفی، نسترن. 1380 روشهای تحقیق در علوم رفتاری تهران، نشر: سخن

18- منینگ، مریلین، هداک،پاترشیا.1376 ترجمه: دکتر سهراب، خلیلی شورینی. زنان، مدریت و رهبری. تهران. کتاب ماد وابسته به نشر: مرکز

19- هاید ژانت. ترجمه: بهزاد رحمتی. روان شناسی زنان ترجمه، نشر: لادن

20- فرانکل لوئیس.1377 ترجمه: شکوه السادات، خونساری نژاد. روان شناسی زن. تهران. نشر: شکوه دانش

21- دکتر گنجی، حمزه. 1381 روان شناسی کار. نشر: ارسباران

22- ساعتچی محمود 1379 روان شناسی کار. تهران. نشر: ویرایش

23- زندی پور، طیبه. 1383 برنامه ریزی تحصیلی و شغلی تهران. وابسته به آموزش و پرورش

24- طهماسبی، سهیلا. 1384 مجله حقوق زن. سال ششم. اسفند و فروردین

25- گرامی زادگان، اشرف. 1384 ملجه حقوق زن.

26- پوریامین ، سونیا. 1384 مجله سروش بانوان تهران نشر: سروش

27- دکتر پور شریفی، حمید. 1384 نشریه: پیام مشاور. تهران صاحب امتیاز مرکز مشاوره دانشگاه تهران شماره 39- سال چهارم

28- دکتر رضایی راد، مجید . استرکی، اکبر، ناظمی، پروین. 1384 فشار روانی در دوران اشتغال.

30- عبادتی، اسرافیل. 1384 روزنامه کار و کارگر یکشنبه: 30 بهمن، 84 سال شانزدهم، شماره 4358

31- آقا محمدی . علی. 1384 روزنامه هموطن سه شنبه: 20 دی، سال 84 سال دوم، شماره 467

اضطراب

اضطراب نتیجه وجود یک «سیستم سازه» در فرد است که سبب شکست وی می گردد زیرا برخی تجربیات در خارج از حیطه سازه های موجود فرد قرار گرفته و دیگر نمی تواند درباره اتفاقات آینده پیش بینی نماید

اضطراب، ترس از یک عامل ناشناخته و نامعلوم که موجب پریشانی فکر و گاه بروز علایم احساس خطر از جمله طپش قلب و رنگ پریدگی نیز می شود. بنابراین در فرایند اضطراب، بر خلاف (ترس طبیعی و واقعی) یک عامل حقیقی ترس آور یا خطرناک یا آسیب زننده وجود ندارد بلکه فقط به طور خودکار ذهن آدمی دچار احساس خطر می شود. حالت اضطراب غالبا در هنگام شب تشدید می شود و فرد را از خوابیدن باز می دارد و شاید بدین علت که در شب به علت تاریکی، خود به خود ذهن انسان حساس تر و حواس او تیزتر می شوند و لذا مغز آمادگی بیشتر برای تولید فرایند «احساس خطر» پیدا می کند. (میلانی فر- بهروز 1378)

Aپروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word ienty

کلمه Aپروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word ienty احتمالا از کلمه لاتین Aپروژه دانشجویی تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در word ientas که به معنای ناآرامی می باشد، گرفته شده است و به حساسیتهای جسمانی وروانی که در پاسخ به تهدید حقیقی یا خیالی به وسیله ارگانیزم ابراز و ایجاد می شود، اشاره می کند. همچنین اضطراب ممکن است در پاسخ به آنچه که موجب تهدید، اعتماد به نفس می شود و یا از پیدایش موقعیتی که شخص در آن وضعیت از انجام کاری که خارج از محدوده توانایی اوست احساس فشار می کند، به وجود می آید. (فرجاد، محمد حسین 1377)

هنگامی که فشار روحی شدت یابد و یا احساس های متعدد شخص را تحت فشار قرار دهد فرد به واکنشهای دفاعی متوسل می شود

اضطراب با نشانه هائی چون، تحریک پذیری، بی خوابی، بی اشتهائی یا پرخوری، تنفس سریع، افزایش ضربان قلب، اختلالهای گوارشی، ناتوانیهای جنسی و در موارد شدید با انقباض ماهیچه ای و گاهی حمله های آنژین مشخص می شود

اضطراب های روانی اگر دوام و شدت داشته باشند به حالت اضطرابی و افسردگی منجر شده و تغییرات مشخص در اعمال و رفتار و اندیشه فرد ایجاد می کند. اضطراب به صورت نگرانی دایم و تشویش احساس می شود و بر حسب شدت اضطراب نشانه هائی مانند نگرانی شدید، بی قراری، تحریک پذیری، ترس و خشم، عصبانیت، اختلال در خواب، بیاد آوردن خاطرات دردناک و احساس گرفتگی گلو، لرزش، دردهای ماهیچه ای، تاکی کاردی و افزایش خون جلب توجه می کند

در واقع حالت اضطرابی با احساس تنش، نگرانی و اضطراب مبرم مشخص می شود که بیماری دلیلی برای آن نمی یابد. فرد مضطرب همیشه برای همه چیز، حتی سلامتی خود، نگران است اما  غالبا نمی داند که چرا در یک حالت نگرانی دائم به سر می برد. نشانه دیگری که ممکن است جلب توجه کند این است که بیمار می ترسد ولی نمی داند این ترس از چه و به چه علت است (دکتر نوری 1368)

اجزای اضطراب

اضطراب مستقیما با آینده ارتباط دارد و فاقد یک عامل عینی و شخصی است و دارای دو جنبه اصلی است

الف) جنبه فیزیولوژیکی :

بر انگیختگی جنبه فیزیولوژیکی مربوط به سیستم عصبی است که آن را به صورت یک هیجان معرفی میکند. این برانگیختگی شامل عکس العملهایی می شود که از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این عکس العملها ممکن است با تغییراتی در میزان ضربان قلب، فشار خون، تعرق بدن، ترشح بزاق ، رنگ پوست، اختلالات تفنسی، حالات تهوع، انقباض معده یا اسهال همراه باشد

ب) جنبه شناختی

اضطراب به طور یقین تلقی نامطبوعی از رفتار مبهم و تهدید ‌آمیز آینده است که فرد نمی‌تواند آنها را توصیف کند. چون غیر قابل توصیف هستند ، فرد احساس می کند که ‌آمادگی مقابله با آن را ندارد. اضطراب ممکن است احساس مصیبت و بلای تهدید کننده، فاجعه، از هم پاشیدگی و یا حتی مرگ باشد. (راس .ا. آلن، 1378)

خصیصه های اضطراب

1- اضطراب در واقع یک فرایند آگاه کننده است و اخطاری است به فرد درباره یک خطر قریب الوقوع و به این ترتیب شخص را برای مقابله با تهدید خطر آماده می سازد

2- یک حالت روانی بسیار پریشان کننده است و به این دلیل شخص معمولا برای مدتی طولانی قادر تحمل آن نیست

3- اضطراب با ترس متفاوت است؛ اضطراب ترس نیست، عکس العملهای فیزیولوژیکی بدن نسبت به اضطراب و ترس یکسان و یا خیلی به هم شبیه هستند. نخستین اختلاف بین ترس و اضطراب این است که ترس یک عامل مشخص و عینی دارد، فرد می داند که از چه چیزی می ترسد، اما اضطراب یک حالت مبهم و نامعلوم است . (دکرا پیتز 1369)

واکنش های اضطراب

الف) اضطراب خفیفه: ممکن است به عنوان یک واکنش طبیعی موجب هوشیاری فرد گردید تا او را در مقابل تهدید نسبت به نگرشهای ابراز شده محافظت نماید  و نیز در فرایند تلاش برای حل موقعیتهای توام با مشکل وی را از خطر محفوظ دارد

ب) اضطراب متوسط: اضطراب در حد متوسط و یا شدید ممکن است به عنوان یک واکنش احساسی ناراحت کننده فراگیر نسبت به تهدید درک شده باشد و یک رفتار دفاعی را بر انیگزد که هدف آن به طور ناخودآگاه یا خود آگاه و یا تسکین اضطراب توام با ناراحتی باشد. (همان منبع بالا)

ج) اضطراب مزمن : احساس و هیجانی ناخوشایند است که شخص مضطرب، روشهای گوناگونی را برای کاهش آ‌ن به کار می گیرد . در این راستا ممکن، تلاش منطقی و مستقیم برای کم کردن و یا از بین بردن محرکهایی که موجب بروز اضطراب می گردد صورت پذیرد. (فرجاد، محمد حسین، 1377)

اضطراب عمیق به چه شکل صورت می گیرد؟

همه مردم کم و بیش با علائم اضطراب عمیق آشنا هستند

1- اول از همه یک نوع از انقباض، اغلب در حوالی قلب، که یک احساس نامرتبی ضربان به قلب می دهد ایجاد می شود؛ به طور عادی مشکل تنفس وجود دارد و غیره،

2- بیشتر اوقات باعث می شود این احساس در معده نیز به وجود آید، بنابراین شخص مبتلا فشاری بر روی قلب خود حس می کند، تنفس او مشکل شده، معده او سخت فشرده می گردد و غیره (دکتر نوری، 1368)

هنگامی که اضطراب افزایش می یابد

ممکن است اضطراب غیر قابل تحمل شود و سپس فرد مبتلا علائم مشخص فیزیکی را بروز خواهد داد. لرزش شدید ، رنگ پریدگی، تعرق، تشنج موضعی، درد معده، دردهای غیر قابل تحمل، احساس خفگی، سستی و ضعف در عضلات پاها ، درد قفسه سینه و غیره . اغلب هنگامی که اضطراب افزایش می یابد و به یک مرحله مربوط به تشخیص و وجود بیماری می رسد و وسوسه ذهن و هراس از فضای باز در شخص پدیدار می شوند. (همان منبع بالا)

تظاهرات بدنی اضطراب

درجات متفاوتی از اضطراب ممکن است در تظاهرات رفتاری متعددی مانند تغییر در آهنگ صدا، سرعت ، تکلم، خود مشغولی با افکاری خاص سخن بیش از حد در مورد موضوعی خاص، اجتناب از صحبت کردن در زمینه ای خاص و یا قطع ارتباط مشاهده گردد. اضطراب همچنین ممکن است به عنوان جنبه ذاتی از ناآرامی، عرق ریزی ، خستگی، طپش قلب، افزایش تعداد نبض و تنفس، تکرر ادرار، بی اشتهائی، بی خوابی، لرزش، احساس بر آمدگی و با گرفتن در گلو، استفراغ، تغییر در حسهای شکمی، واکنشهای مردمک چشم ودیگر علائم متشابه مشاهده می گردد. (مان، 1369)

تظاهرات روانی اضطراب

تظاهرات روانی اضطراب عبارتست از احساس تشویش و درک این ناراحتی توسط قشر مخ، بنابراین شامل شناخت پاسخ های فیزیولوژیک و نیز با خبر شدن از تشویش است. گرچه فرد آگاهانه تشویش را درک می نماید، اما علت اضطراب معمولا دور از سطح آگاهی باقی می ماند. اضطراب را از نظر روانی می توان به درجاتی تقسیم کرد

الف) اضطراب امواج آزاد[1]

این نوع از اضطراب ، اضطرابی است شدید ، مداوم، عمومی و ناپیوسته به چیز معین

ب) بی تابی[2]

یک حالت بی قراری و ناراحتی که اغلب مشخص می شود با تظاهرات عضلانی مثل بی قراری حرکتی و تشویش روانی

ج) تنش

عبارت است از کشیدگی، بیم و بی قراری حرکتی و روانی

د ) هراس

عبارت است از یک حمله اضطرابی با شدت در هم کوبنده که منجر به نابسامانی در اعمال (ایگو) شده و باعث تغییر فیزیولوژیکی و وحشت می گردد. (همان منبع بالا)

عکس العمل به اضطراب

1- اضطراب در شدید ترین حالت ممکن هیجانی تهدید کننده است و منجر به آسیب دیدگی جدی توانایی فرد و عملکرد موثر وی می گردد

2- آنکه اگر اضطراب فی نفسه مشکل ساز نبود توسل به مکانیسمهای دفاعی به منظور مراقبت از خود چه در مقابل تهدیدات نهاد و یا در مقابل تجربیات ناخوشایند محیطی می توانست منجر به رفتارهای نابهنجار گردد

اگر بخواهیم مراقبت از شخص را بر اساس اضطراب های مراجع / بیمار طراحی کنیم، باید به تظاهرات آن با ذهنی باز نظر افکنیم. مشخص گشته است که اضطراب ضرورتا به وسیله نشانه های آشکار تظاهر نمی کند. بنابراین فردی که ظاهری آرام دارد ممکن است اضطراب شدیدی را در خود پنهان داشته باشد. (الیور 1382)

انواع اضطراب

1- اضطراب عینی

اضطراب عینی یا واقعی که فرویدآن را مترادف «ترس» پنداشته از ادراک خطر از دنیای بیرون حاصل می گردد. اضطراب واقعی می تواند بنابراین دلایل مختلف ایجاد شود مثل اضطرابی که به شکل واکنشی فطری از نسل گذشته بازمانده و یا در پی تجربه پیشین موقعیت خطر بروز نماید. به نظریه بازنگری شده، فروید بر می گردیم که در آن خاستگاه های اضطراب به واکنش خود نسبت داده شده است . پی آمد منطقی این نظریه آ‌ن است که اگر اضطراب به مثابه علامتی هشدار دهنده جهت تطابق یا سرکوب فرآیند های غریزی و یا دوری جستن از موقعیت های خطرناک عمل نماید و یا اگر «خود» در فرد نابالغ بوده و فرد از نظر جسمانی ضعیف باشد، شخص توانایی تطابق با موقعیت را نداشته و عقده ترس در او پی ریزی اساسی می گردد. (همان منبع بالا)

2- اضطراب روان نژندی

فروید معتقد بود که اضطراب روان نژندی از تعارض ناخودآگاه بین تکانه های نهاد «عمدتا جنسی و پرخاشگرانه» و محدودیتهای اجباری خود و فرا خود به وجود می آید که می تواند سه شکل اساسی به خود گیرند: بیمناکی، ترسهای مرضی و وحشت زدگی. فرد بیمناک فردی نوعا عصبی است ، از این رو در هراس است، که خود نتواند ایجاد تطابق نماید و سعی در توجیه این ترس دارد. در این حالت نهاد غالب گشته و فرد ناچارا تسلیم می گردد. در تحلیل فردی که ترسی غیر منطقی دارد در می یابیم که وی از تمایل انجام کارهایی که خلاف اخلاق در نظر گرفته می شود، هراس داشته و همین  ترس به صورت مرضی بروز می نماید، به رفتار فردی که وحشت زدگی نشان می دهد، مثل تخلیه عصبی که پیرو نیاز نهاد ، فرد را به سوی رفتار وحشت زده عصبی سوق می دهد، غالبا به عنوان رفتار تکانشی نمایشی نگریسته می شود. (الیور، رابرت، 1382)

3- اضطراب اخلاقی

اضطراب اخلاقی بدین جهت که از تعارض بین نهاد و خود و فرا خود به وجود آمده و باعث تجربه احساس گناه یا شرم می گردد، بسیار شبیه اضطراب روان نژندی است. وجدان فرد او را به دلیل تخطی از مسیر ‌آرمانی تنبیه می کند. ‌گاه افراد بعضی کارها مثل شکستن شیشه ها و یا جرائم جدی تر از روی عمد انجام می دهند تا با دستگیر شدن احساس گناه آنان جبران گردد. (همان منبع)

راههای کاهش اضطراب

دو جنبه فیزیولوژیکی و شناختی اضطراب چنان با هم ارتباط دا رند که اگر داروئی تجویز شود که میزان ضربان قلب را افزایش دهد فرد احساس اضطراب خواهد کرد و بر عکس اگر باعث شویم که فردی مضطرب شود میزان ضربان قلبش افزایش خواهد یافت. بنابراین این روش درمانی که برای کاهش اضطراب، در نظر گرفته می شود. می توان از طریق تاثیر هر یک از جنبه های فیزیولوژیک یا شناختی یا تاثیر بر هر دو آنها اعمال شود

برای درمان اضطراب با تاکید بر جنبه فیزیولوژیکی آن دو روش وجود دارد

1- دارو

در واسط دهه 1950 میل تاون[3] (مپروبامیت) برای اولین بار در مورد بیماران مضطرب به کار برده شد. بیماران مضطرب چند دقیقه عمیقا آرام می شوند، ولی هشیار می ماندند و مشکلات آنها که لحظات قبل از مصرف دارو آنها را تحلیل می برد، اکنون به نظر می رسید که از بین رفته اند، آنها راحتتر می توانستند بخوابند ، میل تاون وسیعا تجویز می‌شود

لیبریوم (کلردیازپوکسید) جایگزین میل تاون شد و مقام اول تجویز را در دنیا کسب کرد و والیوم (دیازپام) که پنج برابر قوی تر است جای لیبریوم را گرفت . (برگر1970، کوهن، 1970)

وقتی کسی مصرف داورهای اضطراب زداها را متوقف می کند، اضطراب معمولا با تمام نیرو بر می گردد، وقتی اضطراب از یک مشکل واقعی ناشی می شود، فرد در می یابد که در این فاصله برای حل کردن آن هیچ کاری انجام نداده است داورهای اضطراب به اندازه داروهای ضد روان پریشی و ضد افسردگی آثار جانبی خیلی نیرومندی ندارد

آنها حتی با مقدار مصرف زیاد، احتمالا مهلک نیستند. اما بر خلاف داروهای ضد روان پریشی و ضد افسردگی هر چه شما داروهای ضد اضطراب را به مدت طولانی تر مصرف کنید، کمتر موثر واقع می شوند و احتمالا اعتیاد آورند .(برگ، تینکلن، 1977)

علاوه بر این ، داروها بر دو اختلال اضطراب اساسی تاثیری ندارند

1) اختلال وحشتزدگی[4] 2) اختلال اضطراب فراگیر[5] (تایرر، مورفی و همکاران 1988) داروهای ضد اضطراب قوی تر چون آلپرازولام (اکساتاکس) ویتابلوکرها ، بهبودی نسبتا کمتری (حدود 50 در صد) به دست می آید ، نرخ بالا بر گشت بیماری در اثر قطع دارو بیانگر اثر سطحی آنها بر اضطراب افراد فوبیک است . (ورسیانی، ماندیم، ناروی و همکاران 1988)

داروهای ضد اضطراب تا زمانی که مصرف دارو ادامه دارد. نشانه های اضطراب را آشکارا کاهش می دهند. با این حال، چون پس از توقف مصرف دارو، برگشت بیماری محتمل است، و از آنجایی که این داروها تا اندازه ای پتانسیل اعتیاد دارند، داروهای ضد اضطراب درمان ایده آلی نیستند. جای تاسف است که حتی بررسیهای دارویی بخوبی کنترل شده در این زمینه، پس از پی گیری بیمارانی که مصرف دارو را قطع کرده اند، نتیجه خوبی از آن نگرفته اند. (مک لئور، هون، زیمولی 1990)

2- «ریلکسیشن»

روش دیگر، این است که به فرد مضطرب شیوه آرام بخشی عضلانی را بیاموزیم که البته هر دو این روشها این ایراد را دارند که تنها تا زمانی که به کار گرفته می شوند، می توانند اضطراب را کاهش دهند و به محض آنکه فرد مصرف دارو یا تمرین آرام بخشی را متوقف سازد اضطراب دوباره باز می گردد. (برگر، کوهن 1970)

3- رفتار درمانی[6]

به عنوان روشی درمانی برای کاهش اضطراب در قالب حساسیت زدایی منظم است . در این روش به مراجع، آرام بخشی عضلانی آموزش داده می شود و سپس به تدریج تصورهای ذهنی «اضطراب برانگیز» از حالت کم تا زیاد در حالیکه مراجع در حالت ‌آرامش قرار دارد، ارائه می گردد. اصول اساسی این روش از شرطی شدن کلاسیک، یعنی همراه کردن محرک اضطراب بر انگیز با پاسخ آرام بخش عضلانی که متضاد با اضطراب است اقتباس شده است. (همان منبع)

مکانیسمهای دفاعی اضطراب

سرکوبی[7]

احتمالا شناخته شده ترین و از دیدگاه استدلال مهمترین مکانیسم دفاعی و نظریه روان تحلیل گری است . آنچه مسلم است آن است که موضوعات بالقوه تهدید کننده از ضمیر خود آگاه ازمیان برداشته می شوند. بنابراین دیگر امکان دسترسی به آن حتی بهنگام نیاز وجود ندارد. موضوعات سرکوب شده عمدتا یک آرزو یا تکانه ای نشات گرفته از نهاد هستند در نظریه فروید به سرکوبی به عنوان موضوعی که از بخش ناخود ‌آگاه فن سرچشمه گرفته است ، نگریسته می شود، مهمترین سرکوبی ها در دوران کودکی روی می دهد. اگر چه سرکوبی فرد را از تهدیدات خارجی محافظت می کند، ولی هرگز او را از روبه رو شدن با مسائل نمی تواند باز دارد. سرکوبی ها معمولا دایمی بوده و تا دوره های بعدی زندگی پابرجا می مانند و احتمالا باعث بروز نشانگان عصبی در زندگی بزرگسالی می گردند. (الیور 1380) سرکوبی صرفا از فشار غیر قابل قبول تکانه ها و خاطرات زیر سطح آگاهی و نگهداری شده در سطح ناهشیار تشکیل شده است. تحریکات سرکوب شده، هرگز نابود نگردیده و زمانیکه خود سپر دفاعی خود را از دست می دهد. غالبا در سطح هوشیار ظاهر می گردند. (آلن .ا.اراس 1378)

سرکوب کردن یا واپس زدن یکی از مکانیسمهای دفاعی است که برخی از افراد برای انکار آرزوهای بدو و نامطبوع خود که مخالف موازین اخلاقی باشد انجام می دهند. با انجام این واکنش انگیزه ها و امیال نامطلوب سرکوب شده و با دور شدن از صحنه آگاهی فراموش می شوند . زنی که ازدواج نکرده و ارضای میل جنسی از راه نامشروع را گناه می داند، با بیرون راندن این انگیزه از وجدان آگاه از تنش و اضطراب خود می کاهد (دکتر نوری، 1368)

فرافکنی[8]

فرافکنی زمانی به عنوان مکانیزم دفاعی به کار برده می شود که تحریکات غیر قابل قبول فرد به دیگران نسبت داده می شود . همین که فرافکنی رخ دهد، فرد انرژی زیادی را جهت آزار و اذیت آنهایی که تحریکات خود را بر او به کار گرفته اند مصروف می دارد. در این هنگام به نظر می رسد که خود قادر نیست به طور مناسب با تحریکات درونی مقابله کند و خود را در مقابل آنهایی که احتمالا تحریکات خارجی دارند، مجهز تر احساس می کند، که البته این دو مطلب نشان می دهد که فرافکنی نه تنها مکانیزم دفاعی موثر نبوده بلکه رابطه فرد را با سایر افراد نیز خرابتر می کند . (آلن .ا. راس 1378)

تکانه های خطر ناکی را که فرد در خود می پروراند ممکن است به صورت ناخود آگاه به فرد دیگری نسبت داده شود . فرافکنی به طرق گوناگون صورت می پذیرد. مانند این باور که دیگران قصد آسیب رساندن به فرد را دارند که در حقیقت این خود فرد است که آرزوی آسیب زدن به دیگران را دارد (الیور، 1382)

زن زشت و بیقواره ای که دیگران به او توجهی ندارند در محافل خاله زنکی به برون افکنی متوسل شده و می گوید می بینی خواهر! چقدر مردها مزاحم ما هستند! بدیهی است این زن تا حدودی از اضطراب خود کاسته و از فشار درون رهایی یافته است، اما اگر از این دفاع بیش از اندازه استفاده شود بتدریج اختلالهای روانی فرد را از آزار خواهد داد. (دکتر نوری 1368)

درون فکنی[9]

این مکانیزم ضد فرافکنی است . با این وسیله دفاعی فرد می کوشد گرایشها، آرزوها و هدفهای دیگران را به خود نسبت دهد. در فرایند درون فکنی شخصیت اخلاقی، اجتماعی، عاطفی و حتی علمی فرد شکل می گیرد. یعنی جنبه های مثبت ، زشت یا زیبای پدران و مادران یا هر کسی که فرد با او ارتباط دارد انعکاس می یابد و اغلب فرا خود شخصیت او را تشکیل می دهد. (آلن. ا. راس 1378)

همانند سازی[10]

همانند سازی یکی از وسیله های دفاعی است که فرد کوشش می کند به یاری آن خود را از نظر لباس، طرح ، آرایش موی سر و صورت و رفتار و کردار با شخص کامیاب همساز و همنوا کند  و چنان خود را با او همبسته و نزدیک تصور نماید که پیشرفتها و کامیابی های او را نیز از آن خویش بپندارد. (همان منبع بالا)

هنگامی که ارضای برخی از نیازمندیهای انسان با ناکامی مواجه شود ممکن است فرد به مکانیسم همانند سازی متوسل شود. اگر چه بیشتر مردم از مکانیسم همانند شدن استفاده می کنند اما تردیدی نیست که در همانندسازی افراطی اختلالهای شدید روانی و شخصیتی عارض فرد می گردد. فرد با تصوری که از فرد دیگر دارد و اندیشه و رفتار آ‌ن شخص ارزش و اهمیتی در اجتماع دارد، اندیشه و رفتار خود را همانند او می سازد. (دکتر نوری 1368)

انکار[11]

فرافکنی انکار عبارت است از نسبت دادن احساسها و تجربیاتی به دیگران که ما شخصا داشتن آنها را انکار می کنیم و معمولا آنها را سرکوب می کنیم . (آلن .ا.راس 1378) شاید آشکارترین مکانیسم های دفاعی انکار یک چیز ناخوشایند باشد. انکار می تواند نقش مهمی در ‌‏فرآیند تالم بهنگام رود رویی با اخبار بد، ناخوشی ها و مرگ ایفا نماید. مراقبت از «من» تاجایی مهم است که باعث پیشبرد زندگی با آسایش روان شناختی بیشتر گردد زیرا ما آگاهانه به آنچه که مایلیم معتقدیم نه ضرورتا آنچه واقعا وجود دارد. (الیور، 1382)

جا به جایی[12]

هنگامی که انگیزه ای ناکام می شود برای ارضاء مسیرش را تغییر می دهد و هدف دیگر را بر می گزیند . به عبارت دیگر وقتی افراد زیر فشار تاثیرات و احساسات هیجانی قرار می گیرند و نمی توانند در برابر آنهایی که موجب ناراحتی هایشان شده اند در مقام ایستادگی بر آیند گاهی با حمله کردن به افراد بی گناه خود را از فشار و تنش احساسهای نامطلوب رهایی می بخشد. (آلن. ا. راس 1378)

زمانی که موقعیت خطرناکی پیش آ‌ید و یا در جهت دهی تکانه ها و احساسات نسبت با اشیاء دچار خشم و ناکامی می گردیم (مانند آزار دیدن کودک از جانب پدر) متوجه موضوعات بی خطرتر مانند اسباب بازی ها، یا افرادی که کمتر تهدید کننده هستند مانند کودکی دیگر و یا حتی خودمان (بازگشت به سوی خود) می گردیم این حالت را جابه جایی می نامند. (الیور 1382)

خیالبافی

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله روان شناسی احساس و ادراک در word دارای 54 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله روان شناسی احساس و ادراک در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله روان شناسی احساس و ادراک در word

مقدمه
تاریخچه
علم و ادراک از نظر فلاسفه یونان
علم و ادراک از نظر حکمای جدید غرب
محرومیت اجتماعی
زمینه های اجتماعی
تأثیر فرهنگ و جامعه کل
بویایی
حساسیت بویایی
حس بویایی
وضع و ساختمان بافت پوششی بویایی
کیفیت بوها
فرق بین آستانه ادراک و آستانه تشخیص بویایی
اهمیت بیولوژیک حس بویایی
حس شنوایی
دستگاه شنوایی
پسیکوفیزیک دستگاه شنوایی
ساخت و کنش قسمتهای مختلف گوش
شنوایی
تعیین محل صداها
محرک شنوایی
بخش های گوش
حس های شیمیایی
حس شیمیایی
حس چشایی
ساختمان دستگاه چشایی
محل و وضع ساختار جوانه های چشایی
گرسنگی محرک
احساس گرسنگی
عوامل ایجاد گرسنگی
حس بینایی
تغییرات فیزیولوژیک دستگاه بینایی
محرک بینایی
ادراک و عوامل موثر در آن
1- وجود اندام حسی
2- حساسیت اندام حسی
عوامل موثر در ادراک
زمینه های فردی
نیازها
منابع و مآخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله روان شناسی احساس و ادراک در word

روان شناسی احساس و ادراک ، محمود ایروانی – محمد کریم خداپناهی

روان شناسی احساس و ادراک ، مهدی محی الدین بناب

مقدمه

تاریخچه

ادراک انسان از جهان بیرون و حالات نفسانیش، از دیرباز مورد مطالعه و بحث فلاسفه بوده و با اولین طرز تفکر فلسفی درباره ارزش معلومات و شناخت انسان آغاز شده است. این پرسش همواره برای فلاسفه مطرح بوده است که ادراکات انسان چگونه پیدا می شوند؛ آیا اساس این ادراکات تجارب حسی است، یا بدیهیات عقلی؟ آیا ادراک پدیده ای مادی است که در سیر تکاملی ماده و رسیدن به مرحله خاصی شکل می گیرد و یا پدیده ای مجرد و نوعی از هستی است که با ماده تفاوت دارد؟

فلاسفه یونان، حکمای اروپایی، دانشمندان و فلاسفه اسلامی هر یک به نحوی سعی کرده اند به این پرسشها پاسخ دهند. فلاسفه یونان درباره شناخت و ادراکات انسان مشاهدات و مطالعاتی داشته اند، ایشان در پی کشف حقیقت و حدود و وسعت شناخت و داوری درباره حقیقت متوجه شده بودند که انسان در شناختهای خود کم و بیش خطا می کند. مهمترین پرسشی که برای حکمای اروپایی در بحث شناخت مطرح بوده است، چگونگی مطابقت ذهن با عالم خارج است. برای آنها جدایی ذهن از عالم خارج امری بدیهی به نظر می رسید و همگی به تعامل فاعل شناخت و متعلق به آن توجه داشته اند. اندیشمندان اسلامی جایگاه بحث علم و ادراک را در قلمرو وسیع شناخت و ارزش آن قرار داده اند که بر محور حس و عقل و مراتب و اعتبار آنها دور می زند

در این مختصر سعی کرده ایم تا بدون طرح پرسشهای فلسفی ادراک از قبیل تجرد نفس و حالات آن و بدون بحث و جدل در مکتبهای مختلف فلسفی تنها به آرای فلاسفه حکما و دانشمندان اشاره ای داشته باشیم

علم و ادراک از نظر فلاسفه یونان

در قدیمی ترین نظریه ها درباره شناخت و ارزش آن به آرای « سوفسطاییان» [1] بر می خوریم که درباره امکان کشف حقیقت شک و تردید بسیار داشته اند. « پروتاگوراس» یکی از بزرگترین سوفیستها معتقد بود که« انسان مقیاس و میزان همه چیز است». سوفسطایی دیگری می گفت « هیچ چیز وجود ندارد و اگر هم وجود داشته باشد هیچ کس نمی تواند آن را بشناسد و اگر هم بشناسد این شناخت را نمی توان به دیگران منتقل کرد». تمامی این فلاسفه بر این عقیده بودند که معلومات ما از جهان اعتباری ندارد و تمام ادراکات انسانی حتی بدیهیات اولیه باطل و خیال محض است ( ابراهیمی دینانی 1365 ص 9 ). در مقابل این فلاسفه سقراط و پیروان او و خصوصاً ارسطو راههای مغلطه و سفسطه بازی های آنان را روشن ساخته، ثابت کرده اند که « جهان معلومات هیچ در هیچ نیست » بلکه انسان می تواند با نیروی عقل و استعدادی که دارد واقعیت جهان خارج را آنچنان که هست دریابد و اگر فکر خود را به طور صحیح به کار بندد، به درک حقیقت نایل می شود. افلاطون از قول سقراط می گوید که نمی توانیم از طریق یادگیری و آموختن دانش و معرفت کسب کنیم؛ یعنی چیزی یاد نمی گیریم، بلکه آنچه را که در عقل و نفس داریم با تجربه حسی به یاد می آوریم. به نظر افلاطون، محسوسات ظواهرند نه حقایق، و علم و ادراک به آنها تعلق نمی گیرد؛ بلکه آنچه در عالم معقولات است به کمک عقل دریافت می شود. افلاطون عالم ظاهر یعنی محسوسات را که تمام مردم آن را درک می کنند، مجازی و عالم معقول را حقیقی می داند و از آن به مُثُل تعبیر می کند؛ بدین معنی که هر امری در عالم چه مادی باشد مانند حیوان، نبات و جماد، چه معنوی مانند شجاعت، عدالت و نظیر آن، حقیقتی دارد که سرمشق و نمونه کامل اوست و از بدو تولد در وجود انسان موجود است و به حواس درنمی آید؛ بلکه به کمک عقل ادراک می شود و نمونه کامل آن را «مثال» یا «ایده» و جمع آن مثل گویند. (فروغی، 1361 ، ص 81 )

ارسطو هم به پیروی از سقراط و افلاطون، فکر و عقل انسان ها را وسیله درک حقیقت می داند؛ او بر این عقیده است که علم و ادراک انسان از حقایق امور به وسیله حواسی که شامل جزئیات می شود، ممکن نیست بلکه به کمک عقل میسر می شود که می توان آنها را درک کرد؛ وی حواس را مقدمه ای برای درک حقیقت آنچه را که صورت آن در ذهن حاضر شده است می داند

برخی دیگر از فلاسفه یونان بر این عقیده بوده اند که برای کسب علم و معلومان یقینی، معیار و مقیاس صحیحی در اختیار نداریم؛ زیرا حس خطا می کند و عقل هم توانایی اصلاح این خطا را ندارد؛ بنابراین انسان نمی تواند در مورد آگاهی از جهان حکم قطعی صادر کند، پس باید نسبت به همه چیز حتی خود آگاهی، با شک و تردید بنگرد

از جمله این فلاسفه «پیرهون» بودکه مذهب «شک گرایی» را بنا نهاد؛، به نظر او ادراکات انسان از امور، به ذهن شخص ادراک کننده بستگی دارد که در شرایط زمانی و مکانی و وضعیت روانی اشخاص متفاوت است. دیدگاه های فلاسفه یونان، زیربنای فکری حکمای اروپایی شد

علم و ادراک از نظر حکمای جدید غرب

از جمله حکمای اروپایی که به ارزش یقینی ادراکات حاصل از حواس شک می کند، دکارت است. اگر چه او با شک افراطی، کار خود را آغاز می کند ولی سرانجام اعتراف می کند که انسان می تواند از طریق عقل و درک و شهود به معرفت یقینی دست یابد. بنابراین دکارت تجربه حسی را وسیله ارتباط انسان با خارج می داند که نه تنها برای کشف حقیقت امرو، بلکه در زندگی نیز مورد استفاده واقع می شود

دکارت به ادراک های متفاوتی در انسان معتقد است؛ به نظر او برخی از این ادراکات معلول نفسند که با فعالیت ارادی و یا خیالی ذهن ما در ارتباط هستند. دسته دیگر یا معلول بدن هستند یا در اثر جریان مایع لطیفی که آن را «دم» یا «روح حیوانی» می نامد به وجود می آیند. برخی نیز به محرک های خارجی یا داخلی مربوطند؛ ادراکات دیگری از قبیل شادی و خشم و مانند آن به نفس و انفعالات واقعی آن مربوط می شوند (مولر، 1367، ص 226 ) ( روانشناسی ادراک و احساس، دکتر محمود ایروانی، دکتر محمد کریم خداپناهی ص 7-5 )

محرومیت اجتماعی

یک مادر خوب چه کاری برای کودک شیرخوار انجام می دهد که مادر ضعیف انجام نمی دهد یکی از کارها این است که مادر  « خوب» کودک را در معرض مقدار زیادی تحریک حسی قرار می دهد. هنگامی که یک مادر کودک خود را بلند می کند تا با او بازی کند، هنگامی که اسباب بازی را در پیش چشمانش تکان می دهد هنگامی که با کودک سخن می گوید یا او را با خود به جاهایی می برد هم گیرنده های حسی کودک را تمرین می دهد و هم به کودک این امکان را می دهد که نوعی تصویرهای عصبی بسازد که برای درستکاری محیط خود وقتی که بزرگ می شود به آن نیاز خواهد داشت، البته این موضوع در مورد مادر خوب نیز صادق است

دانشمندان انستیتو تکنولوژی ماساچوست بچه گربه هایی را بعد از تولد به مدت هفت ماه در تاریکی کامل پرورش دادند. سپس هنگامی که بچه گربه ها را به محیط روشن عادی آوردند. آنها نمی توانستند مانند بچه گربه هایی که در روشنایی بزرگ شده بودند ببینند. آزمایشهای پزشکی از بچه گربه های محروم نشان دادند که نورون های چشم آنان بطور کامل رشد نکرده بودند. یاخته های عصبی که به آنها تحریک داده نشود به اندازه ماهیچه های که هرگز به کار نرفته اند ضعیف و ناسالم می شوند

مادر«خوب» نیز با نشان دادن عشق و توجه فراوان به کودک هنگامی که رفتارش خوب است و دریغ داشتن محبت وقتی که رفتارش غیر قابل قبول است کودک خود را تربیت می کند تا به شیوه های قابل قبول اجتماع پاسخ دهد. مادر« ضعیف » غالباً کودک خود را نادیده می گیرد یا به کودک خود بطور متضاد پاسخ می دهد. تربیت شایسته به مغز کودک امکان می دهد تا عنصرهای مدار عصبی پیچیده را که بعداً در زندگی خود به آن نیاز خواهد داشت رشد دهد

تصور کنید اگر شما در شیوه غذا دادنتان به کودک شیرخوار، دمدمی و نااستوار بودید چه اتفاقی می افتاد. گاهی به کودک از یک بطری که دارای سر شیشه گوشتی رنگ بزرگ بود شیر می دادید اما گاهی همان بطری را برای دادن یک مایع بد مزه به کار می بردید. در مواقع دیگر در یک بطری که دارای سر شیشه کوچک سبز و زرد بود به بچه شیر می دادید اما گاهی از همین بطری مایع ناخوشایندی به بچه داده می شد. بعد از چند هفته این نوع تجربه کودک هیچ راهی نداشت که پیش بینی کند کدام سر شیشه خوب است به کلی از غذا خوردن صرفنظر کند و هر بار که یکی از آن بطریها را بببیندشروع به گریه کند. ( از کتاب محی الدین بناب ص 168)

 زمینه های اجتماعی

زمینه های اجتماعی انسانی و حیوانی در چگونگی پاسخهای سازش یافته موجود زنده با محیط نقش مهمی داند. با توجه به این که ادراک، یکی از مکانیزمهای تنظیم کننده به پاسخهای سازش یافته است. جای تعجب نیست که اطلاعات مربوط به این زمینه های اجتماعی نیز در ساختمان ادراکی تاثیر بسیار بگذارد. اهمیت نقش این زمینه ها هنگامی ظاهر می شود که موجود زنده کاملاً در محیط زندگی اجتماعی قرار می گیرد، محیطی که از خطوط، سطوح و رنگها از طرفی و افراد اجتماع از طرف دیگر تشکیل شده است. و ما آنها را به شکل اشیاء و علائم اجتماعی سازمان می دهیم. این زمینه ها را می توان در دو سطح بررسی کرد و نقش آنها را در ادراک نشان داد: یکی در سطح «جامعه کل یا اجتماع بزرگی[2]» که در آن زندگی می کنیم که موضوع پژوهش روانشناسی اجتماعی «میدانی» است و دیگر در سطح «اجتماع کوچک[3]» با گروه های محدودی که غالباً موضوع پژوهش های روانشناسی اجتماعی آزمایشگاهی» است

معمولاً بررسی زمینه های اجتماعی را در چهارچوب وسیع آن یعنی «ادراک اجتماعی[4]» و یا در معنای محدود آن «ادراک شخص»[5] مطرح می سازند. در این پژوهش ها که امروزه گسترش قابل ملاحظه ای پیدا کرده است؛ ادراک اجتماعی محتوای اندیشه و طرز برداشت عضو یک گروه اجتماعی از گروه دیگر یا از گروه خودش و به طور کلی از قوم و ملتی خاص است. در گروه های محدود ادراک رهبر گروه از اعضای گروه خود و برداشت گروه از کم و کیف رفتار رهبری مورد نظر که در جریان زندگی گروهی آن هم به صورت تأثیر متقابل شکل می گیرد

[1] -sophists

[2]. Macrosocial

[3]. Microsocial

[4]. Social perception

[5]. Person perception

کلمات کلیدی :