ایران پروژه ایران پایانامه

 پروژه دانشجویی مقاله تبیین اخلاق فضیلت در فلسفه سیاسی کلاسیک در word دارای 29 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله تبیین اخلاق فضیلت در فلسفه سیاسی کلاسیک در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله تبیین اخلاق فضیلت در فلسفه سیاسی کلاسیک در word

چکیده  
مقدمه  
مفاهیم مرتبط با اخلاق فضیلت  
1 ماهیت خیر  
2 ماهیت سعادت  
3ماهیت فضیلت  
رابطه فضیلت و وظیفه‌شناسی  
4 نسبت سعادت و فضیلت  
خصائص نظریه‌های اخلاق فضیلت  
الف. غایت‌گرایی 45  
ب. تأکید بر حسن فاعلی بیش از حسن فعلی  
ج: ارزش‌مداری مبتنی بر ارزش‌های ذاتی  
د: جایگاه ممتاز نیّت و انگیزه در فعل اخلاقی  
ه‍ : برتری فضیلت حکمت نسبت به قواعد الزامی  
و: تقدم الگوها و اسوه‌های اخلاقی  
6 اصناف نظریه‌های اخلاق فضیلت  
الف. از منظر تاریخی  
ب. از منظر غایت‌گروی  
ج. از منظر وحدت‌انگاری و تکثر‌گرایی  
د. از منظر دینی و سکولار  
نتیجه‌گیری  
پی‌نوشت‌ها:  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله تبیین اخلاق فضیلت در فلسفه سیاسی کلاسیک در word

ارسطو، سیاست، ترجمه حمید عنایت، چ سوم، تهران، شرکت سهامی کتاب‌های جیبی، 1358

ـــــ، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه محمدحسین لطفی، تهران، طرح نو، 1378

ارسطاطالیس، اخلاق نیکوماخوس، ترجمه ابوالقاسم پورحسینی، تهران، دانشگاه تهران، 1368

افلاطون، مجموعه آثار، ترجمه محمدحسن لطفی و رضا کاویانی، تهران، خوارزمی، 1374

اُلسون، رابرت جی، فلسفه اخلاق، پل ادواردز، ترجمه انشاء الله رحمتی، تهران، تبیان، 1378

حسن سرور، ابراهیم، المعجم الشامل للمصلحات العلمیه والدینیه، الجزء الثانی، بیروت، دارالهادی، 1429

دورانت، ویل، تاریخ تمدن، ترجمه امیرحسین آریان‌پور، تهران، انقلاب اسلامی، 1365

راولز، جان، نظریه عدالت، ترجمه محمدکمال سروریان و مرتضی بحرانی، تهران، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1387

فرانکنا، ویلیام کی، فلسفه اخلاق، ترجمه هادی صادقی، تهران، طه، 1376

فروغی محمدعلی، سیر حکمت در اروپا، تصحیح امیر جلال‌الدین اعلم، تهران، البرز، 1375

کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه (از ولف تا کانت)، ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، چ سوم، تهران، علمی و فرهنگی (سروش)، 1380

کاسیرر، ارنست، فلسفه و فرهنگ، ترجمه بزرگ نادرزاد، تهران، مرکز ایرانی مطالعه فرهنگ‌ها، 1360

کسنوفون، خاطرات سقراطی، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، خوارزمی، 1373

گادامر، هانس گئورگ، مثال خیر در فلسفه افلاطونی-ارسطویی، ترجمه حسن فتحی، تهران، حکمت، 1382

محمدرضایی، محمد، تبیین و نقد فلسفه اخلاق کانت، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1379

مصباح، محمدتقی، نقدو بررسی مکاتب اخلاقی، تحقیق و نگارش احمدحسین شریفی، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1384

مطهری، مرتضی، انسان در قرآن، مجموعه آثار، چ هشتم، تهران، صدرا، 1378

موسوی خمینی، سیدروح‌اله، چهل حدیث، چ دوم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1371

نقیب زاده، میر عبدالحسین، فلسفه کانت، بیداری از خواب دگماتیسم، چ سوم، تهران، آگاه، 1374

چکیده

اخلاق فضیلت در فلسفه سیاسی کلاسیک، از سنخ اخلاق غایت‌گرا و هنجاری است و با مفاهیم اخلاقی چون فضیلت و رذیلت، خیر و خوبی، بایستی اخلاقی، فعل ارادی، فاعل ارادی، سعادت و کمال در ارتباط است. نظریه‌های اخلاقی فضیلت‌محور، از ویژگی غایت‌گرا بودن، تأکید بر عامل درستکار به جای صرف عمل، ابتنای ارزش‌ها بر ارزش‌های ذاتی عقلی، ممتاز بودن جایگاه نیّت و انگیزه‌های فاعل در آن، برتری حکمت بر قواعد الزامی و تقدم الگوها و اسوه‌های اخلاقی برخوردارند. همچنین اخلاق فضیلت را می‌توان از چهار منظر تاریخی، غایت‌گروی، وحدت یا کثرت‌گروی، دینی یا سکولار مورد بررسی قرار داد

کلیدواژه‌ها: اخلاق، فضیلت، خیر، غایت، سعادت، سیاست، فلسفه سیاسی کلاسیک

مقدمه

«فلسفه اخلاق»1 کاوشی فلسفی و عقلانی در باب مسائل و احکام اخلاقی است که به‌طور سنتی، دو قسم اخلاق هنجاری2و «فرا اخلاق»3 را در بر می‌گیرد. اخلاق هنجاری، بر دو دسته اخلاق «غایت‌گرا» و «وظیفه‌گرا» تقسیم می‌شود. نظریه‌های غایت‌گرا، به نوبه خود، شامل دو نوع اخلاق «فضیلت‌مدار» و «سودگروی اخلاقی»4 است. بر این اساس، اخلاق فضیلت، که نظریه اخلاقی فیلسوفان اسلامی از جمله نظریه اخلاقی امام خمینی(ره) بر آن مبتنی است، نوعی اخلاق غایت‌گرا و زیرمجموعه اخلاق هنجاری است. در نظریه‌های وظیفه‌گرا برخی افعال فی‌نفسه، بدون لحاظ غایات خوب و بد، صواب یا خطا محسوب می‌شوند و اخلاقی بودن فعل، به ماهیت ذاتی آن فعل یا تطابق آن با یک قاعده یا اصل، و انگیزه اطاعت از قانون وابسته است. در نظریه‌های غایت‌گرا، اخلاقی بودن فعل یعنی «صواب و خطا» یا «خوب و بد بودن» افعال بر حسب غایات افعال رقم می‌خورد. به دلیل اختلاف در تعیین ماهیت غایت و نتایج مربوط به فعل و تفسیر «خیر» یا «خوبی»، غایت‌گرایان به گروه‌های متعددی از جمله قدرت‌گرایی، لذت‌گرایی، معرفت‌گرایی، کمال‌گروی و; تقسیم می‌شوند. با این حال، درج همه این انواع تحت عنوان «غایت‌گرایی» صحیح نیست؛ زیرا برای مثال، بدیهی است که «غایت‌گرایی» به یکسان در باب اخلاق فضیلت و سودگروی اخلاقی به کار برده نمی‌شود. اگرچه برخی، سودگروی را، که ناظر به پیامد و نتیجه فعل است، در زمره اخلاق غایت‌گرا برشمرده‌اند، اما سودگروی اخلاقی، در همه اشکال به ظاهر متفاوتش (عمل‌نگر، قاعده‌نگر و عام)، غایت فعل را حصول بیشترین سود برای بیشترین افراد جامعه می‌داند. در حالی که، در اخلاق فضیلت، غایت یا سعادت به عنوان خیر نهایی بشر شمرده می‌شود و سعادت فاعل، به معنای کمال نفسانی، و یا فعالیت مطابق با فضایل بر حسب دیدگاه ارسطو، مورد نظر می‌باشد. ذاتی بودن فضیلت و یا ابزاری بودن آن، در دو نظریه اخلاق فضیلت و سودگروی، شاهد دیگری بر تمایز میان آنها است. بر پایه این تمایز، فلاسفه قرن بیستم از نظریه سودگروی با عنوان «پیامدگرا» و از اخلاق فضیلت ارسطویی با عنوان «غایت‌گرا» یاد می‌کنند. در نتیجه، آنها پیامدگرایی، اخلاق فضیلت و وظیفه‌گرایی را از انواع نظریه‌های هنجاری برمی‌شمارند

از آنجا که فضیلت یک خصلت شخصیتی قابل تحسین یا مطلوب است، می‌توان گفت: اخلاق فضیلت شکلی از تأمل و تفکر است که برای این قبیل خصایل شخصیتی مرتبه و موقعیتی اساسی قایل است. اغلب اخلاق فضیلت، فی‌نفسه در مقابل آن رویکرد به فلسفه قرار دارد که بر قواعد، تکالیف یا یک الزام کلی نیکوکاری تأکید می‌ورزد. هرچند که رابطه واقعی میان برداشت‌های گوناگون، خود یک موضوع قابل بحث است

مفاهیم مرتبط با اخلاق فضیلت

1 ماهیت خیر

«خیر»5 یا «خوبی»، هرچند مفهومی بدیهی است و تعریف آن چیزی جز شرح‌اللفظ نمی‌باشد، اما در عام‌ترین معنا، مساوی با مطلوبیت یا ارزش مثبت6 است. بسیاری از فلاسفه، به تبع ارسطو، خیر را بر دو قسم ذاتی و غیرذاتی تقسیم کرده‌اند. خیر ذاتی،7 چیزی است که به‌نفسه و در حد خود، با ارزش است. برای مثال، «سلامت» خیری ذاتی است. در مقابل، خیر غیرذاتی8 چیزی است که به اعتبار ارتباطش با یک خیر ذاتی باارزش است. مثلاً، «ورزش» در قبال «سلامت» خیری غیرذاتی است. برخی از خیرهای غیرذاتی، که همانند وسیله‌ای باارزش برای دستیابی به یک خیر ذاتی به‌کار می‌روند، اغلب خیر ابزاری9 نامیده شده‌اند. در این صورت، «طب» و «جراحی» خیری ابزاری خواهد بود. خیر ذاتی متعدد است، اما «خیر اصیل»10 از یک منظر، خیرهایی هستند که حاکی از تجارب موجودات حساس و آگاه می‌باشند. ممکن است در مقیاس ارزشی، برخی از خیرهای ذاتی، بر برخی دیگر برتری داشته باشند که به آنها «خیر عالی»11 یا «ممتاز» گفته می‌شود. در نهایت، آن قسم از خیر ذاتی که در بالاترین مرتبه ارزش‌ها قرار دارد، «خیر غایی»12 یا «خیر اعلا»13 نامیده می‌شود. اغلب سعادت و کمال، که خود دارای ارزش ذاتی است، خیر غایی معرفی می‌شود. از این‌رو، به آن «برترین خیر»14 یا «خیر کامل»15 اطلاق می‌شود

خیر اخلاقی، اگر چه در ارتباط با واژه «اختیار» است، اما به نظر می‌رسد که واژه «خیر» مقدم بر اختیار است؛ زیرا خیر وقتی بیان می‌شود که بپرسیم آنچه انسان اختیار می‌کند، چیست؟ در پاسخ، مسئله خیر و خوب مطرح می‌شود. ازاین‌رو ابتدا باید حقیقت خیر روشن گردد

در برخورد با اصناف خیر، دو رویکرد عمده وجود دارد

1 عین‌گرایی:16 طبق این رویکرد، خیر یا خوبی، واقعیتی است که می‌توان بر برخی فعالیت‌های انسانی یا وضعیت‌های عینی مستقل از هر گرایشی حمل کرد. بر این اساس، می‌توان افلاطون را به جهت اعتقاد به وجود خیر در عالم مثال، و نیز وظیفه‌گرایان را به دلیل اعتقاد به امکان اثبات خوبی انواع معینی از رفتار اخلاقی صرف‌نظر از پیامدهای آن، «عین‌گرا» نامید

2 ذهن‌گرایی:17 در این رویکرد، هیچ فعالیت انسانی یا وضعیت عینی را نمی‌توان خوب تلقی کرد، مگر آنکه تمایلی به انگیختن یک حالت ذهنی مطلوب در موجودات آگاه داشته باشد. به عبارت دیگر، ذهن‌گرا را می‌توان کسی تعریف کرد که معتقد است که «خیر» یا «خوبی» اولاً و بالذات، قابل حمل بر حالات ذهنی است و ثانیاً و بالعرض، قابل حمل بر دیگر چیزها است

به نظر ارسطو، «مثال خیر» افلاطون، که در حوزه معرفت هستی «موجود بما هو موجود» به کار گرفته می‌شود، ربطی به خیر در حوزه معرفت عملی ندارد و خیر مثالی فاقد فایده عملی است؛ زیرا خیر در حوزه عمل، به اوضاع و احوال عمل انسانی محدود می‌شود.19 به عبارت دیگر، «خیر در هستی‌های نامتحرک، چیزی است کاملاً متفاوت از خیر در آنچه «انجام دادنی» است و عقلانیت عملی انسان معطوف به آن است.20برای خیر عملی، باید امر واقع را دریافت و بحث را از خیر مورد توافق آغاز کرد: «ما باید با خود عمل‌مان آغاز کنیم و با آگاهی زنده‌ای که در آن عمل، از آنچه به عنوان «خیر مورد توافق» است، در اختیار داریم.»21 اعتدال یا حد وسط، همان خیر عملی مورد توافق است که شناخت دو طرف آن، تا حدی روشن است. اما نیازمند درک پویا از شرایط و موقعیت‌های واقعی است

از منظر فیلسوفان اسلامی، خیر اخلاقی، که در مباحث فلسفه اخلاق مورد توجه است، از یک‌سو، خیری است برآمده از عواطف اخلاقی و منطبق با انسانیت و وجدان انسانی22 و از سوی دیگر، معطوف به خیر مطلق؛ یعنی ذات اقدس خداوند است

2 ماهیت سعادت

آیا می‌توان از خیر اصیل و بالذاتی نام برد که همه خیرهای ذاتی یا اصیل به اعتبار آن خیر باشند؟ هرچند در اغلب موارد، به این پرسش پاسخ مثبت داده شده است،23 و این مسئله مورد توافق قرار گرفته است که خیرهای اصیل، باید مؤدی به سعادت باشند، اما هیچ‌یک از پاسخ‌ها در باب چیستی سعادت و سنخ خیرهایی که مؤدی به سعادت می‌شوند، مورد موافقت همگانی قرار نگرفته است

«سعادت» عبارت از: رضایت تام نفس در حین وصول به خیر یا غایتی است که هر انسانی مشتاق و در تلاش برای تحصیل آن است.24 ارسطو و پیروان او سعادت (ائودایمونیا) را عبارت از «فعالیت مطابق با طبیعت بشری» تلقی می‌کردند. اما دو پدیده در تغییر این نگرش تأثیر بسزایی داشت: یکی ظهور داروینیسم25 یا شکست آموزه انواع ثابت؛ و دیگر، مشخص شدن تأثیر خلق و خو و فرهنگ و شرایط تاریخی در شکل‌گیری شخصیت فرد

فایده‌گرایان، همچون اپیکوریان (لذت‌گرایان باستان)، سعادت را همچون زندگی توأم با لذت فراوان و آلام اندک تفسیر کرده‌اند. به نظر آنان، وجه مشترک همه خیرهای ذاتی اصیل، لذت است. با این حال، لذت‌گرایان یا باید معنای لذت را وسعت بخشند تا حس موفقیت و عزّت نفس و انجام فعل بر حسب تکلیف را هم شامل شود که در این صورت، فرق میان لذت و خیر، تفاوت در لفظ خواهد بود، یا آنکه باید لذت را در معنای اصطلاحی آن استعمال کنند که در این صورت، تبیین آنان ناقص خواهد بود؛ زیرا توجیه‌گر موارد فوق نمی‌تواند باشد

فلاسفه تحلیلی بر اساس کاربرد عرفِ زبان معتقدند که «خوب» را نمی‌توان بر وفق هیچ خصیصه طبیعی واحد یا متکثری تعریف کرد. ازاین‌رو، تلاش برای یافتن خیر غایی مشترک میان همه تجارب خوب، محکوم به شکست است؛ زیرا «خوب» در ساحت‌ها و بافت‌های گوناگون، با موضوعات و خصائص متفاوت استعمال می‌شوند. به نظر می‌رسد، در فرض مزبور مفهوم «خوب» باید مشترک لفظی باشد. در حالی که، چنین نیست؛ یعنی ما از واژه «خوب» معانی متعدد دریافت نمی‌کنیم، بلکه «خوب» یک معنا بیشتر ندارد و آن عبارت است از: تلائم میان دو شئ، خواه این دو «ذات و صفات» باشند، خواه «فعل و غایت»، خواه «فاعل و فعل»

نفی خیر غایی مشترک در فلسفه تحلیلی، گاه با واژه «مطلوبیت‌های متمایز» بیان می‌شود. برخی فلاسفه تحلیلی، همچون دیویی با پذیرش نسبیت فرهنگی، بر این باورند که «مطلوبیت» در بافت‌های گوناگون فرهنگی و تاریخی «متمایز» است؛ چیزی که در یک تاریخ و فرهنگ مطلوب است، ممکن است در فرهنگ یا تاریخ دیگر نامطلوب باشد. از این‌رو، مفهوم خیر غایی یعنی سعادت، برساخته‌ای است که می‌تواند برای غنای شخصیتی انسان در حوزه فردی و پیشرفت اجتماعی، مانع راه باشد؛ زیرا به‌طور ضمنی شکل‌پذیری طبیعت بشری را انکار می‌کند. دیویی حتی تمایز میان خیر ذاتی و خیر غیرذاتی را انکار می‌کند

به نظر می‌رسد، فهم معنای مطلوبیت و عدم مطلوبیت، غیر از تشخیص مصادیق آن دو می‌باشد. مطلوبیت ارزش و خیر، نسبی نیست، بلکه از تلائم یا رابطه واقعی میان دو شیء حکایت دارد. اما اینکه این دو شیء، چه چیزی باید باشند، ممکن است توافق جمعی بر آن حاصل نشود. با این حال، بی‌تردید هر شیء با غایت خود، دارای رابطه‌ای واقعی است. اما نسبت به سایر غایات، دارای رابطه‌ای امکانی است؛ یعنی فرض تطابق یا عدم تطابق دارد. از این‌رو، مطلوب دانستن چیزی، با نظر به غایت مخصوص خویش، هیچ تنافی با نامطلوب خواندن آن چیز، در قیاس با غایتی دیگر ندارد

سعادت یا خیر اعلا از نظر فیلسوفان سیاسی کلاسیک، اهمیت بسزایی برای ارزیابی انواع خیرها و اولویت‌بندی آن داشت؛ زیرا آنان برای انسان، طبیعتی واحد، مشترک و معطوف به غایتی خاص قائل بودند. این در حالی است که، انکار طبیعت واحد انسانی، نفی وجود غایت مشترک و نیز تبیین سعادت به عنوان انتخاب شخصی، از سوی فیلسوفان دوران مدرن و معاصر، قدرت ارزیابی و اولویت‌بندی انواع خیرها را از آنان سلب نموده است؛ زیرا با چنین مفروضاتی، انتخاب میان انواع خیرهای ناسازگار کاملاً خودسرانه بوده و هیچ معیاری برای ترجیحات و انتخابات وجود نخواهد داشت. معیارهای فایده‌گرایانه جرمی بنتهام؛ یعنی «لذات بیشینه برای بیشترین افراد» نیز به جهت کمّی بودن از یک‌سو، و مقایسه‌ناپذیری بسیاری از لذات از سوی دیگر، فاقد اعتبارند. شاید تعبیر جان استوارت میل در این‌باره، تعبیری جالب باشد. وی می‌گوید: که «تنها به موجب معیارهای بنتهام، یک انسان پست فطرت خرسند، احتمالاً بهتر از یک سقراط ناخرسند است.»

«سعادت» از منظر اخلاق، فضیلتِ دینی اعم از سعادت دنیوی و اخروی است. در این نوع اخلاق، فاعل از طریق عمل به فضایل اخلاقی، علاوه بر سعادت دنیوی، به سعادت اخروی نیز دست می‌یابد. هرچند در تأمین سعادت اخروی، نیّت و انگیزه الهی عامل از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است

3ماهیت فضیلت

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی تحقیق راههای پیشگیری از اعتیاد در دبیرستان در word دارای 83 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق راههای پیشگیری از اعتیاد در دبیرستان در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق راههای پیشگیری از اعتیاد در دبیرستان در word

فصل اول: طرح تحقیق
1-1-طرح تحقیق
مقدمه
2-1 بیان مسئله
نقش مؤثر خانواده در پیشگیری از انحرافات اجتماعی
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق
1-4-اهداف تحقیق
1-5-فرضیه های تحقیق
1-6-تعاریف عملیاتی
فصل دوم : پیشینه وادبیات پژوهش
2-1-پیشینه وادبیات پژوهش
مقدمه
2-2-پیشینه نظری
2-2-1-فشار دوستان و همسالان
2-2-2-طغیان علیه والدین
2-2-3-گریز از ناملا یمات زندگی
2-2-4-آشفتگی عاطفی
2-2-5-بیگانگی یا طرد شدگی
2-3-عوامل موثر بر اعتیاد
2-4-طبقه اجتماعی – فرهنگی
2-5-عوامل گرایش به مواد مخدر
2-6-انواع شایع مواد صنعتی و شیمیایی = روان‌گردانها
2-7- انواع پیشگیری
2-8-مشاهده خود
2-9-پیشینه تحقیق
فصل سوم : روش تحقیق
3-1-نوع پژوهش
3-2-روش نمونه گیری
3-3-نمونه ی آماری و حجم نمونه
3-4-ابزار پژوهش
3-5-تجزیه و تحلیل اطلاعات
3-6- ابزار جمع آوری اطلاعات
3-7- روش تجزیه و تحلیل آماری

فصل چهارم: «تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش»
مقدمه
4-1-آمار توصیفی
4-2- آمار استنباطی
فصل پنجم :بحث و نتیجه گیری
5- 1 بحث و نتیجه گیری
5-2-بحث
5-3-پیشنهادات
اهمیت پیش گیری از آسیب های اجتماعی
5-3-1 پیشنهادات کاربردی
5-4- محدودیتهای پژوهش
منابع
ضمائم

فهرست جداول
جدول 1-4 فراوانی جنسی
جدول 2-4) آزمون فرضیه اول
نمودار1-4- آموزش مهارتهای زندگی و پیشگیری از اعتیاد
جدول 3-4) آزمون تی تست مستقل فرضیه دوم
جدول4-4) آزمون دوم فرضیه دوم
جدول 5-4) آزمون تی تست مستقل فرضیه سوم
جدول 5-4) آزمون دوم فرضیه سوم

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق راههای پیشگیری از اعتیاد در دبیرستان در word

احمدوند، محمدعلی ، بهداشت روانی، براساس کتاب  سمیه دشت پیما ناشر: سیمیا – 13 بهمن،

اداره کل مطالعات و پژوهشهای ستاد مبارزه با مواد مخدر. تأثیر آموزش همگانی در پیشگیری از اعتیاد. مجله اصلاح و تربیت 1375: دوره چهارم، شماره 41

اسعدی سید حسین. دو مشکل جهانی فزونی جمعیت و مواد مخدر در آستانه قرن 21 تهران: انتشارات مرکز نشر سپهر 1376: ص 114

اینگرسال، سام گلداستین (مترجم)، پروانه صاحب جمعی (مترجم)اختلال توجه و ناتوانی های یادگیری، واقعیت ها، اسطوره ها و درمان های بحث انگیز باربارا ناشر: آرین ویژه –

حافظ نیا ، محمدرضا مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی ، غلامعلی سرمد،مترجم ناشر: سازمان  مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) –

خالقی پور شهناز. تأثیر آموزش مهارتهای پیشگیری اولیه بر ابراز وجود، سازگاری، آگاهی و گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در دانش آموزان دوره متوسطه منطقه جی اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان. 1381

دلاور، علی ، (1374) مبتنی در پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی، تهران، رشد

رجبی پور ، علی ، حسین اردستانی ، روش تحقیق و متن نویسی ناشر:  سپاه  پاسداران انقلاب اسلامی، دانشکده فرماندهی و ستاد، معاونت پژوهش – 1381

سموعی راحله. شیوه های مقابله با فشار روانی در معتادان و غیر معتادان و تعیین رابطه آن با عملکرد خانواده آنها. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان. 1378: ص2

شبانی ناصر. تهدیدهای مواد مخدر برای جامعه انسانی. ماهنامه علمی فرهنگی اجتماعی سراب 1380: شماره 31

شعاری نژاد ، علی اکبر (1394)، فرهنگ علوم رفتاری، انتشارات امیر کبیر

صاحب جمعی ، پروانه ، (1372) رابطه ی مسایل خانوادگی ویژگی های شخصیتی نوجوانان و جوانان با بزهکاری در سمینار بررسی مسائل نوجوانان و جوانان اردیبهشت 1372 دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوزستان

طارمیان فرهاد، ماهجویی ماهیار، خادمی اشکذری ملوک، اسدبیگی حسین. مجموعه آموزشی مهارتهای زندگی. تهران: انتشارات آموزش و پرورش 1378: ص23

قادری دهکردی صغری.  بررسی تأثیر یک طرح آموزشی پیشگیری از اعتیاد بر روی نگرش و آگاهی نوجوانان مقطع راهنمایی شهر شهرکرد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. 1379

قلی پور، آرین، نرگسیان، عباس و طهماسبی، رضا (1387). ” اعتیاد به کار :چالش جدید مدیریت منابع انسانی سازمانها “، فصلنامه دانش مدیریت، شماره 81، تهران

قنبرپور فریبا. نقش گروه همسالان و فشار جمعی در محیط های جوان. چکیده مقالات سمینار اعتیاد و جوان، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران 1379: ص20

مبارزه با سوداگران مرگ در کویت. ماهنامه علمی فرهنگی اجتماعی سراب.1380: شماره 31

مدیریت تداوم ‌آموزش. گزارش طرح بررسی تأثیر آموزشهای مبارزه با مواد مخدر بر آگاهی، تغییر نگرش و علایق نوسوادان گروههای پیگیر استانهای خراسان، خوزستان، سیستان و بلوچستان، سمنان و کرمان. 1378

معاونت پیشگیری سازمان بهزیستی استان زنجان. طرح پیشگیری اولیه از اعتیاد. 1375

معاونت فرهنگی مطبوعاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی. مجموعه مقالات همایش بررسی علل فرهنگی و اجتماعی گرایش جوانان به مواد مخدر. تهران: ستاد مبارزه با مواد مخدر.1380

 معین محمد، فرهنگ معین ناشر: بوستان توحید – 1383

منابع  انگلیسی

Allison, K; Leone, P.E. & Spero, E.R. (1990) Drug and alcohl use among adolescents: Social Contex and Competence. In: Understanding Youth.

Botuin G.J, Baker E, Renik N.L, Filazzola A.D. Botuin E.M. Acognitive-behavioral approach to substance abuse prevention. Journal of addictive Behaviors1984; 9:137-147.

Botvin, G.J, Griffin, KW., Diaz, T., Miller. N., & Williams, M. (1999) Smoking initiation and escalation in early

Coggans, N. & McKellar, S. (1994). Drug use amongst peers:peer pressure or peer preference. Drugs,education, prevention and policy, 1, pp.15-26.

 Eggert, L.L; Thompson. E.A; Herting, J.R; Nicolas, L.J. & Dicker, B.G. (1994) promotion. 8,202-215.

Emmons, K_ Glasgow, R.E; Marcus, B. (1995) Motivation for change across behavioral risk factors. Symposium

Journal of Psychoactive Drugs, 28(2):169-182. 12. Newcomb, M.D. and Bentler, P.M. (1988) Consequence of Adolescent Drug Use:Impact on the lives of youngadults .NewYork: Sage.

Marilyn A.J. School programming for the prevention of addiction. Journal Articles 1992; 202-210.

Nelson  Zlupko I. Dore M.M. Kauffman E. Kaltenback K. Women in recovery: Their perceptions of treatment effectiveness 1996; 126-132.

Sussman S. (1989) Two social influence perspective of tobaco use development and prevention. Health education

Sussman S. (1996) Development of a school Based Drug Abused prevention curriculum for High Risk Youths.

Winters, K.C., Stinchfield, R.D. & Henly, G.A. (1993) Further validitation of new scales measuring adolescent alcohol &other drug abuse. Journal of Studies on Alcohol,54:534-541.

Wright, S. & Klee, H. (2001). Violent crime, aggression and amphetamine: what are the implications for drug treatment services Drugs: education, prevention and policy, vol. 8, no. 1, pp.73-90_

چکیده

هدف از پژوهش بررسی و راههای پیشگیری از اعتیاد در دبیرستان های  شهرستان ارومیه بوده است

که پس از بیان مسئله و مشخص نمودن اهداف و فرضیه های تحقیق در فصل اول این پژوهش  در قصل دوم مبانی نظری و پیشینه عملی در داخل و خارج از کشور پرداخته شده است.  در فصل سوم روش تخقیق و تعداد جامعه آماری تحقیق 100 نفر بوده که جامعه آماری این تحقیق  به دلیل گسترده بودن تعداد جامعه­ی مورد نظر، نمونه آماری به صورت تصادفی  انتخاب گردیده­اند .ابزار مورد استفاده جهت انجام تحقیق، پرسشنامه  بررسی و راههای  پیشگیری اعتیاد در دبیرستانهای شهر ارومیه بوده  که پس از تائید روایی و محاسبه پایایی، استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آزمون­های آماری ، ضریب همبستگی پیرسون، و spss استفاده شده است. در فصل پنجم نیز در بررسی بخش بحث و نتیجه گیری, نتایج فرضیه های این تحقیق مشخص کرد که تمام فرضیه اصلی این پژوهش مشخص کننده ارتباط مثبت ومعنی داری بین آگاهی سازی , آموزش و پیشگیری از اعتیاد در بین دانش آموزان بود

1-1-طرح  تحقیق[1]

مقدمه[2]

یکی از مشکلات عمده ای که نسل جوان جامعه با آن رو به روست، خطر اعتیاد و گرایش به مصرف مواد مخدر است. از آن جا که مصرف این گونه مواد (انواع سیگارها، قرص ها، مخدرها و; ) در بین جوانان و نوجوانان رو به افزایش است، وظیفه والدین، مربیان و سایر نهادهای اجتماعی برای آگاه ساختن قشر جوان از عواقب مصرف مواد مخدر به مراتب سنگین تر از قبل می شود. آمار نشان می دهد بالاترین رقم سنی معتادان در ایران را افراد 27 _ 21ساله تشکیل می دهند. با توجه به این موضوع، والدین و مربیان باید سعی کنند با استفاده از روش ها و آموزش های لازم، بچه ها را از همان دوران کودکی و پیش نوجوانی با آثار زیان بار مصرف این گونه مواد و اثرات و پیامدهای ناشی از آن بر جسم و روان شان مطلع سازند.

اغلب جوانان با گذر از دوران بلوغ و نوجوانی دچار تغییرات جسمی _ روانی گوناگونی می شوند که تاثیرات زیادی بر رفتارها و عکس العمل های هیجانی آنها نسبت به اطرافیان می گذارد. احساس نارضایتی، عصبانیت، بی حوصلگی، مخالفت، مبارزه جویی، عدم همکاری، بی اعتنایی و عیب جویی از جمله بدخلقی هایی است که زندگی نوجوانان را دشوارتر از پیش می کند. در مواردی این ویژگی های رفتاری _ اخلاقی ِ نوجوانان به گونه ای است که آنان را شدیداً مستعد آلوده شدن به انواع کجروی ها و آسیب های اجتماعی می کند. این نوجوانان ارزش ها و معیارهای اخلاقی والدین شان را کمتر می پذیرند و بیشتر درصدد یافتن استقلال و اثبات خویشتن اند.

اعتیاد به مواد مخدر می تواند به عنوان توده های متراکم از نتایج منفی ناشی از مصرف مواد تعریف شود (1) که هر روز نیز این نتایج تشدید می شود . در دو سه دهه اخیر جهان، با آمارهای تکان دهنده ای از شیوع سوء مصرف مواد ، عموما در سطح جامعه و خصوصا در جمعیت  جوان و نوجوان ، مواجه شده است . به علت ابتلای این جمعیت به بیماری هایی چون ایدز از طریق تزریق وریدی ، و همچنین به خاطر نگرانی های دیرپا درمورد آثار  زیان بار دارویی ، اجتماعی ، قانونی ، بهداشتی و اقتصادی ناشی از سوء مصرف مواد  ، ما اکنون شاهد فوریتی تازه برای گسترش هر چه بیشتر و بهتر راهبردهای پیشگیرانه در مورد اعتیاد هستیم

یکی از برنامه های پیشگیری در مقابل اعتیاد ، استفاده از رویکرد نشر اطلاعات در برنامه پیشگیری از اعتیاد است . در این گونه برنامه ها تصور می شود که افراد ، اطلاعاتی را در مورد نتایج اعتیاد کسب می کنند . نوجوانانی که با تجارب منفی معتادان خود معرف و خانواده هایشان مواجه گردیده اند می توانند مقدار زیادی درمورد نتایج منفی  اعتیاد بیاموزند و رفتارها و نظر خود را در آینده بر اساس آن تنظیم کنند

بیان مسئله[3]: -   2-

اعتیاد به مواد مخدر پدیده ای جدید و خاص زندگی مدرن است . چرا که مصرف مواد مخدر اگر هم در گذشته وجود داشت ، به عنوان اعتیاد و یا انحراف شناخته نمی شد. اما با گسترش فرهنگ مدرن ، ارزشها  و هنجارهای مدرن نیز رواج یافته و کنش ها و رفتارهایی چون اعتیاد به مواد مخدر متعارض با هنجارها تلقی شده  و علم جامعه شناسی نیز که وظیف شناخت و تاثیرات هنجارها را دارد، انحرافات اجتماعی را مورد کاوش و پژوهش قرار داده و به تبیین علل و عوامل پیامدهای  انحرافات می پردازند( عفتی ، 1379: 22-27 )

با گذشت سالها ثابت شده که موثرترین و جدیدترین شیوه های درمانی اعتیاد با میزان بالایی از  عود همراه خواهند بود ، زیرا محیط بیماریزا هرپیشرفتی را که در درمان آنها حاصل شود ، تحلیل می برد، محیطی که داروها و مواد در آن به راحتی قابل دسترسی است و شبکه اجتماعی دوستانی که حمایت کننده و  تداوم بخش سوء مصرف مواد هستند در آن حضور دارند. بنابراین ، پیشیری ، چاره ای منطقی برای ایمن سازی روانی و جسمانی ارائه می  دهد . فرض بنیادی  راهبردهای پیشگیرانه این است که پیشگیری از سوء مصرف مواد راحت تر، کم هزینه تر و موثر تر از درمان آن است  به این خاطر که برنامه پیشگیری  مناسبی برای جمعیت مورد هدف اتخاذ شود ، متخصصین پیشگیری به تعریف مجدد رویکردهای پیشگیری ، مبنی  بر گروههایی  که برنامه  پیشگیری برای شان طراحی شده پرداخته اند آنها به این نتیجه  رسیدند که سه نوع  رویکرد پیشگیری مستقل وجوددارد
( یونسی ، جلال ، محمدی ، محمدرضا (1380) . استفاده ازمعتادان خود معرف و خانواده هایشان برای آموزش دانش آموزان در پیشگیری از اعتیاد. گزارش طرح تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات علوم پزشکی کشور– تهران . )

نقش مؤثر خانواده در پیشگیری از انحرافات اجتماعی[4]

 یکی از موضوعاتی که از گذشته‏ها‏ی دور افکار بسیاری از اندیشمندان رشته‏ها‏ی مختلف علمی نظیر فلاسفه، حقوقدانان، روانشناسان و خصوصاً جامعه‏شناسان را به خود معطوف کرده، مسئله انحرافات اجتماعی است. در کمتر کتاب جامعه‏شناسی است که بخشی از کتاب، به این موضوع اختصاص نیافته باشد. از این رو جامعه‏شناسان تلاش می‏کنند تا به سؤالاتی که در این زمینه مطرح است، پاسخ گویند. سؤالاتی از این قبیل که مصادیق انحرافات اجتماعی کدام است؟ چرا در هر جامعه ای بعضی از اعضای جامعه،‌ هنجارهای مورد قبول اجتماع را زیر پا گذاشته یا آنها را نقض می‏کنند؟ چگونه می‏توان افراد را بهنجار وهمنوا تربیت نمود و از رفتارهای انحرافی افراد پیشگیری کرد؟ برای کاهش نرخ کجروی و انحرافات اجتماعی از چه ابزارها و سازو کارهایی باید استفاده کرد؟

بنابر این با توجه به موارد  اشاره شده در این پژوهش نیز با بررسی و راههای  پیشگیری از اعتیاد جوانان پرداخته می شود

1-3   اهمیت و ضرورت تحقیق[5]

اعتیاد یک پدیده چند بعدی، خطر آفرین و فعلی ناهنجار از نظر اجتماعـی است که بیش از پیش سلامت فردی و اجتماعـی را مورد تهدید قـرار میدهد. سوء مصرف مواد امروزه بین گروه های مختـلف افراد، بخصـوص جوانان شیـوع یافته و همچنان که سن ابتلاء پایین آمده است فراوانی آن رو به تزاید می باشد (سموعی ،1378)

 طبق برآورد برنامه کنترل مواد مخدر سازمان ملل متحد مصرف سالانه مواد مخدر در جهان به اندازه ای است که می تواند 3/3 الی1/4 درصد از جمعیت را گرفتار سازد (شبانی ، 1380). بر این اساس اگر هر معتاد (با در نظر گرفتن500000 نفر معتاد در کشور) هر روز فقط 6000 ریال صرف مـصرف مواد مخـدر نماید سـالانه هزینه بسیـار زیـادی صرف دود کردن و هدر دادن سرمایه هـا مـی شود(طارمیان، 1378)

در ایران که جوان گرایی چهره ای جدید از این پدیده مخرب را به نمایش گذاشته است و منشاء بسیاری از جرایم (مثل قتل، تجاوز، دزدی و غیره) و حوادث نابهنجار اجتماعی گردیده است، انگیزه مبارزه و انتخاب برنامه های مناسب پیشگیری را در قالب یک ضرورت مطرح می نماید (قنبر پور، 1379)

مهمترین شیوه های پیشگیری از اعتیاد عبارتند از: آگاه نمودن جامعه از خطرات و مضرات مواد مخدر، افزایش مهارت های زندگی و مهارت حل مشکل، هدفمنـدی زندگی و شناخت ارزشهـای فردی، اجتماعـی و مذهبـی، تقویت فعالیت های جایگزین برای افراد در معرض خطر و شناخت باورهای غلط مربوط به مصرف مواد مخدر ([6])

برنامه آموزش مهارتهای زندگی از جنبه های مختـلف با سایر برنامه هـای پیشگـیری تفـاوت عمده دارد

1- بر پایه اصول علمی بنا شده است

 2- برنامه ای جامع است و به عواملی که بیشترین اهـمیت را در سوق دادن نوجوانان و جوانان به سوء مصرف مواد دارا مـی باشد می پردازد

. 3- از روشهـای آموزشـی خاص با کارایـی ثابت شده بهره گیری مـی نماید

 4- برنامه برای مدت بیش از 15سال هم در جهت عدم گرایش به اعتیاد و هم کاسـتن از مـصرف سیـگار تأثیر گـذار است (تأثیرگذاری دراز مدت و پایدار) و;

پدیده‏ها‏ی اجتماعی به جهت ماهیت پیچیده آنها، کمتر با رویکرد تک عاملی تبیین می‏شوند. از این رو بررسی و تحلیل عوامل پیشگیری از انحرافات اجتماعی نیز از این قاعده مستثنی نمی‏باشد

این عوامل در یک تقسیم بندی شامل دو دسته کلی است

الف) ـ عوامل روانی

از قبیل شناخت صحیح، ارضای منطقی غرائز و امیال درونی، باورها و عقاید صحیح، خصوصیات روحی معتدل و …

ب) ـ عوامل اجتماعی

به دو دسته تقسیم می‏شود: عوامل اجتماعی کلان مانند نوع نظام سیاسی، عملکرد رهبران حکومتی، وسائل ارتباط جمعی، نقش استعمارگران خارجی و … و عوامل اجتماعی خرد نظیر خانواده، گروه همسالان، محیط تحصیلی، محیط شغلی، مسجد و دیگر مکان های مقدس و…

جامعه شناسان بر این باورند که در بین مجموع این عوامل، خانواده یکی از مهم‏ترین عواملی است که می‏تواند بیشترین نقش را در جلوگیری از بروز انحرافات و جرائم اجتماعی ایفا نماید، همان طوری که می‏تواند عامل مؤثری در انجام رفتارهای انحرافی باشد. بنابراین اگر محیط خانواده در دوران کودکی فرد، یک محیط سالم، مناسب و بسامانی باشد، احتمال مصونیت این فرد از انجام رفتارهای انحرافی و نابهنجار بسیار فراوان است

[1] Research project

[2] Introduction

[3] The expression

[4] Family’s role in the prevention of social deviations

[5] Importance and necessity of research

کلمات کلیدی :