ایران پروژه ایران پایانامه

 پروژه دانشجویی مقاله ضرورت و روش تدوین استراتژی نانوتکنولوژی برای فن‌آوری مخابرات الکترواپتیک کشور در word دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله ضرورت و روش تدوین استراتژی نانوتکنولوژی برای فن‌آوری مخابرات الکترواپتیک کشور در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله ضرورت و روش تدوین استراتژی نانوتکنولوژی برای فن‌آوری مخابرات الکترواپتیک کشور در word

چکیده  
مقدمه  
ضرورت تدوین استراتژی برای صنعت مخابرات الکترواپتیک کشور  
مدل جامع مدیریت استراتژیک  
ارایه مدل تدوین استراتژی نانوتکنولوژی  
نتیجهگیری و پیشنهادات  
منابع و مراجع:  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله ضرورت و روش تدوین استراتژی نانوتکنولوژی برای فن‌آوری مخابرات الکترواپتیک کشور در word

1    خلاصه مذاکرات گردهمایی در خصوص برپایی نمایشگاه تکنولوژی برتر لیزر و اپتیک کشورهای CIS با کمک انجمن بین المللی لیزر روسیه”، دفتر همکاری‌های ریاست جمهوری، 28 شهریور
2    ,RGB-117R Non-Linear Optical Materials/Applications, Nov
3.    “World Market for Optical Networks: Equipment, Components & Connectors,” Bishop & Associates Inc., , Jan. 1,
4.    Ch. Ostman, “Nano Technology-The Great Transformation,” Midnight Engineering, ,12/12/
5.    ف. ثقفی، ا. ح. طهرانچی، ن. باقلانی و ن. گرانپایه، ” طراحی و امکان سنجی ساخت مدولاتور موجبری الکترواپتیک ماخ-زندر”، کنفرانس نانوتکنولوژی، ریاست جمهوری،
6     ج. باقری نژاد،”استراتژی کلان و خرد برای توسعه فعالیت‌های تحقیق و توسعه”، صنعت مطبوعات، نشریه اختصاصی، انجمن مدیران صنایع، شماره 71 و 72 شهریور و مهر
7     ف. ثقفی،”گزارش تحقیقاتی تشدید پدیده فرار مغزها”، سازمان مدیریت صنعتی، زمستان 1378
8     ف. ثقفی، س. م. قاضوی،” طرح ریزی مجدد ارایه خدمات ارتباطی در ارتقای بهره وری (مشتری مداری)”، اولین همایش نقش ارتباطات در ارتقای بهره وری کشور، وزارت پست و تلگراف و تلفن، شهریور 1379
9     فرد آر دیوید، ترجمه ع. پارساییان و س. م. اعرابی،” مدیریت استراتژیک”، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول، تهران 1379
س. م. قاضوی، ف. ثقفی،” برنامه ریزی استراتژیک مرکز تحقیقات مخابرات ایران”، مرکز تحقیقات مخابرات ایران، طرح استانداردهای ملی مخابرات، پاییز 1379
“Strategic Competitions in 21th Century Technology-The Great Transformation,” IEEE Engineering Management review, Winter,

چکیده

با توجه به افزایش تقاضا برای استفاده از سیستم‌های مختلف ارتباطی سریع و پر ظرفیت، سیستم مخابرات نوری بهترین انتخاب برای جوابگویی به این تقاضای روز افزون است. این سیستم‌ها در سرعت‌های بالا با استفاده از موجبرهای الکترواپتیک در ابعاد نانومتری ساخته می‌شوند. گرچه کشور ما در زمینه‌های مختلف علمی ممکن است از کشورهای پیشرفته عقب‌تر باشد، ولی شواهد حاکی از آن است که در زمینه اپتیک و لیزر فاصله ما با آنها بسیار کم است و با برنامه ریزی دقیق، خیلی سریع می‌توان با آنها رقابت کرد[1]. از طرفی تا سال 2000 هنوز کشورهای منطقه خاورمیانه سهمی در بازار بین المللی مخابرات نوری نداشتند و این منطقه بکر و خالی از رقیب داخلی باقی مانده‌است. ضمنا تا سال 2004 سهم این بازار حدود 100 میلیارد دلار برآورد شده، که رقم قابل توجهی است[2]. به‌عنوان مثال، فروش کریستال‌های غیرخطی که در مخابرات الکترواپتیک به‌کار می‌رود، رشدی سرسام آور دارد بطوری‌که در سال 2005 فروش 36 برابر فروش سال 2000 خواهد بود و به‌طور متوسط سالانه بیش از 90% افزایش رشد وجود خواهد داشت[2]. بنابراین تدوین استراتژی واحد، در کل کشور رمز موفقیت در این کار خواهد بود. در این مقاله ابتدا ضرورت تدوین استراتژی نانوتکنولوژی برای مخابرات الکترواپتیک بیان می‌شود، سپس  مدل جامع مدیریت استراتژیک و روش و مراحل تدوین استراتژی ارایه می‌شوند. در ادامه، نمونه‌ای از نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدها در زمینه فن‌آوری مخابرات الکترواپتیک و استراتژی‌های مرتبط و متناسب با آنها بیان می‌شود. در آخر راهکارها و پیشنهاداتی برای پیاده‌سازی در ایران ارایه خواهد شد

مقدمه

ساده‌ترین تعریف از نانوتکنولوژی بیان می‌کند که این فن‌آوری قدرت سازماندهی، کنترل و ساخت در حد اتمی و مولکولی را فراهم می‌آورد. با این فن‌آوری جدید، انقلابی در زندگی بشر به‌وجود آمده و مواد و امکانات جدیدی در عرصه‌های مختلف علوم از جمله مخابرات، شیمی، مواد، بیوتکنولوژی و غیره ایجاد می‌شود. نانوتکنولوژی مبحث جدیدی نیست و از سالها پیش در زندگی بشر وجود داشته است، ولی قرن حاضر زمانی است که بشر توانسته آن را بهتر بشناسد و با رویکردی جدید، بیشتر از گذشته آن را تحت کنترل خود درآورد[3]

تکامل سیستم‌های شبکه اترنت((Ethernet از Mb/s 100 به Gb/s 1 و سپس Gb/s 10 سبب رشد خیلی سریع شبکه‌های محلی شده است. همزمان با آن الگوی ترافیکی به بیرون از ناحیه محلی و هسته شبکه منتقل شده است. پیشرفت شگرف تجهیزات الکترواپتیک از لحاظ قیمت و عملکرد باعث می‌شود تا شبکه‌های DWDM و سوییچهای الکترواپتیک جایگزین شبکه‌های عمومی(Public Network Sector) شوند. زیرا این سیستم الکترواپتیک قادر است، سرعت قسمت پشتیبان (Backbone) شبکه IP را تا حد تراهرتز (1012 Hz) با هزینه کمتر، افزایش دهد[3]. لازم به ذکر است، ایجاد سیستم‌های نوری سرعت بالا، تنها با استفاده از مدولاتورها و سوییچهای الکترواپتیکی یا تمام نوری امکان پذیر است. زیرا افت سیگنال انتقال داده شده با کابلهای نوری نیز، مانند سایر محیط‌های انتقال، در مسافت‌های طولانی بسیار زیاد شده و باعث محو سیگنال و عدم دریافت آن می‌شود. برای جلوگیری از این مسأله، باید سیگنال اطلاعات در فرکانسهای بالا مدوله شود و این کار با استفاده از مدولاتورهای نوری امکان پذیر است. در میان مدولاتورهای نوری نیز مدولاتورهای الکترواپتیکی ماخ زندر بهترین کیفیت را دارا هستند. ساخت این مدولاتورها، نیازمند تجهیزات لایه نشانی و اتاق‌های تمیز با کلاس بالا (کمتر از 1000) است. لایه نشانی‌های لازم برای ساخت این مدولاتور و ادوات جانبی آن که مهم‌ترین بخش در سیستم‌های نوری محسوب می‌شوند، دقتی در حد نانومتر و آنگستروم را می‌طلبد. حتی در لایه نشانی با روش‌های تعویض پروتون و اپیتکسی، اتم‌ها با آرایش مناسب، تک به تک در کنار هم چیده ‌می‌شوند. به همین علت است که نانوتکنولوژی در صحنه مخابرات نوری وارد شده است. برای ساخت مدولاتور نوری از بستری به نام لیتیوم نایوبیت استفاده می‌شود. این ماده یک کریستال غیرایزوتروپیک است که ضریب ‌شکست آن با اعمال ولتاژ الکتریکی بر روی آن تغییر می‌کند. از این خاصیت برای مدولاسیون نور در آن استفاده می‌کنند[5]. در بخش‌های دیگر این مقاله در زمینه میزان فروش و سهم بازار لیتیوم نایوبیت و دیگر تجهیزات مخابرات الکترواپتیکی، مطالبی مطرح خواهد شد که بر ضرورت تدوین استراتژی در این صنعت تاکید خواهد کرد

کشور ما اغلب دنباله رو کشورهای صنعتی بوده و نوآوری تکنولوژیکی آن در حداقل ممکن بوده است. از طرفی عدم وجود بستر مناسب برای تحقیقات پیشرفته در کشور، مهاجرت دانشمندان به کشورهای صنعتی را تشدید کرده است. ایجاد بستر مناسب برای این کار نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و صرف هزینه بالاست که باید توجیه منطقی داشته باشد. در ادامه ضرورت تدوین استراتژی با بیان نتایج اقتصادی حاصل از پیاده‌سازی طرح معرفی می‌شوند

ضرورت تدوین استراتژی برای صنعت مخابرات الکترواپتیک کشور

در عصر حاضر واژه‌های تحقیقات بنیادی(Basic Research) و تحقیقات کاربردی(Applied Research) جای خود را به تحقیقات استراتژیک و مأموریت‌گرا (Vision-Oriented) داده‌اند[6]. بنابراین در آینده قدرت در اختیار ممالکی است که مدیریت و تخصص لازم برای تبدیل سریع تحقیقات علمی به فن‌آوری برتر روز را در اختیار داشته باشند. در کشور ما امروزه چیزی به نام استراتژی تدوین شده، برای فعالیت‌های فن‌آوری اپتیکی و لیزری وجود ندارد و این امر سبب تشتت کارها و عدم نتیجه‌گیری صحیح شده است. موارد زیر از جمله دلایلی است که ضرورت تدوین استراتژی در این بخش را بیان می‌کند

 نیازمندی به سیستم‌هایی با پهنای باند وسیع در آینده: رشد سریع تکنولوژی باعث افزایش سرعت شبکه‌های مخابراتی شده است. از طرفی ضرورت پیوستن به بازار تجارت جهانی حقیقتی انکارناپذیر است. زیرا کشورهایی که در این محدوده قرار نگیرند در آینده با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهند شد[9]. از طرف دیگر تجارت جهانی با در دست داشتن سیستم‌های سریع مبتنی بر WEB بسیار موثر تر از گذشته عمل خواهد کرد
کل سهم بازار مخابرات در سال 2000، معادل 5/237 میلیارد دلار بوده است که 19 درصد آن، یعنی 2/45 میلیارد دلار، سهم بازار مخابرات نوری است و این سهم نیز در سال‌های آینده رو به افزایش است(شکل1). در واقع با یک تکنولوژی که در مراحل اولیه چرخه عمر خود قراردارد و کاملا رو به رشد حرکت می‌کند، روبه‌رو هستیم[3] که سرمایه‌گذاری در این تکنولوژی معقول و منطقی است
سهم مخابرات نوری در سال 2004 با رشد 225% معادل 102 میلیارد دلار تخمین زده شده است (شکل2) که رقمی بسیار قابل توجه است[3]
در سال 2000 از بازار مخابرات نوری 4/40% متعلق به امریکا، 6/29% متعلق به اروپا، 19% ژاپن، 9/7% متعلق به آسیای میانه و 1/3% متعلق به سایر کشورها بوده است(شکل 3). واضح است که کشورهای منطقه خاورمیانه در این بازار سهمی ندارند و در این جا بازار بدون رقیب مانده است. اولین کشوری که در این منطقه به‌صورتی موفق قدم در عرصه نانوتکنولوژی بگذارد، برگ برنده را با خود خواهد داشت

کریستال‌های غیرخطی موادی هستند که در اثر اعمال ولتاژ الکتریکی ضریب شکست آنها تغییر می‌کند. این کریستال‌ها به‌طور گسترده‌ای در ساخت ادوات نوری نانومتری و لیزرها مورد استفاده قرار می‌گیرند. شرکت مخابرات تجاری آمریکا (BCC: Business Communication Co.) تحقیقات وسیعی در زمینه بازار فروش این کریستال‌های غیر خطی انجام داده است. این مطالعات نشان می‌دهد بازار فروش این کریستال‌ها به‌طور متوسط هر سال 90% رشد خواهد داشت. در این میان لیتیوم نایوبیت LiNbO­3 به عنوان اصلی‌ترین کریستالی که در ساخت مدولاتورهای الکترواپتیک سریع به‌کار می‌رود، حدود75 % از بازار را در سال 2000 به خود اختصاص داده است که در سال 2005 این مقدار به 88% سهم بازار مواد غیرخطی افزایش خواهد یافت. با این وصف، لیتیوم نایوبیت یکه تاز بازار فروش خواهد شد. در مرحله بعد از آن، کریستال‌هایی مانند LiIO­

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی تحقیق بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی به مانند افسردگی– اضطراب و کمرویی و ترتیب تولد دانش آموزان در word دارای 148 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی تحقیق بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی به مانند افسردگی– اضطراب و کمرویی و ترتیب تولد دانش آموزان در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی به مانند افسردگی– اضطراب و کمرویی و ترتیب تولد دانش آموزان در word

چکیده
فصل اول
مقدمه
بیان مساله
اهمیت و ضرورت تحقیق
اهداف تحقیق
فرضیه های تحقیق
تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها و مفاهیم
فصل دوم
اختلالهای اضطراب تعمیم یافته و هراس
تعریف اضطراب ، جنبه ها و جلوه های مختلف آن
شیوه های بیان اضطراب
اضطراب و اختلال حرکتی
طبقه بندی اختلال های اضطرابی
اضطراب در کودک پس از اکتساب زبان
اختلال های افسردگی و آشفتگی – افسردگی
افسردگی های دوره اول کودکی
افسردگی های ناشی از محرومیت های جزیی و افسردگی مادرانه
رفتار معادل افسردگی
افسردگیهای یک قطبی
گستره ی افسردگی مهاد
دیدگاه دوان تحلیل گری
فصل سوم
جامعه مورد مطالعه
روش نمونه گیری
ابزار اندازه گیری تحقیق
روش آماری مربوط به فرضیه ها
فصل چهارم
نمرات اضطراب آزمودنیها
نمرات آزمودنیها از آزمون افسردگی
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
پیشنهادات
محدودیت ها
منابع

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی تحقیق بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی به مانند افسردگی– اضطراب و کمرویی و ترتیب تولد دانش آموزان در word

آزاد – حسین – آسیب روانی (1) – انتشارات نور- سال 1378 – تهران

آزاد – حسین – آسیب روانی (2)- انتشارات نور – سال 1378 – تهران

بیانی – احمد – روش تحقیق در علوم تربیتی – انتشارات فرهنگ – سال 1381 – تهران

پاشا شریفی – احمد – سلامت روانی – انتشارات آزادگان – سال 1380 – تهران

دادستان – پریرخ – روان شناسی مرضی ( 1 ) – انتشارات سمت – سال 1383 – تهران

دادستان – پریرخ – روان شناسی مرضی ( 2 ) – انتشارات سمت – سال 1384 – تهران

دلاور – علی – آمار استنباطی – انتشارات رشد – سال 1380 – تهران

دلاور – علی – روش تحقیق در علوم تربیتی – انتشارات رشد – سال 1381 – تهران

منصور – محمود – روان شناسی شخصیت – انتشارات رشد – سال 1382 – تهران

معزی راد – اضطراب و برخورد آن – انتشارات نور – سال 1380 – تهران

جلالی ، حمید (1381) هوش هیجانی ، تهران انتشارات نشر

سالاریکا ، سعید  (1385) نقش هوش عاطفی در تفکر و رفتار انسان ، مجله موفقیت ، سال هشتم شماره

سالاریکا ، سعید (1385) کاربردهای هوش هیجانی ، مجله موفقیت ، سال هشتم ، شماره

سالاریکا ، سعید (1385) هوش هیجانی ، مجله موفقیت ، سال هشتم ، شماره 59 .

چکیده

هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی به مانند افسردگی– اضطراب و کمرویی و ترتیب تولد دانش آموزان  است که فرضیه های عنوان شده عبارت است از مقایسه افسردگی و اضطراب و کمرویی – در بین فرزندان اول و آخر و رابطه آنها با ترتیب تولد که جامعه مورد مطالعه دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهر ابهر است که از بین 850 نفر دانش آموز 80 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون بر روی آنها اجرا گردیده که آزمونهای مورد استفاده آزمون اضطراب و افسردگی و کمرویی است که نتایج بدست آمده را با روش آماری ضریب همبستگی و t متغیر مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار داده ایم و نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین ترتیب تولد و افسردگی و اضطراب و کمرویی رابطه معنی داری وجود دارد و تفاوت بین این مقیاس ها در فرزندان اول و آخر وجود دارد و سطح معنی داری آن برابر 05/0 است

مقدمه

اختلالات رفتاری ناپسند و خشم برانگیز ممکن است نخستین نشانه های درگیری نوجوانان با یک سلسله عاطفی باشند تند خویی ، پرخاشگری و امتناع از رفتن به مدرسه اغلب مدتها قبل از بر ملا شدن اضطراب نوجوان چهره خود را نشان می دهند که معمولاً این اضطرابها ناشی از محیط خانه و بیرون است و گاه در اثر معلولیت های ناشناخته و جهانی و گاه از طریق ترتیب تولد و اهمیت به فرزندان می تواند باشد اضطراب و افسردگی و موارد دیگر زمانی بروز می کند تضادهای میان خواسته های درونی و محرک ها از یک سو و دنیای بیرون از سوی دیگر و یا میان محرکهای درونی و وجدان شخص وجود داشته باشد که هنگام غلبه اضطراب فرایندهای روانی ویژه ای برای حمایت از فرد در برابر رفتار از کنترل خارج شده بکار می افتد که اینها می تواند به ترتیب تولد و اینکه فرزندان اول و آخر و یا وسط که تحت مراقبت و تربیت قرار می گیرند رابطه داشته باشد و به نوعی که فرزندان اول به علت خود کفایی و مستقل بودن و یا فرزندان وسط به علت فرا گرفتن تجربه های بزرگتر خود و فرزندان آخر به علت وابستگی شدید مورد توجه قرار گرفته اند و اینکه آیا این فرزندان از لحاظ ویژگی شخصیتی می توانند  با هم تفاوتداشته باشند که روان شناس معروف قرن 19 که آدلر است در مورد ترتیب تولد و ویژگی های شخصیتی فرزندان نظرات گوناگونی دارد که می تواند در نوع شخصیت آن نقش داشته باشد و همین طور روابط والدین و برخورد با آنها هم می تواند در گسترش و یا کمبود یک اختلال نقش بسزایی داشته باشد به این صورت که نوجوان باید رفتارش هم کنترل شده باشد و هم آزاد تا بتواند از محیط های اضطراب آور – اجتماعی به خوبی گذر کند تا در آینده به فردی مضطرب و افسرده کمرو تبدیل نشود که ترتیب تولد می تواند این عوامل را کم یا زیاد نشان می دهد به طوری که در تقسیم بندی آدلر نشان داده شده است که فرزندان وسط به علت تجربه کسب کردن از فرزندان اول و محتاج نبودن به کسی و عدم وابستگی شدید می توان گفت که هم کم مضطرب هستند و کم رو هم نمی توانند باشند . ( سیاسی – 1380 )

بیان مساله

نوجوانی یک دوره انتقالی از وابستگی کودکی به استقلال و مسئولیت پذیری جوانی و بزرگسالی است در این دوره نوجوان با دو مساله اساسی درگیر است بازنگری و بازسازی ارتباط با والدین و بزرگسال و جامعه و بازشناسی و بازسازی خود به عنوان یک فرد مستقل و رفتار فرد در این دوره گاه کودکانه و گاه همانند بزرگسال است که در طول این دوره معمولاً تعارضی بین این دو نقش در فرد مشاهده می شود

معیار اصلی قضاوت مردم درباره رشد نوجوانان و تحولات جسمی به زمان بلوغ می رسد که در این دوره نوجوان به محبت و رسیدگی بیشتر احتیاج دارد و دوست دارد که مورد اهمیت قرار می گیرد و این بر عهده والدین است که بارفتار درست خود اهمیت به نوجوان خود او را از بسیاری از اختلالاتی که ممکن است که در این دوره به سراغ او بیاید را دور نگه دارند و اهمیت به ترتیب تولد باعث این می شود که نوجوان به نقش خود در خانه توجه خاصی داشته باشد و همین طور بررسی اینکه آیا فرزندان از جهت ترتیب تولد یعنی فرزندان اول و آخر می تواند از لحاظ دلهره و اضطراب یا خجالت و کمرویی و یا افسردگی داشته باشد و اینکه فرزندان اول نسبت به اینکه استقلال بیشتری را تجربه می کنند می توانند از اختلالات روایی دور شوند تانسبت به فرزندان آخر که وابستگی شدید به خانه و خانواده دارند . ( گنجی – 1380 )

 اهمیت و ضرورت تحقیق

در حالی که تعارض و درگیری میان نوجوانان و والدین در فرهنگ غربی به عنوان یک امر مسلم و فراگیر تلقی می شود (( هریس ولیبرت ) 1984 ) به نظر می رسد که این تعارض در میان نوجوانان ایرانی چنان شدتی داشته باشد و آن همه فراگیر باشد به همین دلیل روابط اکثر نوجوانان ایرانی با خانواده هایشان چنان روابط است که معمولاً کشمکش هایی شدید را به وجود       نمی آورد که این می تواند به علت ترتیب تولد و اهمیت به سن تولد فرزندان ازر طریق والدین باشد و روابط دوستی و صمیمیت که بین فرزندان و خانواده است ولی در این میان باید یک سری از این روابط از پیش تعیین شده باشد که مشکلات جدید را در خانواده به وجود نیاورند و همین طور والدینی که دارای دو یا چند فرزند هستند باید به ترتیب آنها اهمیت داده و از هر لحاظ به هر دوی آنها توجه داشته باشند چون این تفوات ها در خانواده باعث می شود که فرزندان دچار ناراحتیهای مثل افسردگی یا اضطراب شدید و یا حتی خجالت و کمرویی شود که امید است با تحقیقاتی انجام شده بتوان مشکلات فرزندان اول و آخر و وسط را مشخص کرده که این تحقیقات در نهادهای اجتماعی و آموزشی می تواند کاربرد زیادی داشته باشد

اهداف تحقیق

هدف از تحقیق حاضر بررسی ویژگی های شخصیتی مثل اضطراب و افسردگی و کمرویی بر روی فرزندان و یا به عبارتی ترتیب تولد است که آیا بین ویژگی های شخصیتی و ترتیب تولد رابطه معنی داری وجود دارد و آیا فرزندان اول و آخر از لحاظ اضطراب و افسردگی وکمرویی با هم تفاوت دارند یا نه . این صورت که فرزندان آخر نسبت به فرزندان اول کم اضطراب تر – کم افسرده و کم رو هستند یا نه که جزء اهداف تحقیق حاضر به شمار می روند

فرضیه های تحقیق

1-   افسردگی در بین فرزندان اول بیشتر از فرزندان آخر است

2-   بین افسردگی و ترتیب تولد رابطه معنی داری وجود دارد

3-   اضطراب در بین فرزندان اول بیشتر از فرزندان آخر است

4-   بین اضطراب و ترتیب تولد رابطه معنی داری وجود دارد

5-   کمرویی در بین فرزندان اول بیشتر از فرزندان آخر است

6-   بین کمرویی و ترتیب تولد رابطه معنی داری وجود دارد

متغیرهای تحقیق

افسردگی                     متغیر وابسته

ترتیب تولد                  متغیر مستقل

فرزندان اول و آخر – متغیرهای کنترل شده

تعاریف نظری و عملیاتی واژه ها و مفاهیم

اضطراب : عبارت است از یک نوع اختلالات روانی که جزء اختلالات نوروتیک به حساب می آید که نوعی دلهره و نگرانی است که با تپش قلب و لرزش و ناراحتی و ترس همراه است و اینکه فرد مدام در دودلی به سر می برد و گاهی این اضطراب در حد بالا باعث ناراحتی و مشکلات فراوانی خواهد بود .              ( منصور – 1379 و نمره ای که آزمودنی از آزمون اضطراب کتل بدست آورده است . )

افسردگی : عبارتند از یک نوع اختلالات روانی است که به سه گروه  خفیف متوسط و شدید طبقه بندی شده است که از نوع خفیف آن به صورت نورتیک بوده است و نوع شدید آن از نوع طبقه سایکوتیک بوده است که افسردگی با علائمی مانند احساس گناه و تنهایی – احساس خودکشی دوری از دیگری در جمع – حضور نیافتن در اجتماع – کم اشتهایی و بالاخره نمره ای که آزمودنی از آزمون افسردگی بک بدست آمده است . ( منصور – 1379 )

کمرویی : عبارتند از یک نوع اختلالات روانی است که این اختلال هم اگر به صورت شدید باشد به یک نوع بیماری تبدیل خواه شد که کمرویی عبارتند از اعتماد پایین – عدم برقراری رابطه با طرفین و از خود دفاع نکردن – خوب صحبت نکردن – تعرق شدید در مکانهای شلوغ و موارد دیگر و بالاخره نمره ای است که آزمودنی از آزمون کمرویی بدست آورده است . (شاهو – 1380 )

اختلالهای اضطراب تعمیم یافته و هراس

گستره ی نخست : قلمرو، تعریف، شیوه های بیان و طبقه بندی اختلالهای اضطرابی

1 تا سال های اخیر، اختلال های اضطرابی، “اختلال های بدنی شکل” و “اختلال های تفرقی” را در مقوله ی روان آزردگی ها قرار می دادند. این اصطلاح در قرن هجدهم توسط پزشک اسکاتلندی، ویلیام کولنبه کار برده شده بود و یک اختلال عصبی شناختی را که به انواع متعددی از اختلال های رفتاری منجر می شد، مشخص می کرد (بوتزین،1988)

در خلال قرن نوزدهم، کسانی را که به رغم سلامت ظاهری جسمانی، دارای رفتارهای انعطاف پذیر و خود- تخریب گر بودند، با عنوان “روان آزرده” متمایز می کردند و این گونه تصور می شد که این اشخاص از نارسا کنش وری ناشناخته ای رنج می برند. سپس در جریان سال های پایانی قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم، دیدگاه مبتنی بر پدید آیی زیست شناختی روان آزردگی، جای خود را به دیدگاه فرویدی مبتنی بر پدیدآیی روان شناختی داد. فروید اصطلاح روان آزردگی را به معنای دیگری به کار برد و بر این نکته تأکید کرد که این اختلال از علل جسمانی ناشی نمی شود، بلکه ریشه در اضطراب دارد. بدین معنا که وقتی خاطرات و امیال سرکوب شده ی ناهشیار کوشش می کنند تا از سطح ناهشیاری به سطح هشیاری راه یابند، اضطراب به منزله ی علامت هشدار دهنده ی پایگاه “من”  آشکار می شود و رفتارهای نورُزی به عنوان شیوه ی بیان اضطراب و یا دفاع علیه آن قلمداد می شوند

این نظریه ی فروید به صورت گسترده ای مورد پذیرش قرار گرفت و مبنای طبقه بندی روان آزردگی ها را در طبقه بندی تشخیصی و آماری انجمن روان پزشکی آمریکا(DSM) تشکیل داد.به عنوان مثال، در دومین طبقه بندی این مجموعه تشخیصی و آماری(DSM II) ، روان آزردگی بدین گونه تعریف شده است : “اضطراب به منزله ی خصیصه ی اصلی روان آزردگی هاست و می تواند به گونه ای مستقیم بیان شود یا آنکه ناهشیارانه و خود به خود، بر اساس مکانیزم های روان شناختی مختلف مهار گردد. ” شکارا مشاهده می شود که این تعریف به طور دقیق با دیدگاه فروید مطابقت دارد (همان منبع)

در دهه های اخیر، نظریه پردازان مختلف و بخصوص نظریه پردازان رفتاری نگر، به مخالفت با این دیدگاه پرداخته اند. انتقاد اصلی آنها متوجه این نکته است که روان آزردگی به گستره ای وسیعتر از آنچه در وضع کنونی، تحت عنوان اختلال های اضطرابی مشخص می شود پوشش می دهد. به عنوان مثال، در آنچه اختلال تبدیل نامیده می شود، اختلالی که مبین از دست دادن غیر ارادی پاره ای از کنش های حسی یا حرکتی (مانند دیدن، شنیدن یا راه رفتن است، فرد به هیچ وجه دچار حالت درماندگی نمی شود، در صورتی که از دیدگاه روان- پویشی، این تبدیل ها به عنوان مکانیزمهای دفاعی اضطرابی تلقی می شوند، موضعی که به رغم تبیین بازخورد “بی تفاوتی تمام عیار” این بیماران، جنبه ی استنباطی دارد و بر داده های قابل مشاهده مبتنی نیست. در حالی که “یک نظام طبقاتی قابل اعتماد نمی تواند بر استنباط متکی باشد” (اولمن و کرانسر،1975)

مسلم است که انتقادهای دیگر نیز در این باره عنوان شده اند. پاره ای از مؤلفان، اضطراب را مانند هوش، سازه ای استنباطی می دانند که بر اساس گزارش های فاعلی، رفتارهای اجتنابی و علایم فیزیولوژیکی سنجیده می شود، در حالی که هنوز درباره ی شیوه های سنجش این نشانه های اضطرابی و چگونگی بروز آنها در افراد متفاوت، اتفاق نظر وجود ندارد (لانگ، 1970/ راچمن،1978). مشکل اصلی این است که اضطراب در افراد مختلف به گونه ای متفاوت بیان می شود. به عنوان مثال، پاره ای از بیماران مضطرب، علایم آشکار فیزیولوژیکی را نشان می دهند بی آنکه از حالات هیجانی شاکی باشند و بالعکس، پاره ای دیگر به برانگیختگی های هیجانی اشاره دارند. بنابراین، در حال حاضر هنگامی که دو پژوهشگر درباره ی اضطراب سخن می گویند ممکن است پدیده های متفاوتی را در نظر داشته باشند؛ مثلأ یکی از آنها به سنجش های فیزیولوژیکی استناد کند و دیگری مبنای کار خود را بر گزارش های فاعلی قرار دهد. از اینجاست که به کار بردن اصطلاح کلی اضطراب، بدون مشخص کردن معنای خاصی از آن برداشت می شود، بیش از آنکه به پیشرفت تحقیقات در این زمینه منجر شود تأخیر یا کندی آن را در پی دارد

و بالاخره باید گفت که اضطراب را نمی توان در قلمرو آنچه تحت عنوان روان آزردگی مشخص می شود، محدود کرد. چرا که چنین احساسی نه تنها در افراد بهنجار وجود دارد، بلکه بیماران افسرده، روان گسسته و منحرفان جنسی هم از این حالت رنج می برند (ناتان و همکاران، 1980). این جنبه ی گسترده ی اضطراب نیز مشکلات بیشتری را در راه فراهم کردن ضوابط تشخیصی، ایجاد می کند. پس می توان از خود پرسید که قلمرو اختلال های اضطرابی بر اساس چه ضوابطی متمایز کردنی است؟

در حد خطوط کلی می توان گفت که اختلال های اضطرابی به مجموعه ای از اختلال های پوشش می دهند که اضطراب یکی از نشانه های اصلی آنهاست. وجه مشترک این اختلال ها، رنج روانی و بخصوص حالت اضطرابی  است که به صورت محض یا همراه با نشانه های دیگر، متجلی می شود. بنابراین با در نظر گرفتن موضع گیری های مختلف متخصصان در این زمینه و همچنین با توجه به وجه مشترک این اختلال ها، می توان پذیرفت که هر اختلالی که نشانه ی اصلی آن اضطراب است، خواه این اضطراب به صورت حاد یا پراکنده و مبهم آشکار شود، خواه مزمن یا متناوب باشد، خواه به موقعیت های معین وابسته باشد یا آنکه در موقعیت های متنوع بروز کند، می تواند در قلمرو اختلال های اضطرابی قرار گیرد. با این حال، به منظور اجتناب از هر گونه سوء تفاهم، در سطوری که در پی می آیند به ارائه تعاریف مختلف اضطراب، شیوه های بیان و بررسی نشانه های آن در سطح بالینی خواهیم پرداخت

2تعریف اضطراب، جنبه ها و جلوه های مختلف آن

اضطراب به منزله ی بخشی از زندگی هر انسان، در همه ی افراد در حدی اعتدال آمیز وجود دارد و در این حد، به عنوان پاسخی سازش یافته تلقی می شود به گونه ای که می توان گفت، “اگر اضطراب نبود، همه ی ما پشت میزهایمان به خواب می رفتیم”

فقدان اضطراب ممکن است ما را با مشکلات و خطرات قابل ملاحظه ای مواجه کند : اضطراب است که ما را وا می دارد تا برای معاینه ای کلی به پزشک مراجعه کنیم، کتاب هایی را که از کتابخانه عاریت گرفته ایم بازگردانیم، در یک جاده ی لغزنده با احتیاط رانندگی کنیم ; و بدین ترتیب زندگی طولانی تر، سازنده تر و بارورتری داشته باشیم. بنابراین اضطراب به منزله ی بخشی از زندگی هر انسان، یکی از مؤلفه های ساختار شخصیت وی را تشکیل می دهد و از این زاویه است که پاره ای از اضطراب های دوران کودکی و نوجوانی را می توان بهنجار دانست و تأثیر مثبت آنها را بر فرآیند تحول پذیرفت، چرا که این فرصت را افراد فراهم می آورند تا مکانیزمهای سازشی خود را در جهت مواجهه با منابع تنیدگی زا و اضطراب انگیز گسترش دهند. به عبارت دیگر می توان گفت که اضطراب در پاره ای از مواقع، سازندگی و خلاقیت را در فرد ایجاد می کند، امکان تجسم موقعیت ها و سلطه بر آنها را فراهم می آورد و یا آنکه وی را برمی انگیزد تا به طور جدی با مسئولیت مهمی مانند آماده شدن برای یک امتحان یا پذیرفتن یک وظیفه ی اجتماعی مواجه شود

بالعکس، اضطراب مرضی نیز وجود دارد، چرا که اگر حدی از اضطراب می تواند سازنده و مفید باشد و اگر اغلب مردم اضطراب را تجربه می کنند، اما این حالت ممکن است جنبه ی مزمن و مداوم بیابد که در این صورت نه تنها نمی توان پاسخ را سازش یافته دانست بلکه باید آن را به منزله ی منبع شکست، سازش نایافتگی و استیصال گسترده ای تلقی کرد که فرد را از بخش عمده ای از امکاناتش محروم می کند، فقط بر اساس راهبردهای محدود کننده ی آزادی و انعطاف فردی کاهش می یابد و طیف گسترده ی اختلال های اضطرابی را که از اختلال های شناختی و بدنی تا ترس های غیر موجه و وحشتزدگی ها گسترده اند، به وجود می آورد

پیش از آنکه شیوه های بیان و تظاهرات بالینی اضطراب در جریان تحول را بررسی کنیم، تعاریف عمده ای را که در این باب آورده شده اند ارائه می دهیم

الف ) اضطراب، عمومأ یک انتظار به ستوه آورنده است، به منزله ی چیزی است که ممکن است در تنشی گسترده و موحش و اغلب بی نام، اتفاق افتد. این حالت که به شکل احساس و تجربه ی کنونی مانند هر اغتشاش هیجانی در دو سطح همبسته ی روانی و بدنی در فرد پدید می آید، ممکن است به یک تهدید عینی “اضطراب آور” (تهدید مستقیم یا غیر مستقیم مرگ، حادثه شوم شخصی یا مجازات) نیز وابسته باشد

ب) اضطراب عبارت است از واکنش فرد در مقابل یک موقعیت ضربه آمیز،یعنی موقعیتی که زیر تأثیر بالا گرفتن تحریکات اعم از بیرونی یا درونی واقع شده و فرد در مهار کردن آن ناتوان است

ج) ناراحتی در عین حال روانی و بدنی که بر اثر ترسی مبهم و احساس نا ایمنی و تیره روزی قریب الوقوع در فرد آدمی به وجود می آید

د) در چهارچوب، رفتاری نگری تجربی، اضطراب به منزله ی یک کشاننده ی ثانوی است که پاسخی اجتنابی را در بر می گیرد. مثلأ در حضور یک محرک غیر شرطی (معمولأ یم شوک یا تکان) ، رفتارهایی از حیوان سر میزند که در حکم نشانه های محرز اضطراب قلمداد می شوند و دفع ادرار و مدفوع یا حمله به دستگاه های آزمایش و جز آن در شمار آنها قرار می گیرند

ه) اضطراب به منزله ی حالت هیجانی توأم با هشیاری مستقیم نسبت بی معنایی، نقص و نابسامانی جهانی است که در آن زندگی می کنیم

و) نگرانی پیشاپیش نسبت به خطرها یا بدبختی های آینده،توأم با احساس بی لذتی یا نشانه های بدنی تنش. منبع خطر پیش بینی شده می تواند درونی یا بیرونی باشد

در یک جمع بندی کلی، شاید بتوان اضطراب را به عنوان احساس رنج آوری که با یک موقعیت ضربه آمیز کنونی یا با انتظار خطری که به شیئی نامعین وابسته است، تعریف کرد. در واقع، بجز پاره ای از نظریه های رفتاری نگر، از اصطلاح اضطراب معمولأ معنایی وسیعتر از آنچه با تجربه های رنج آور فرد مرتبط است، استنباط می شود

به عبارت دیگر، اضطراب مستلزم مفهوم نا ایمنی یا تهدیدی است که فرد منبع آن را به وضوح درک نمی کند، در حالی که اصطلاح ترس به احساسی پوشش می دهد که در مقابل یک شیء که به منزله ی شیئی خطرناک محسوب می شود، به وجود می آید. از همین زاویه است که اغلب روان شناسان ترس را از اضطراب متمایز کرده اند. بدین معنا که ترس را واکنش در برابر خطری دانسته اند که با ایجاد حالت احتیاط، اجتناب و گریز در فرد، می تواند از وی در برابر خطرها حمایت کند،در حالی که اضطراب را به عنوان احساسی توصیف کرده اند که نشانه های آن مانند ترسی پراکنده و مبهم است و علت بروز آن نیز مشخص نیست. ضمن آنکه امکان بروز همزمان ترس و اضطراب در یک فردوجود دارد

این نکته نیز قابل ذکر است که اگر واقعی بودن خطر می تواند به عنوان معیار متمایز کننده ی ترس از اضطراب در بزرگسالی در نظر گرفته شود، استفاده از این ضابطه در کودکان فقط جنبه ی نسبی دارد. چرا که کودک همواره نمی تواند خطرناک را از بی خطر متمایز کند یا یک عمل منع شده ی بی خطر را از عمل خطرناک تمیز دهد

بنابراین شاید بتوان از زاویه ای دیگر، ترس را از اضطراب متمایز کرد و ترس های شدید، مزمن و موجد مشکلات در زندگی کودک و والدین را در قلمرو اضطراب قرار داد و با در نظر گرفتن این سه ضابطه، آنها را از ترس ها یا اضطراب های بهنجار دوران کودکی و نوجوانی متمایز کرد

3 شیوه های بیان اضطراب و انواع آن

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک در word دارای 38 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک در word

چـکیده    
مقدمه    
1 نزول آیات افک    
نقد روایات    
2 توجیه داستان ماریه    
3 تطبیق حادثه با آیات افک    
4 اتهام به عایشه    
5 نقد داستان    
کتاب نامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله بررسى تاریخى و تفسیرى حــادثه افــک در word

1 قرآن کریم

2 ابن ابى الحدید مدائنى، عبد الحمید (م 656)، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دار احیاء التراث العربى، 1385 ق

3 ابن اثیر، على بن ابى الکرم (م 630)، اسد الغابه، بیروت، داراحیاء التراث العربى، [بى تا]

4 ابن اثیر، مبارک بن محمد (م 606)، النهایه فى غریب الحدیث و الاثر، نحقیق طاهر احمد زاوى و محمود محمد طناحى، قم، انتشارات اسماعیلیان، 1367

5 ابن ادریس حلى، محمد بن احمد (م 598)، منتخب التبیان، به کوشش مهدى رجایى، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، 1409 ق

6 ابن جوزى، عبدالرحمان بن على (م 597)، صفه الصفوه، بیروت، دارالفکر، [بى تا]

7 ابن حجر، احمد بن احمد بن محمد (م 973)، الصواعق المحرقه على اهل الرفض و الضلال و الزندقه، تحقیق عبدالرحمان ترکى و کامل محمد خراط، بیروت، مؤسسه الرساله، 1997 م

8 ابن حجر، احمد بن على (م 852)، الإصابه فى تمییز الصحابه، بیروت، داراحیاء التراث العربى، 1328 ق

9 ابن داود حلى، حسن بن على (م 707)، رجال، نجف، مطبعه الحیدریه، [بى تا]

10 ابن سعد، محمد بن سعد (م 230)، الطبقات الکبرى، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1410ق

11 ابن شَبَّه نُمیرى بصرى، عمر (م 262)، تاریخ المدینه المنوره، تحقیق فهیم محمد شلتوت، قم، دارالفکر، [بى تا]

12 ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على (م 588)، مناقب آل ابى طالب، قم، چاپخانه علمیه، [بى تا]

13 ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (م. 463)، الاستیعاب فى معرفه الاصحاب، تحقیق على محمد ابجاوى، بیروت، دارالجبل، 1412ق

14 ابن فارس، ابو الحسین احمد (م 395)، معجم مقائیس اللغه، تحقیق عبدالسلام محمد هارون، قم، دفتر تبلیغات اسلامى، 1404ق

15 ابن کثیر دمشقى، ابو الفداء اسماعیل (م 774)، البدایه و النهایه، تحقیق گروهى، بیروت، دارالکتب العلمیه، [بى تا]

16 ابن کثیر دمشقى، ابو الفداء اسماعیل (م 774)، تفسیر القرآن العظیم، بیروت، دارالمعرفه، 1409ق

17 ابن منظور، محمد بن مکرم (م 711)، لسان العرب، تحقیق على شیرى، داراحیاء التراث العربى، 1408 ق

18 ابن هشام، عبدالملک حمیرى (م 218)، السیره النبویه، تحقیق گروهى، بیروت، دارالمعرفه، [بى تا]

19 ابوالفتوح رازى، حسین بن على نیشابورى (م نیمه اول قرن 6)، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیر القرآن، کوشش محمد جعفر یاحقى و محمد مهدى ناصح، مشهد، آستان قدس رضوى، 1368

20 ابو الفرج اصفهانى، (م 356)، الاغانى، تحقیق عبدالعلى مهنا و سمیر جابر، بیروت، دارالفکر، 1407 ق

21 استرآبادى نجفى، سید شرف الدین (م قرن 10)، تأویل الآیات الطاهره، تحقیق مدرسه امام مهدى (عج)، قم، مدرسه امام مهدى (عج)، 1407ق

22 بحرانى، سید هاشم (م 1107)، البرهان فى تفسیر القرآن، بیروت، دارالهادى، 1412ق

23 بخارى، محمد بن اسماعیل (م 256)، صحیح، تحقیق قاسم شمّاعى رفاعى، بیروت، دارالعلم، 1407ق

24 بلاذرى، احمد بن یحیى (م 279)، انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودى، بیروت، مؤسسه الأعلمى، 1394ق

25 بوطى، محمد سعید رمضان، فقه السیره النبویه، مع موجز لتاریخ الخلافه الراشده، بیروت، دارالفکر المعاصر و دمشق، دارالفکر، 1411ق

26 بیهقى نیشابورى، احمد بن الحسین (م 458)، دلائل النبوه و معرفه احوال صاحب الشریعه، تصحیح عبدالمعطى قلعجى، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1405ق

27 تبریزى، میرزا جواد، صراط النجاه، (استفتاءات خویى)، دفتر نشر برگزیده، 1416ق

28 جصاص، احمد بن على رازى (م 370)، احکام القرآن، بیروت، دار الکتاب العربى، [بى تا]

29 حاکم نیشابورى، محمد بن عبدالله (م 405)، المستدرک على الصحیحین، بیروت، دارالمعرفه، [بى تا]

30 حلبى، على بن برهان الدین (م 1044)، السیره الحلبیه، بیروت، دار احیاء التراث العربى، [بى تا]

31 حلى، حسن بن یوسف (م 726)، اجوبه مسائل المهنائیه، قم، مطبعه الخیام، 1401ق

32 حموى، یاقوت بن عبدالله (م 626)، معجم البلدان، بیروت، دارالاحیاء التراث العربى، 1399ق

33 حویزى، عبد على بن جمعه العروسى (م 1112)، نور الثقلین، تعلیقه هاشم رسولى محلاتى، قم، انتشارات اسماعیلیان، 1410 ق

34 خازن بغدادى صوفى، على بن محمد بن ابراهیم (م 725)، باب التأویل فى معانى التنزیل، بیروت، دارالفکر، 1399 ق

35 خلیفه بن خیاط (م 240)، الطبقات، تحقیق سهیل زکار، بیروت، دارالفکر، 1414ق

36 ذهبى، محمد بن احمد (م 748)، سیر اعلام النبلاء، تحقیق گروهى، بیروت، مؤسسه الرساله، 1410 ق

37 راغب اصفهانى، حسین بن محمد (م 502)، مفردات الفاظ القرآن فى غریب القرآن، تحقیق محمد سید گیلانى، تهران، مکتبه المرتضویه، 1362

38 راوندى، سعید بن هبه الله (م 573)، فقه القرآن، تحقیق سید احمد حسینى، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، 1399 ق

39 زمخشرى، محمود بن عمر(م538)، اساس البلاغه، تحقیق عبدالرحیم محمود، قم، دفتر تبلیغات اسلامى

40 زمخشرى، محمود بن عمر(م538)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربى، 1406ق

41 سمهودى، على بن احمد (م 911)، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفى، تحقیق محمد محیى الدین عبدالحمید، بیروت، دارالکتب العلمیه، [بى تا]

42 سهیلى، عبد الرحمن (م 581)، الروض الاُنُف، تحقیق عبد الرحمن الوکیل، بیروت، دار احیاء التراث العربى، 1412 ق

43 سید مرتضى، على بن الحسین (م 436)، امالى سید مرتضى، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، 1403 ق

44 سیورى، مقداد بن عبدالله (م 826)، کنز العرفان فى فقه القرآن، تعلیق محمد باقر شریف، تهران، مکتبه المرتضویه، 1343

45 سیوطى، جلال الدین (م 911)، الدر المنثور فى التفسیر بالمأثور، قم، کتابخانه مرعشى نجفى، 1404 ق

46 شُبّر، عبد الله، الجوهر الثمین

47 شبیرى، محمد جواد، «نقد اعلام المکاسب»، مجله نور علم، شماره 19، 21 و 23

48 شوشترى، قاضى نورالله (م 1019)، الصوارم المهرقه، تصحیح سید جلال الدین محدث ارموى، تهران، چاپخانه نهضت، 1367

49 صدوق، محمد بن على (م 381)، الخصال، تحقیق على اکبر غفارى، قم، مؤسسه النشر الاسلامى، 1403 ق

50 صنعانى، عبد الرزاق بن همام (م 211)، مصنف، تحقیق حبیب الرحمن اعظمى، المجلس العلمى، [بى تا]

51 طباطبایى، سید محمد حسین (م 1402)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم، انتشارات اسماعیلیان، 1392 ق

52 طبرانى، سلیمان بن احمد (360)، المعجم الکبیر، تحقیق حمدى عبدالمجید اسلفى، بیروت، داراحیاء التراث العربى (افست قاهره)، [بى تا]

53 طبرسى، على بن فضل (م 548)، اعلام الورى بأعلام الهدى، تهران دارالکتاب الاسلامیه، [بى تا]

54 طبرسى، على بن فضل (م 548)، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق هاشم رسولى محلاتى و فضل الله یزدى، بیروت، دارالمعرفه، 1406ق

55 طبرى، محمد بن جریر (م 310)، تاریخ الامم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت، دارالتراث العربى، [بى تا]

56 طوسى، محمد بن حسن (م 460)، التبیان فى تفسیر القرآن، کوشش احمد حبیب قصیر عاملى، بیروت، دار احیاء التراث العربى، [بى تا]

57 طوسى، محمد بن حسن (م 460)، عده الأصول، تحقیق محمد رضا انصارى، قم، ستاره، 1417ق

58 فخررازى، محمد بن عمر قرشى طبرستانى (م 606)، التفسیر الکبیر، بیروت، داراحیاء التراث العربى، [بى تا]

59 فرید گلپایگانى، بینات الفرید، تهران، افست مروى، 1399ق

60 فیض کاشانى، محمد محسن (م 1091)، الصافى، مشهد، دار المرتضى، [بى تا]

چـکیده

بر پایه اخبار موجود، دو تن از همسران رسول خدا(صلى الله علیه وآله) متهم به زنا شدند که روایات هر یک با تفاوت ها و گاه تعارض هایى روبه روست. خلط اخبار مربوطه، و نیز نزاع هاى فرقه اى، به پیچیده تر شدن این مسئله کمک کرده است. این نوشتار اخبار آن دو حادثه را با نگاهى انتقادى، بررسى کرده و بر اساس روایاتِ شأن نزول، شواهدى از آیات 11 ـ 26 سوره مبارکه نور و قراین تاریخى، نزول آیات افک را در دفاع از شخص رسول خدا(صلى الله علیه وآله) و مبارزه با منافقان مدینه در خصوص اتهام زنا به عایشه دانسته است. اما این حادثه بعدها دستاویزى براى بزرگ نمایى عایشه و به نوعى مبارزه با امیر مؤمنان امام على(علیه السلام) شد و در دامن تعصبات مذهبى رشد کرد

واژگان کلیدى: افک، همسران پیامبر(صلى الله علیه وآله)، عایشه و ماریه

مقدمه

حادثه افک در دوره رسول خدا(صلى الله علیه وآله) با نفاق و گروه منافقان پیوند خورده است. آنان براى رسیدن به اهداف خود در زمینه هاى تخریب و سمپاشى، شایعه پردازى و تخریب شخصیت، و حتى کشتن شخص پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) فعالیت مى کردند که بسیارى از آن ها با افشاگرى قرآن و رهبرى پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) دفع مى شد. منافقان در بازگشت از جنگ بنو مُصْطَلِق توطئه خطرناک افک را طراحى کردند. که نتیجه آن، انتشار شایعه افک بود. پذیرش آن در اجتماع مسلمانان موجب انزواى سیاسى اجتماعى پیامبر(صلى الله علیه وآله) و از دست دادن مقبولیت و پایگاه اجتماعى آن حضرت مى شد، که در این صورت امکان رهبرى جامعه وجود نداشت. در حقیقت، ماجراى افک اساسى ترین توطئه داخلى منافقان بر ضد حکومت نبوى (صلى الله علیه وآله) بود که جز اندک مردم هوشیار، همه را همراه توطئه گران به کام سرزنش الهى کشاند

پیکان توطئه در این حادثه، شخص پیامبر خدا (صلى الله علیه وآله) را هدف گرفت، لذا آیات افک در دفاع از رسالت نازل شد. همراهى عایشه با صفوان بن مُعَطَّل بهانه اى براى تخریب شخصیت رسول خدا (صلى الله علیه وآله) بود که نزول آیات افک این بهانه را از دست منافقان گرفت. از این رو اثبات نزول آیات افک درباره عایشه فضیلتى بیش از پاکدامنى او را نمى رساند و این مورد اتفاق فرقه هاى اسلامى است، همان گونه که رد آن، بیان گر فساد اخلاقى عایشه نیست و کسى از شیعه امامیه عایشه را به فساد اخلاق نمى شناسد.3 هم چنین اثبات پاکدامنى او بیان گر سلامت وى در همه ابعاد زندگى، از جمله مسئله امامت و حتى دیگر فضایل اخلاقى نیست

حدیث افک از بحث هاى مهم و مشکل تاریخ اسلام است که با گرایش هاى مذهبى و مباحث تفسیرى، کلامى، فقهى و رجالى پیوند جدّى خورده و گرایش هاى مذهبى ـ سیاسى آن را پیچیده تر کرده است. راویان اخبار، حادثه افک را با گرایش هاى مختلفى روایت کرده اند و عایشه نیز که نقش محورى در این حادثه دارد، از موقعیت پیش آمده بهره بردارى کامل نموده با برداشت هاى خاص خود از اسلام، وحى و نبوت به بیان آن حادثه پرداخته است. او در این ماجرا و دیگر حوادث، بیش از آن که به اطرافش توجه داشته باشد از خود سخن گفته است و شاید همین باعث شده تا اهل سنت آیات افک را از فضایل وى بشمارند5 و برخى از شیعیان اصل داستان را درباره وى انکار کنند.6 کتاب ها و مقاله هایى که درباره حادثه افک تألیف شده یکى از این دو هدف مزبور را دنبال کرده اند. برخى از این تألیف ها عبارت اند از

خبر الافک، مدائنى، على بن محمد (م 225 ق);

الرد على اهل الافک، ظاهرى، ابوسلیمان اصفهانى، داود بن على بن خلف کوفى (م 270 ق);

حدیث الافک، ابن هیثم دیر عاقولى، عبد الکریم (م 278 ق);

حدیث الافک، معافرى، ابوبکر محمد بن عبد الله بن عربى (م 543 ق);

تنزیه عائشه عن الفواحش العظیمه، نصرالدین عبد الجلیل بن محمد قزوینى (م بعد از 556 ق);

حدیث الافک، مقدسى، عبد الغنى (م 600ق);

حدیث الافک، مرتضى عاملى، جعفر (دامت افاضاته);

حدیث الافک، ابن دیزل، ابراهیم بن حسین کسائى;

شرح حدیث الافک، عبدالله بن سعد بن ابى جمره ازدى (م 675 ق)

پیش از آغاز بحث، آیات مربوط به این حادثه را مرور کنیم

إِنَّ الَّذِینَ جَآءُو بِالاِْفْکِ عُصْبَهٌ مِّنکُمْ لاَ تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَّکُم بَلْ هُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ لِکُلِّ امْرِى مِّنْهُم مَّا اکْتَسَبَ مِنَ الاِْثْمِ وَ الَّذِى تَوَلَّى کِبْرَهُو مِنْهُمْ لَهُو عَذَابٌ عَظِیمٌ * لَّوْلاَ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِنَـتُ بِأَنفُسِهِمْ خَیْرًا وَ قَالُواْ هَـذَآ إِفْکٌ مُّبِینٌ * لَّوْلاَ جَآءُو عَلَیْهِ بِأَرْبَعَهِ شُهَدَآءَ فَإِذْ لَمْ یَأْتُواْ بِالشُّهَدَآءِ فَأُوْلَـلـِکَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْکَـذِبُونَ * وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُو فِى الدُّنْیَا وَالاَْخِرَهِ لَمَسَّکُمْ فِى مَآ أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذَابٌ عَظِیمٌ * إِذْ تَلَقَّوْنَهُو بِأَلْسِنَتِکُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْوَاهِکُم مَّا لَیْسَ لَکُم بِهِ ى عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُو هَیِّنًا وَ هُوَ عِندَ اللَّهِ عَظِیمٌ * وَ لَوْلاَ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا یَکُونُ لَنَآ أَن نَّتَکَلَّم بِهَـذَا سُبْحَـنَکَ هَـذَا بُهْتَـنٌ عَظِیمٌ * یَعِظُکُمُ اللَّهُ أَن تَعُودُواْ لِمِثْلِهِ ى أَبَدًا إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ * وَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الاَْیَـتِ وَ اللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ * إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَـحِشَهُ فِى الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِى الدُّنْیَا وَ الاَْخِرَهِ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ وَ أَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ * وَ لَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُو وَ أَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَّحِیمٌ * یَـأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَ تِ الشَّیْطَـنِ وَ مَن یَتَّبِعْ خُطُوَ تِ الشَّیْطَـنِ فَإِنَّهُو یَأْمُرُ بِالْفَحْشَآءِ وَ الْمُنکَرِ وَلَوْلاَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُو مَا زَکَى مِنکُم مِّنْ أَحَد أَبَدًا وَ لَـکِنَّ اللَّهَ یُزَکِّى مَن یَشَآءُ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ * وَ لاَ یَأْتَلِ أُوْلُواْ الْفَضْلِ مِنکُمْ وَ السَّعَهِ أَن یُؤْتُواْ أُوْلِى الْقُرْبَى وَالْمَسَـکِینَ وَ الْمُهَـجِرِینَ فِى سَبِیلِ اللَّهِ وَ لْیَعْفُواْ وَلْیَصْفَحُواْ أَلاَ تُحِبُّونَ أَن یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیمٌ * إِنَّ الَّذِینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَنَـتِ الْغَـفِلَـتِ الْمُؤْمِنَـتِ لُعِنُواْ فِى الدُّنْیَا وَ الاَْخِرَهِ وَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ * یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَیْدِیهِمْ وَ أَرْجُلُهُم بِمَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ * یَوْمَـلـِذ یُوَفِّیهِمُ اللَّهُ دِینَهُمُ الْحَقَّ وَ یَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِینُ * الْخَبِیثَـتُ لِلْخَبِیثِینَ وَ الْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَـتِ وَ الطَّیِّبَـتُ لِلطَّیِّبِینَ وَ الطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَـتِ أُوْلَـلـِکَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُم مَّغْفِرَهٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ;7 در حقیقت، کسانى که آن بهتان (داستان افک) را (در میان) آوردند، دسته اى از شما بودند. آن (تهمت را شرّى) براى خود تصور مکنید براى شما در آن مصلحتى (بوده) است. براى هر مردى از آنان (که در این کار دست داشته) همان گناهى است که مرتکب شده است، و آن کسى از ایشان که قسمت عمده آن را به گردن گرفته است عذابى سخت خواهد داشت.* چرا هنگامى که آن (بهتان) را شنیدید، مردان و زنان مؤمن گمان نیک به خود نبردند و نگفتند: «این بهتانى آشکار است»؟ * چرا چهارگواه بر (صحت) آن (بهتان) نیاوردند؟ پس چون گواهان (لازم) را نیاورده اند، اینانند که نزد خدا دروغگویانند. * و اگر فضل خدا و رحمتش در دنیا و آخرت بر شما نبود، قطعاً به (سزاى) آنچه در آن به دخالت پرداختید، به شما عذابى بزرگ مى رسید. * آنگاه که آن (بهتان) را از زبان یکدیگر مى گرفتید و با زبانهاى خودچیزى را بدان علم نداشتید، مى گفتید و مى پنداشتید که کارى سهل و ساده است با اینکه آن (امر) نزد خدا بس بزرگ بود. * و (گرنه) چرا وقتى آن شنیدید نگفتید: براى ما سزاوار نیست که در این (موضوع) سخن گوییم. (خداوندا،) تو منزهى، این بهتانى بزرگ است. * خدا اندرزتان مى دهد که هیچ گاه دیگر مثل آن را ـ اگر مؤمنید ـ تکرار نکنید. * و خدا براى شما آیات (خود) را بیان مى کند، و خدا داناى سنجیده کار است. * کسانى که دوست دارند که زشتکارى در میان آنان که ایمان آورده اند، شیوع پیدا کند، براى آنان در دنیا و آخرت عذابى پر درد خواهد بود، و خدا(ست که) مى داند و شما نمى دانید. * و اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود و اینکه خدا رئوف و مهربان است (مجازات سختى در انتظارتان بود). * اى کسانى که ایمان آورده اید، پاى از پى گامهاى شیطان منهید، و هر کس پاى بر جاى گامهاى شیطان نهد (بداند که) او به زشتکارى و ناپسند وا مى دارد، و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود، هرگز هیچ کس از شما پاک نمى شد، ولى (این) خداست که هر کس را بخواهد پاک مى گرداند و خدا(ست که) شنواى داناست. * و سرمایه داران و فراخ دوستان شما نباید از دادن (مال) به خویشاوندان و تهیدستان و مهاجران راه خدا دریغ ورزند، و باید عفو کنند و گذشت نمایند. مگر دوست ندارید که خدا بر شما ببخشاید؟ و خدا آمرزنده مهربان است. * بى گمان، کسانى که به زنان پاکدامن بى خبر (از همه جا) و با ایمان نسبت زنا مى دهند، در دنیا و آخرت لعنت شده اند، و براى آنها عذابى سخت خواهد بود، * در روزى که زبان و دستها و پاهایشان، بر ضد آنان براى آنچه انجام مى دادند، شهادت مى دهند. * آن روز خدا جزاى شایسته آنان را به طور کامل مى دهد و خواهند دانست که خدا همان حقیقت آشکار است. * زنان پلید براى مردان پلیدند، و مردان پلید براى زنان پلید، و زنان پاک براى مردان پاکند، و مردان پاک براى زنان پاک. اینان از آنچه درباره ایشان مى گویند برکنارند، براى آنان آمرزش و روزى نیکو خواهد بود

از آیات مبارکه بالا استفاده مى شود که

1 اتهام به یکى از همسران رسول خدا (صلى الله علیه وآله) متوجه بوده است;

2 جمعیتى، هم فکر و هم داستان براى انتشار شایعه افک، دست اندرکار بودند;

3 انتشار شایعه افک درسطح وسیع و نقل دهان به دهان;

4 طراح شایعه یک نفر و آن هم مرد بوده است;

5 گسترش فحشا از اهداف نخستین شایعه پراکنان بود;

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله نماز در word دارای 38 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله نماز در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله نماز در word

چکیده

مقدمه

ای مهربان خدای

تاریخچه نماز

حقیقت نماز

نماز اوج بندگی

نماز در اسلام

چرا نماز بخوانیم؟

نماز پرروش تمرکز ذهن

برقراری عدالت اجتماعی

دستیابی به وقار اخلاقی شخصیتی

نماز از دیدگاه عقل و وجدان

نگاهی به بعد روانشناسی نماز

بعد اجتماعی نماز چیست؟

اهمیت عبادت

اهمیت عبادت و عبادت در کودکی

1ـ نقش تمهیدات;

اهمیت دوران جوانی

نقش نماز و تعالیم دینی در شخصیت جوانان

رابطه بین مذهبی بودن والدین و فرزندان

ارزش خانواده در تفکر اسلامی

جوانان را چگونه به نماز دعوت کنیم؟

اعتقاد قلبی والدین، اساس نگرش پایدار فرزند به نماز

محیط خانواده و بی‌توجهی والدین

نقش خانواده در تربیت فرزندان

نقش خانواده در ترغیب نماز

خانواده و نماز

شیوه‌های آشنایی با نماز در خانواده

رابطه خانواده با فرهنگ نماز

نتیجه‌گیری

راهکارها و پیشنهاداتی در زمینه جذب دانش‌آموزان به اقامه نماز

منابع و ماخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله نماز در word

1ـ ‌قرآن کریم

2ـ‌ امیری، آبتین، آغازی با نماز، نشر احسان، چاپ اول (1382)

3ـ باقری، خسرو، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، انتشارات مدرسه، چاپ سوم (1374)

4ـ رضوان طلب، محمدرضا، پرستش آگاهانه، ناشر ستاد اقامه نماز، چاپ سوم (1376)

5ـ سیف، علی اکبر، روان‌شناسی پرورشی، انتشارات آگاه ، چاپ نهم (1372)

6ـ‌ قرائتی، محسن، پرتوی از اسرار نماز، ناشر ستاد اقامه نماز، چاپ سیزدهم (1374)

7ـ ‌هاشمی نژاد، سید حسین، نماز نیاز عاشقان، ناشر غیاث، چاپ دوم (1373)

8 ـ ماهنامه تربیت وزارت آموزش و پرورش شماره 1، مهرماه (1383)

9ـ مجله پیوند، سال تحصیلی

10ـ نردبان آسمان، مجموعه درسهای اخلاق، آیه الله بهاء الدین ره، درس

11ـ نماز نشانه حکومت صالحان، مجموعه مقالات نوشته شده در سمینار نماز مشهد،

چکیده

 ارتباط با خدا منحصر به انسانها نیست بلکه همه‌ی موجودات است و مخلوقات عالم،خالق خود را می‌شناسند و در ارتباط با رب خود هستند که این ارتباط را نماز (صلاه)می‌نامیم نظر به اهمیت این ارتباط نماز و جایگاه آن در دین اشاره می‌شود پس نقش خانواده در هدایت فرزندان به سوی نماز را برسی می‌کنیم

انسان همیشه به نماز محتاج است و در مواقع خطر محتاج‌تر    (مقام معظم رهبری)

هیچ وسیله‌ای محکم‌تر و دائمی‌تر از نماز برای ارتباط میان انسان با خدا نیست. مبتدی‌ترین انسان‌ها رابطه‌ی خود را با خدا به وسیله‌ی نماز آغاز می‌کنند و برای جسته‌ترین‌ اولیای خدا نیز بهشت خلوت انس خود با محبوب را در نماز می‌جویند. این گنجینه‌ی ذکر و راز را هرگز پایانی نیست و هر که آن بیشتر آشنا شود،جلوه و درخشش بیشتری را در آن می‌یابد

برای کسی پوشیده نیست که شکل‌گیری شخصیت هر انسانی دوران جوانی اوست و اگ جوان با هر شکلی و هر ویژگی شکل یابد به همان صورت قوام و تثبیت می‌گردد و به همین دلیل اهمیتش، این دوره را دوره‌ی حیات مجدد انسان نامیده‌اند و به دلیل حساس بودن این دوران دستگاه‌های تبلیغاتی استکبار و فرهنگ غرب برای انحرافات اخلاقی و فرهنگی جوانان ما را هدف گرفته‌اند

در کلام معصومین جوانان را به نهال نورس تشبیه شده که می‌توان به هر جهتی هدایت نمود برای خلاف درخت تنومندی که کسی قادر به جهت دهی او نیست مگر با بریدن تنه‌ی آن درخت

پس عوامل خارجی در جهات مثبت یا منفی بیش‌ترین اثر را در او می‌گذارند

خانواده در تفکر اسلامی جایگاهی بسیار رفیع دارد و از چند جهت دارای اهمیت می‌باشد یک دلیل آنکه اصولاً کل وجود آدمی از درون خانواده ریشه گرفته و در آن رشد یافته و دلیل دیگر اینکه شروع خلقت انسان با خانواده شروع شده است

در حقیقت خانواده مهم‌ترین جایگاه پرورش نیروی انسانی و محیطی مناسب برای رشد اعضای خود به شمار می‌رود و با رشد اعضای خانواده است که اجتماع رشد می‌کند. خانواده چگونه می‌تواند میان جوان و نماز یعنی میان این دو زیبایی پیوند دوستی برقرار کند. اگر در محیط خانواده فرهنگ نماز گشترش و ژرفا یابد اگر ترنم نماز فضای خانواده را معطر کند اگر فرزندان، پدر و مادر را به قصد نماز بیابند بدون هیچ تردیدی آنها نیز الگوی خویش را از خانواده خواهند گرفت و با نماز انس خواهند گرفت

اگر همه‌ی اعضای خانواده با یک دیگر به اقامه نماز بپردازند همه به یک وحدت درونی دست خواهند یافت که در بیرون از خانواده نیز یک هماهنگی در بین آن‌ها به وجود خواهد‌آمد که موجب آرامش روح و روان برای آن‌ها خواهد داشت زیرا نه در جامعه با یک دیگر تضادی دارند و نه والدین با فرزندان خویش اختلاف اساسی و جدی خواهند داشت

 مقدمه

نماز میراث همه انبیاء‌الهی و بهترین هدیه‌ی آنان برای ارتباط خلق با خالق خویش است. زیباترین تجلی نیایش را در سیمای نماز می‌توان به مشاهده نشست. رکوع و سجود آن مظهر اندکاک کوه انانیت انسان در ظهور آیت ربوبیّت حق است. انسان نمازگزار در قیام خویش زبان تمجید دارد و در خاک افتادنش با زبان تسبیح، عظمت و علو او را می‌ستاید و مجدداً‌ ایمان خود را به گواهی می‌ایستد

اقامه‌ نماز و بزرگداشت مقام نمازگزاران ثمره حاکمیت صالحان بر گستره‌ زمین است. زیرا صلح و آرامش، سلامت، و سعادت، رفاه و برکت، صلاح و رشد، اطمینان و اعتماد و بالاخره کمال انسان را در پرتو پیوند و ارتباط با خدا محقق و سودمند می‌دانند. در مقابل هر آنگاه که این فریضه ‌بزرگ الهی معطل بماند و یا حق آن اداء نگردد. اضطراب و نگرانی، زشتی، تباهی، کجروی، و کج‌اندیشی، غرور و فریب، جان بی‌امید و اعتماد انسان بی‌نیایش را مورد هجوم قرار می‌دهد. از آن روز که پرچم حاکمیت اسلام در کشور برافراشته‌تر شد و اندیشه ‌اسلامی، حکمت عملی خود را در عرصه ‌زندگی انسان و اداره‌ جامعه به تجربه نشسته است، دلسوختگان وادی معرفت حق و محبت دوست بر آن شده‌اند هر روز رساتر از روز پیش ندای الله اکبر را بر بلندای مأذنه‌ی جان انسانها سر دهند و جانهای مشتاق جوانان را در زلال جاری نیایش شست و شو دهند

تاریخچه نماز

بر خلاف تصور آدمهای ظاهر بین نماز تنها مختص به دین اسلام یا چند دین دیگر نبوده، بلکه خداوند از بدو تولد حضرت آدم (ع) ‌و در پی فرستادن پیامبر‌های مختلف به زمین، نماز را به عنوان یک اصل اساسی در حیات آدمی مطرح کرده است. آن پیامبران، خود بیش از همه در به جا آوردن نماز پیش قدم بوده‌اند. علماء روی این مسأله اتفاق نظر دارند که «نماز آخرین وصیت انبیاء الهی بوده است»‌ و این اهمیت واقعی نماز را به نمایش می‌گزارد

در روایات و احادیث اشاره زیادی به تاریخچه نماز و اقامه آن به انبیاء شده است و خود قرآن کریم نیز به این مساله اشاراتی کرده است که دلیل این امر کاملاً‌ طبیعی است

زیرا همه‌ی انبیاء از یک منبع برنامه خود را آموخته و آنرا ارائه می‌دادند. پس همه‌ی آنها ملزم به رعایت اصل نماز بوده‌اند. البته این التزام انبیاء ‌الهی به نماز که هر کدام مردان برگزیده عصر بوده‌اند خود، دلیل دیگری بر حقانیت آن می‌باشد

در اینجا به آیاتی چند که به رعایت نماز در میان انبیاء ‌الهی اختصاص دارد اشاره می‌شود

1ـ‌ نماز حضرت ابراهیم(ع): ایشان از پروردگارش میخواهد نماز فرزندان او را مورد قبول قرار دهد

«ربنا اسکنت من ذریته بواد غیر زی زرع عند لبتک المحرم ربنا لیقیموا الصلوه»‌

2ـ‌ نماز حضرت موسی (ع): ‌زمانی که حضرت موسی (ع) به کوه طور آمد تا رسالت خویش را دریافت دارد کفش خود را در آورد و وارد مکان مقدس گردید در این هنگام خداوند وی را ندا داد

وارد مکان مقدس شدی نماز را بجا آور

«اننی انا الله لا اله الا انا فاعبدنی و اقم الصلوه لذکری»[1]

3ـ‌ نماز حضرت زکریا (ع): ‌ایشان در محراب، به نماز ایستاده بود که فرشتگان از جانب خدا به او مژده تولد فرزندی را دادند

«فنادته الملائکه و هو قائم یصلی فی المحراب»[2]

حقیقت نماز

ظاهر نماز چون کالبد است و وی را حقیقتی است که آن روح نماز است

ظاهر نماز: مانند طهارت تن و جامه و جای پاک ایستادن و روی به قبله آوردن و چشم از جایگاه سجود فراتر بودن است این همان صورت نماز است و این صورت را حقیقتی است که آن روح نماز است. اگر اصل روح نباشد نماز همچون آدمی مرده باشد و کالبدی بی‌جان، اصل روح نماز، خشوع است و حاضر بودن دل در جمله نماز، ‌که مقصود نماز راست داشتن دلست با حق تعالی، و تازه کردن ذکر حق تعالی بر سبیل تعظیم چنان که حق تعالی می‌فرماید

و «اقم الصلوه لذکری»‌ نماز بپای دار برای یاد کرد مرا»

رسول خدا(ص) فرمود:‌کسی که نصیب وی از نماز جز رنج و درماندگی نیست و این آن است که به ظاهر نماز کند و به د غافل، و باز رسول خدا (ص) فرمود: ‌که بسیار بنده بود که نماز کند و از نماز وی بیش از ده یک یا شش یک ننویسند و آن مقدار نویسند از نماز هر کسی که به دل در آن حاضر باشد»‌ و فرمود

« نماز چنان کن که سی را وداع خواهی کرد یعنی خود را و هوای خود را وداع کن بلکه هر چه جز حق است آن را وداع کن و همگی خود به نماز ده»

نماز اوج بندگی

نماز معراج است اگر انسان صادقانه باشد و حرفهایی را که در نماز می‌زند دروغ نباشد. نماز برای او معراج است. وقتی انسان می‌گوید «ایاک نعبد و ایاک نستعین»‌ بنده هیچ موجودی غیر از خدا نیستم، استعانت به غیر از خدای تعالی ندارم و در تمام حوائج، علوم، اقتصاد، سلامت و شفا، پناهگاه من خدای تعالی است. اگر انسان موجودی باشد که غیر خدا را عبادت نکند و به ما سوی الله استعانت نجوید، نماز معراج اوست. معارف اخلاق، عبادات، صلاه و حج، برای این است که انسان به این مرحله برسد ; این عروج و معراج اوست. ولی خدا باید توفیق بدهد. تا کسی بتواند خود را به این مرحله برساند

نماز معراج است ولی مومنی که راستگو باشد وقتی می‌گوید : «ایاک نعبد و ایاک نستعین» دروغگو نباشد. اگر روزی صد مرتبه انسان این دروغها را بگوید به جای این که صعود کند، سقوط می‌کند. عروج نتیجه صداقت انسان است. اگر صادقانه گفت‌: «ایاک نعبد» آن وقت منبع علم و حکمت و قدرت می‌شود و تمام برکات الهی بر این موجود نازل می‌شود ولی ورود به این مرتبه خیلی مشکل است و بدون توفیقات و تاییدات الهی نمی‌توان آتشهای دنیا را تحمل کرد.[3]

نماز در اسلام

اهمیت نماز در دین اسلام نه تنها کمتر از آن در بین سایر ادیان و پیامبران نمی‌باشد بلکه در دین اسلام بنا به اقتضای ظهورش با اهمیت و توجه بیشتری به نماز می‌نگرد

«ان الصلوه کانت علی المومنین کتابا موقوتا»[4]روی همین اصل نماز را در اسلام ستون دین خوانده‌اند و آن را رکن اول از ارکان دین تلقی نموده‌اند. پیامبر اکرم(ص) در وصف نماز فرمودند «مرز بین انسان و شرک و کفر ترک نماز است» ‌ایشان در هنگام رویارویی با مشکلات سخت به نماز می‌ایستادند و به یارانش می‌فرمودند

«اولین امری که در قیامت انسان در مورد محاسبه قرار می‌گیرد، نماز است.»

چرا نماز بخوانیم؟

برای رسیدن به جواب فوق به بررسی برخی آثار و اسرار نماز می‌پردازیم

تامین نیاز درونی و روانی انسان:‌ بدون شک انسان برای گریز از توحش و راهیابی به زندگی انسانی و حیات طیبه و تخلف به اخلاق کریمه و رهایی از یاس و افسردگی به یک عامل مهار کننده نیازمند است که روح او را در کنترل و تسخیر خود قرار دهد و پرهیز از انحراف و جنایت را بر او الزام و روح تعاون و نوع دوستی، عاطفه و محبت را بر وی الهام نماید و به هنگامی که پژمرده و افسرده می‌گردد او را طراوت بخشد

در میان تمامی امواج نگرانی و اضطراب، قرآن کریم «ذکر خدا»‌ را به عنوان برترین داروی آرام بخش و شفا دهنده قلبها معرفی می‌نماید و «نماز»‌ را به عنوان مصداق برتر ذکر می‌داند. همه آشوب و تشویشها تمامی ناآرامیها و اضطراب با اقامه یاد خدا در فواصل گوناگون شبانه روز مهار می‌گردد

2) جبران گناه: ‌هر اندازه که انسان به یاد خدا باشد کمتر معصیت می‌کند، معصیت کردن و نکردن رأی مدار علم نیست. رای مدار غفلت و تذکر است. به اندازه که انسان غافل باشد یعنی خدا را فراموش کرده باشد، بیشتر معصیت می‌کند و به هر اندازه که به یاد خدا باشد کمتر معصیت می‌کند

نماز پرروش تمرکز ذهن

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله اقتصاد ایران در word دارای 183 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله اقتصاد ایران در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله اقتصاد ایران در word

فصل اول: مقدمه
1-1 مقدمه
2-1 خصوصیت اقتصاد ایران
الف- از بعد داخلی
1- اقتصاد وابسته به نفت
خصوصیات اقتصاد نفتی
2- دولتی بودن اقتصاد
ب- اقتصاد ایران از بعد جهانی
1- بسته بودن اقتصاد
2- کمبود سرمایه گذاری خارجی
شاخص های جهانی شدن در اقتصاد ایران
الف – کاهش سهم ایران در تجارت کالایی جهان
ب – کاهش سهم تجارت در تولید ناخالص داخلی
ج – ناچیز بودن سهم ایران در سرمایه گذاری مستقیم خارجی جهان
د – حمایت گرایی گسترده
فصل دوم: اوضاع طبیعی و جغرافیائی
1-2 تاثیرات اوضاع طبیعی و جغرافیائی بر تحولات اقتصاد
2-2 اوضاع طبیعی و جغرافیائی
3-2 تقسیم سرزمین
الف- نواحی کوهستانی
ب- نواحی جلگه ای و کوهپایه ای بیشتر
ج- نواحی بیابانی
وسعت بیابانهای جهان و ایران
د- نواحی جنگلی
4-2 آب ها
الف- وضعیت منابع آب کشور
ب- حوزه های آبخیز کشور
1- حوزه آبخیز دریای خزر
2- حوزه خلیج فارس و دریای عمان
3- حوزه آبخیز دریاچه ارومیه
4- حوزه آبخیز دریاچه نمک قم
5-حوزه آبخیز اصفهان و سیرجان
8- حوزه دشت کویر
9- حوزه آبخیز کویر لوت
10- حوزه اردستان و یزد و کرمان
11- حوضه صحرای قره‌قوم
12- حوزه هامون
ج- رودها
د- قنات
5-1 وضع اقلیمی
6-2 جنگل ها و مراتع
الف- جنگل های زاگرس
ب- جنگل های شمال ایران
تخریب جنگل ها
ج-نقش اقتصادی جنگل
7-1 مراتع
تنوع زیستی
فصل سوم جمعیت
1-3 مقدمه
2-3 هرم سنی جمعیت
3-3 رشد جمعیت
رشد جمعیت در جهان
رشد جمعیت در ایران
4-3 پراکندگی جمعیت
الف- پراکندگی در مناطق روستائی
ب- مهاجرت به شهر
بررسی علل عمده مهاجرت
مهاجرت بین استانی
پراکندگی جمعیت ایلی
اشتغال جمعیت
اشتغال بر حسب فعالیت های عمده اقتصادی
گروه های شغلی
فصل چهارم: دولت و اقتصاد
1-4 مقدمه
جایگاه و نقش دولت
سهم دولت در اقتصاد ایران
شرکت های دولتی
2-4 بودجه
سابقه بودجه ریزی در ایران
1-2-4- درآمد های دولت
درآمد دولت از مالیات
مالیات
تاریخچه مالیات در ایران
هدف، نظام مالیاتی
عملکرد نظام مالیاتی
اهداف عمده دولت در وضع و تنظیم قوانین مالیاتی
الف- تامین منابع مالی جهت هزینه های جاری
ب-توزیع عادلانه تر درآمدها
ساختار درآمدهای مالیاتی
الف : مالیات های مستقیم
ب : مالیات های غیرمستقیم
اهمیت مالیات در روند توسعه اقتصادی
درآمد نفت و گاز
سایر منابع درآمد
2-2-3 هزینه های دولت
3-4 برنامه ریزی
برنامه ریزی در کشورهای در حال توسعه
برنامه ریزی در ایران
برنامه های توسعه پس از انقلاب
برنامه چهارم توسعه
فصل پنجم: صنعت و معدن
1- 5 صنعتی شدن
صنعت در مقابل کشاورزی
2-5 سابقه صنعتی شدن در ایران
الف- دوره قاجار
ب- دوره رضا شاه
ج- دوره مصدق
د- دوره پس از اصلاحات ارضی
3-5 صنایع ایران
تقیسم بندی صنعت
صنایع دستی
صنایع کوچک
صنایع کوچک روستائی
صنایع کوچک شهری
صنایع سنگین
1- صنایع تولید آهن و فولاد
الف- ذوب آهن اصفهان
ب- صنایع فولاد اهواز
ج-گروه ملی صنعتی فولاد ایران
د- مجتمع فولاد مبارکه
صادرات شرکت فولاد مبارکه
ه- شرکت فولاد آلیاژی ایران
و- صنایع وابسته به ذوب آهن و فولاد سازی
ماشین سازی اراک
تراکتور سازی تبریز
2- صنعت آلمینیوم
الف- شرکت آلمینیوم ایران
3- صنعت خودروسازی
صنعت خودرو سازی در جهان
تولید خودرو در ایران
تاریخ خودروسازی در ایران
1- قبل از انقلاب
2- بعد از انقلاب
ظرفیت تولید خودرو در ایران
3- چشم انداز خودرو سازی
4- فعالیت های معدنی
الف- اهمیت صنعت معدن کاری
سرمایه گذاری رو به رشد اکتشاف در معادن
ب- عوامل موثر در اقتصاد بودن مواد معدنی
ج- خلاصه ای از وضع معدن کاری در ایران
مقایسه ذخایر ایران و جهان
صنعت فرآوری مواد معدنی در ایران
وضعیت کارخانه‌های فرآوری مواد معدنی مهم ایران
آهن
مس
فصل ششم: کشاورزی
1-6 مقدمه
زراعت
2-6 مشکلات کشاورزی ایران
فصل هفتم نظام پولی و بانکی
1-7 مقدمه
2-7 نظام پولی در ایران
3-7 تاسیس بانک های ایرانی
تاسیس بانک مرکزی
4-7 نظام مالی پس از انقلاب
بانکداری خصوصی
فصل هشتم نفت و گاز و پتروشیمی
1-8 تاریخچه نفت
2-8 اثر درآمد های کشورهای نفتی در توسعه اقتصادی کشورهای صادر کننده نفت
الف- اثرات کلی درآمدهای نفتی بر توسعه اقتصادی
ب- اثر درآمد های نفتی در توسعه اقتصادی ایران در دوره های مختلف
1- از شروع صنعت نفت تا ملی شدن (1951-1912)
2- دوره ملی شدن صنعت نفت
3- بعد از ملی شدن تا پیروزی انقلاب اسلامی
4- پس از پیروزی انقلاب اسلامی
منابع و ماخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله اقتصاد ایران در word

احتیاطی، محمد، چالشهای رقابتی پتروشیمی ایران مجله اقتصاد ایران، اردیبهشت 1382 گفتوگوبا مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی ایران
از جاده تا دریا اقتصاد ایران شماره
آژانس اطلا‌عات انرژی، ارزیابی و تحلیل صنعت نفت ایران از نگاه آمریکایی‌ها
امینی، ع و دیگران .1379 برآورد آمارهای سری زمانی اشتغال در اقتصاد ایران طی سالهای 1345-1375 مجله برنامه و بودجه شماره
پژویان،جمشید. اقتصاد بخش عمومی (مالیاتها).تهران : انتشارات دانشگاه پیام نور
تحسیری، علی رضا مدیر عامل شرکت داروسازی فارابی صنعت داروسازی ایران، نیازمند مدیریت بخشی، خُرد و کلان گفت وگوی اقتصاد ایران
جهانگردی در ایران اقتصاد ایران شماره
حسنی، شهناز، از بین رفتن صدها فرصت شغلی در کشور مجله گسترش صنعت، 23 دی
حسینی تهرانی . مرتضی . اصول علم مالیه . تهران: چاپ رنگین
خانه ملت (پالگاه اطلاع رسانی مجلس شوورای اسلامی)- سه شنبه 18 مهر
درسهایی از خصوصی سازی – رولف وندرهوون – جورج سیراتسکی – مترجم، علی دینی – انتشارات سازمان برنامه و بودجه – تهران – 7731
درینار وند، رسول معاون غذا و دارو وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مصاحبه
رسولی، نرگس نیم نگاهی به کارنامه یک ساله بنادر مجله گسترش صنعت 23 دی
رضا پاکدامن، جنبه های کاربردی خصوصی سازی به انضمام قوانین و مقررات ایران، مجمع علمی و فرهنگی مجد، اردیبهشت
روزنامه شرق – سال اول – شماره
سالاری راد، محمد مهدی، به اندازه نفت گفت وگو با اقتصاد ایران، مهر
سایکس،ژنرال سرپرسی.تاریخ ایران (مالیاتها). مترجم : فخر دایی گیلانی).جلد اول و دوم.تهران:کتابفروشی زوار
شاپوریان، عنایت الله.25 سده مالیات . تهران : وزارت اطلاعات
عرب مازار .علی اکبر(پاییز 79).فصلنامه تخصصی مالیاتی.دوره دوم،شماره 14
علوی راد، ع و مسلمان یزدی، ط (1382)، آسیب شناسی عدم اشتغال فارغ التحصیلان نظام آموزش عالی در بخش عمومی طی دهه 1370، مجموعه مقالات اولین همایش اشتغال و نظام آموزش عالی کشور. تهران،دانشگاه تربیت مدرس
غنی نژاد، موسی، دولت زدگی، دولت زدائی، اقتصاد ایران، شماره
غنیمی فرد، حجت الله، مشکلات‌ ثروت‌ زیرپا گفت‌وگو با اقتصاد ایران‌
قربان، نرسی، صنعت نفت ایران: نیازمند تجدید ساختار مصاحبه با اقتصاد ایران
کبریایی زاده، عباس مدیر مرکز رشد واحدهای فن آوری فرآورده های دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در گفت وگویی با ماهنامه اقتصاد ایران
گاز، اقتصاد ایران شهریور
ماهنامه تدبیر، شماره 136، مرداد 82، تجربه ایتالیا در بنگاههای کوچک و متوسط، صص 66 –
ماهنامه تدبیر، شماره 137، مهر 82، جایگاه صنایع کوچک و هسته های صنعتی خوداشتغالی در اندونزی، صص 71 –
ماهنامه تدبیر، شماره 138، آبان 82، تجربه مالزی در بنگاههای کوچک و متوسط صص 74-
ماهنامه تدبیر، شماره 139، نقش بنگاههای کوچک و متوسط در اقتصاد تایوان، آذر 82، صص52-
مبرّا محمود، بررسی‌ پدیده‌های‌ زمین‌ لغزه‌ در جنگل‌ واز، پایان‌ نامه‌ کارشناسی‌ارشددانشکده‌ علوم‌ کشاورزی‌ و منابع‌ طبیعی‌ گرگان‌
مجله اقتصا د ایران، مهر 1383، روِیای 20 میلیارد دلا ری “باید هر چه زودتر از خواب آلودگی بیرون بیاییم. 7/
مجله اقتصاد ایران 95 چهره 17 سال درآمدهای مالیاتی دولت ایران
مجله اقتصاد ایران سلطه دولت، مهر
مجله اقتصاد ایران شماره 62 1/83 قیمت های پلکانی مسکن
مجله اقتصاد ایران شهریور 1385، بازار سرمایه 36 درصد نقدینگی، 42 درجه تب
مجله اقتصاد ایران، رقبای داخلی خودرو تیر
مدیریت خصوصی سازی – ژوزف پرکوپنکو – مترجمان : دردانه داوری و حسین اکبری – مرکز پژوهشی صنعتی آریانا، شرکت مشاوره مدیریتی درسا و نشر آتنا – تهران –1380
مرکز آمار ایران. سالنامه آماری کشور، سالهای مختلف
نجفی عرب، محمود، رییس سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی ایران، مصاحبه با مجله اقتصاد ایران
وحیدی، پ. 1365 تحلیلی از هزینه در آموزش عالی. تهران. وزارت برنامه و بودجه. مدیریت آموزش عالی و تحقیقات
وحیدی، پ.1364 شاخص های آموزش عالی در ایران 1348-1362 تهران. وزارت برنامه و بودجه. مدیریت آموزش عالی و تحقیقات
Michael Mann, The Sources of Social Power, Volume 1. A History of Power from the Beginning to AD 1760, Cambridge University Press,

1-1 مقدمه

اقتصاد ایران با وجود دارا بودن پتانسیل ها و ظرفیت های قابل توجه، با چالش های مختلفی روبرو است. برخی از ظرفیت های مهم شرایط فعلی کشورمان عبارتند از

1) وجود منابع غنی نفت و گاز.،

2) استقلال سیاسی.،

3) نیروی انسانی متخصص.،

4) تنوع اقلیمی در 14 اقلیم گوناگون،

5) دسترسی به بازارهای منطقه ای و جهانی و امکان نقش آفرینی منطقه ای

درمقابل، کشورمان همچنان از برخی ضعف ها و چالش ها رنج می برد. برخی از مهم ترین این چالش ها، به شرح زیر هستند:،

1) نازل بودن سطح درآمد سرانه و پایین بودن میزان رشد اقتصادی طی دو دهه گذشته، که به طور متوسط 3/9 درصد بوده است،

2) وابستگی اقتصاد کشور به نفت و عدم شکل گیری بنیان های تولید مبتنی بر اقتصاد دانایی، در راستای دستیابی به رشد مستمر اقتصادی.،

3) پایین بودن بهره وری عوامل تولید و عدم توجه جدی به نقش بهره وری در توسعه پایدار کشور،

4) بالا بودن جمعیت بیکار، انعطاف ناپذیری بازار کار و ساختار نامتعادل بیکاری معطوف به جوانان و زنان.،

5) ساختار انحصاری فعالیت های تصدّی گری دولت، همراه با سیاست مداخله گرایانه و حمایتی بخش عمومی و کاهش رقابت و رقابت پذیری در اقتصاد کشور،

6) توسعه نامتوازن منطقه ای و عدم استفاده از ظرفیت های بالقوه مناطق،

7) ناکارآمدی نظام اداری و اجرایی کشور و بزرگ و بی قواره شدن دولت و اتکا به ساختارهای انگیزشی غیرمؤ ثر و تفکر غیرعلمی در اداره عمومی کشور،

8) پیوند نامتقارن با اقتصاد جهانی به دلیل سهم قابل ملاحظه نفت در ترکیب صادرات کشور.،

9) پراکندگی و ناکارآمدی نظام تأمین اجتماعی، به دلیل عدم جامعیت در ارایه خدمات و همگانی نبودن نظام تأمین اجتماعی

2-1 خصوصیت اقتصاد ایران

اقتصاد ایران علیرغم افزایش تولید ناخالص داخلی، که معمولا به صورت نرخ رشد اقتصادی نشان داده می شود، دارای عدم تعادلهای اساسی و کاستی ها ساختاری است. وضعیت اقتصادی ایران را می توان از خلال اعداد و ارقام منتشر شده از طرف سازمان های مختلف بین المللی و ملی دریافت. بر اساس گزارش توسعه انسانی که در سال 2003 منتشر شده است در سال های ربع آخر قرن بیستم، متوسط نرخ رشد سالانه درآمد سرانه ایران 6/0- درصد بوده است، که یکی از کمترین میزان نرخ رشد در منطقه آسیا و حتی جهان است. همچنین بنا به گزارش قائم مقام سازمان ملی بهره‌وری ایران، ایران در پایین‌ترین سطح بهره‌وری در آسیا قرار دارد. (دنیای اقتصاد سه شنبه 11 آذر ماه). اندازه‌گیری بهره‌وری سرمایه طی 40 سال اخیر نشانگر آن است که متوسط سطح بهره‌وری سرمایه در ایران حدود 5/0درصد است. این بدان معنی است که سرمایه‌گذاری‌های انجام شده ارزش افزوده قابل ملاحظه‌ای نداشته است. به نظر سازمان مدیریت و برنامه ریزی، سطح درآمد سرانه و تولید سرانه در اقتصاد ایران همچنان پایین است و طی بیست سال گذشته رشد سالانه درآمد سرانه معادل 8/0 درصد بوده است. بنا بر محاسبه همین موسسه سطح درآمد سرانه واقعی فعلی تقریبا معادل سالهاى اولیه دهه 1360است

بر اساس گزارش توسعه انسانی در سال2002 میزان تولید سرانه سال2000 به قیمت ثابت سال1995 بر اساس آمار شاخص توسعه جهانی، در ایران یک هزار 1649 دلار بوده است. در حالی که در همین زمان، این رقم در کشور کره جنوبی بیش از13000  دلار، مالزى حدود 5000 دلار و ترکیه بیش از 3000 دلار است. بنا به این گزارش علیرغم اوضاعی که وصف آن رفت به علت کاهش سرعت افزایش جمعیت از سویی و افزایش قیمت نفت، تولید ناخالص داخلی و درآمد سرانه در سالهای اخیر به طور همزمان افزایش یافته است (ایرنا 20 آبان 1382 برابر با 11 نوامبر2003). شکی نیست که بالا بودن قیمت نفت در بازارهای جهانی در چند سال اخیر یکی دیگر از عوامل مهم این افزایش سرانه بوده است ولی باید توجه داشت که صرف افزایش تولید ناخالص داخلی بدون توجه به چگونگی این افزایش و تاثیری که بر ساخت اقتصادی ایران به طور بلند مدت دارد نمیتواند توسعه اقتصادی و یا حتی رشد پایدار و موزون و درون زایی را تضمین کند

اقتصاد ایران با داشتن ساختار یک اقتصاد در حال توسعه است که 7/13 درصد فعالیت های اقتصادی آن در بخش کشاورزی و حدود 36 درصد در بخش صنعت و معدن انجام می گیرد. این اقتصاد دارای خصوصیت های بارزدیگری است، که از میان آنها می توان به خصوصیت مهم اتکا به درآمد های نفتی، دولتی بودن فعالیت های اقتصادی، بیکاری، و ضعیف بودن فن آوری اطلاعات که مربوط به اقتصاد داخلی است و 2 خصوصیت مهم بسته بودن نسبی اقتصاد و حجم کم سرمایه گذاری خارجی که در ارتباط با اقتصاد بین الملل است، اشاره کرد

الف- از بعد داخلی

از بعد داخلی اقتصاد ایران دارای 2 خصوصیت بارز است.خصوصیت اول، دولتی بودن بخش بزرگی از اقتصاد است که سهمی بیش از 80 درصد تولید ملی را در بر می گیرد. ترکیب تولید ناخالص داخلی نشان می دهد مشارکت بخش خصوصی در بخش های صنعتی اقتصاد به مراتب کمتر از بخشهای سنتی است. فعالیت هایی مانند کشاورزی، مسکن و خدمات سنتی در مالکیت بخش خصوصی است و در مقابل صنعت مخابرات، حمل و نقل، آموزش و غیره دولتی است. در بخش صنعت اگر تعداد بسیار زیادی از بنگاههای کوچک و متوسط خصوصی اند، اما مجموعه آنها سهم پائینی در ایجاد ارزش افزوده بخش صنعت، دارا می باشند. خصوصیت دوم اتکای اقتصاد به نفت است که از ربع دوم قرن بیستم و همزمان با توسعه فعالیت شرکت نفت ایران و انگلیس در ایران تا امروز گریبانگیر این کشور بوده است

1- اقتصاد وابسته به نفت

اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، مشکل اصلی اقتصاد ایران است که از قبل از انقلاب تاکنون وجود داشته و دارد و متاسفانه پس از انقلاب اقدام بنیادی برای رفع آن صورت نگرفته است. علی رغم رشد صادرات محصولات غیرنفتی دردهه گذشته، نفت هنوزعمده‌ ترین منبع درآمدارزی وتامین کننده حدود 80 در‌صد درآمد ارزی و بیش از 98 در‌صدانرژی اولیه مورد نیازکشوراست. بخش نفت دراقتصاد کشور نقش مسلط را ایفا می‌کند و به نظرمی‌رسد درآینده قابل پیش بینی نیز، این بخش همچنان ازنقش قابل توجهی درعملکرد اقتصاد کشوربرخوردارباشد. در طول 20 سال گذشته به طور متوسط سهم بخش نفت در اقتصاد کشور حدود 16 درصد بوده است. عرضه داخلی و صادرات نفت هردو به طور مستقیم تحرک اقتصادی را تحت الشعاع قرارمی دهد و درنتیجه رونق و رکود اقتصاد کشوربه میزان قابل توجهی تابع عملکرد این بخش است. نقش مهم دیگربخش نفت درمقیاس اقتصاد کلان کشور، تاثیر تعیین کننده آن بر توازن بودجه عمومی است. طی 20 سال گذشته به طور متوسط در حدود 54 درصد از درآمدهای بودجه عمومی را درآمدهای حاصل از صادرات نفت تامین شده است. البته این جدای از تاثیر غیر مستقیم عملکرد این بخش بر در آمدهای مالیاتی و نیز سایر درآمدها است

به طور کلی کاهش در آمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت‌خام ، موجب بدتر شدن وضعیت ارزی کشورو درنتیجه کاهش واردات واسطه‌ای وافت تولید ونیزکاهش واردات سرمایه‌ای وکاهش سرمایه‌گذاری می‌شود. بروز رکود در تولید و سرمایه‌گذاری از طریق افزایش بیکاری و در نتیجه درآمد حاصل از کار از یک طرف و کاهش عرضه کالا وخدمات از سوی دیگر بر رفاه اجتماعی تاثیر نامطلوب می‌گذارد. از سوی دیگر کاهش درآمد نفت موجب کاهش درآمدهای بودجه عمومی شده و توازن بودجه را بر هم می‌زند که نتیجه اجتناب ناپذیر آن افزایش حجم پول وتورم است .ساز و کارهای مذکور که با اختصار زیاد بیان شد، حاکی از آن است که رشد تولید، سرمایه‌گذاری اشتغال، تورم و در نتیجه رفاه اجتماعی به طورمستقیم ازعملکرد بخش نفت تاثیرمی‌پذیرد

با این حال این بخش از نظر امکان تداوم  تولیددربلند مدت با مشکلات ومحدودیت‌هایی روبه‌رو است که لازمست با توجه به رشد جمعیت و نیاز‌های توسعه اقتصادی کشور طی سال‌های آینده، در جهت رفع این محدودیت‌ها ، از هم اکنون اقدام‌های جدی در خصوص افزایش توان تولید و بهینه سازی مصرف داخلی، صورت گیرد. با توجه به اهمیت نفت و گاز دراقتصاد ایران، این اقدامات با توجه به افزایش تقاضای جهانی نفت وگاز درآینده می‌تواند جایگاه جمهوری اسلامی ایران را در بین کشور‌های عضو اوپک و جهان حفظ نماید. ضروری است که این  منابع به عنوان ثروت ملی به ثروت‌های تجدید شونده تبدیل شود واز به کارگیری آن برای تامین هزینه‌های مصرفی و یا انجام سرمایه‌گذاری غیر اقتصادی جلوگیری گردد

وجه مشخصه یک اقتصاد تک محصولی این است که در آن درآمد کشور عمدتاً وابسته به یک محصول است. اقتصاد تک محصولی وابسته به نفت، مشکل اصلی اقتصاد ایران است که از قبل از انقلاب تاکنون وجود داشته و متاسفانه پس از انقلاب اقدام بنیادی برای رفع آن صورت نگرفته است. مهمترین زیان اقتصاد تک محصولی از یک سو وابستگی به تغییر و تحول در تقاضاى بازار و از سوی دیگر خطر ورود محصولات نوآور جانشین به بازار است. روی این اصل هر وقت تقاضای جهان برای نفت پایین می‌آید، قیمت نفت و به دنبال آن درآمد ایران سقوط می‌کند، به نحوی که در بعضی موارد قادر به تامین نیازهای رشد و توسعه و حتی خرید مایحتاج خود نمی‌باشد. از طرف مقابل، افزایش قیمت نفت نیز مناسب حال ایران نیست، چون ممکن است بر تقاضا به طور منفی اثر بگذارد و آن را متوجه انرژی‌های جانشین نفت کند

به طور کلی کاهش در آمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت‌خام، موجب بدتر شدن وضعیت ارزی کشورودرنتیجه کاهش واردات واسطه‌ای وافت تولید ونیزکاهش واردات سرمایه‌ای وکاهش سرمایه‌گذاری می‌شود. بروز رکود در تولید و سرمایه‌گذاری از طریق افزایش بیکاری و در نتیجه درآمد حاصل از کار از یک طرف و کاهش عرضه کالا وخدمات از سوی دیگر بر رفاه اجتماعی تاثیر نامطلوب می‌گذارد. از سوی دیگر کاهش درآمد نفت موجب کاهش درآمدهای بودجه عمومی شده و توازن بودجه را بر هم می‌زند که نتیجه اجتناب ناپذیر آن افزایش حجم پول وتورم است .ساز وکارهای مذکور که با اختصار زیاد بیان شد، حاکی از آن است که رشد تولید، سرمایه‌گذاری اشتغال، تورم ودرنتیجه رفاه اجتماعی به طورمستقیم ازعملکرد بخش نفت تاثیرمی‌پذیرد

از سال 1348 تا 1357 ، وابستگی بودجه کشور به نفت از 39 تا 50 درصد در نوسان بود. سپس به علت انقلاب و سپس جنگ، امکان استفاده گسترده از نفت کاهش یافت، تا آن جا که مثلاً در سال پایانی جنگ (1368)، تنها 21 درصد بودجه متکی به نفت بود. با پایان جنگ، اقتصاد تک محصولى دوباره روال عادی خودرا بازیافت، به طوری که بودجه کشور در سال 1375، 51 درصد و در سال 1378 ، 2/56 درصد وابسته به نفت بود. در طی ده ماهه نخست سال 1383، سهم نفت در تأمین هزینه‌های دولت، بیش از 77 درصد بوده است

خصوصیات اقتصاد نفتی

1- اتکا به درآمدهای نفتی، امکان تأمین مالی قدرت را در کشورهای نفتی فراهم می‌نماید و در شرایطی که استعداد و استبداد و دیکتاتوری وجود داشته باشد، (با مساعدت) از طریق درآمدها و رانت‌های نفتی، استبداد و انسداد سیاسی تقویت می‌گردد و این وضعیت امکان برون‌گرایی دولت‌ها را فراهم می‌کند و دولت‌ها به‌جای درون به بیرون از کشور گرایش می‌یابند

2 ـ دولتِ متکی به درآمدهای نفتی، به‌تدریج نسبت به سرنوشت اقتصادی مردم خود بی‌تفاوت خواهد شد، به‌خصوص زمانی‌که درآمدهای نفتی افزایش می‌یابد، و تنها در شرایطی که این درآمدها کاهش می‌یابند، توجه وگرایش به مردم شدت می‌یابد. پیامد این وضعیت بحران مشروعیت و مشارکت و بحران مدیریت و کارآمدی در کشور خواهد بود

3 ـ دولت رانتیر (تحصیلدار) نقش توزیع‌کننده رانت را به‌عهده دارد و این توزیع در جهت منافع گروه‌های طرفدار دولت صورت می‌گیرد، این وضعیت موجب توزیع نابرابر درآمد و ثروت و سبب آسیب‌های اجتماعی فراوان خواهد شد که درنهایت عامل بحران نیز می‌باشد

4ـ قدرت مالی دولت که ناشی از درآمد نفت است، نوع برخورد کارگزاران دولت با شهروندان را در عمل به یک نوع رابطه تحکم آمیز و تحقیرآمیز سوق می‌دهد. حاکمان و کارگزاران، شهروندان را به چشم انسان گرسنه و متکدی می‌نگرند که برای حل مشکلات و سیر نگه‌داشتن شکم آنها ناگزیرند بخشی از اعتبارات و درآمد‌هایی که تمایل دارند آن را در مسیر توسعه قدرت خود هزینه کنند، به مردم تخصیص دهند. این نوع تفکر و برخورد را در بحث یارانه‌ها به‌خوبی می‌توان ارزیابی نمود

5ـ در عرصه فرهنگ و سیاست و اقتصاد، مقوله‌ای به‌نام دوگانگی از پیامدهای دولت رانتیر (تحصیلدار) می‌باشد. در عرصه اقتصادی دولت‌های رانتی غالباً به اتکای درآمدهای نفتی در مدرنیزه‌کردن کشور، جلوتر از ظرفیت‌های جامعه حرکت می‌کنند و از آنجایی که این حرکت با بستر و مسیر طبیعی جامعه تناسبی ندارد، نتیجه آن تقویت و تشدید پدیده دوگانگی در سطح کشورهای در حال توسعه خواهد بود. مثال روشن آن، وضعیت ایران طی سال‌های 56-1352 است. همچنین مدرنیزاسیون به‌دست دولت و خارج از توان جامعه، موجب گسترش تشکیلات دولتی شده، که این خود مقدمه کاهش کارایی آن و تشدید بحران کارایی در کشور است

6ـ رانت نفتی سبب می‌شود به دیگر استعدادها و مزیت‌هایی که در اقتصاد کشور وجود دارد توجهی معطوف نگردد

7ـ در شرایط رونق نفتی، دولت‌ها می‌توانند به‌آسانی ضعف و ناکارایی خود را پنهان سازند و این ضعف و ناکارایی در بلندمدت موجب تعمیق آن خواهد شد و چنین دولتی قابلیت برخورد با بحران‌های داخلی و رو به افزایش بین‌المللی را نخواهد داشت

8 ـ تأثیر رانت نفت بر کل ساخت اقتصادی، سبب وابستگی عمده درآمدها به نفت می‌شود و از این‌رو تغییرات قیمت نفت و تأثیر کاهنده آن بر درآمد کشور، سبب آسیب‌پذیری شدید آن می‌گردد
9ـ تمرکز منابع نفتی کشور در یک منطقه خاص (انباشت 85 درصد نفت در خوزستان) و امکان بروز جنگ در منطقه، خود منشأ تهدید می‌باشد

10 ـ عدم مصرف بهینه و عدم تعادل مصرف داخلی نیز از دیگر تهدیدات مطرح است

11 ـ توسعه صنعت نفت، عمدتاً در راستای تأمین تقاضای بین‌الملل صورت گرفته است. به عبارت دیگر، ساختار و برنامه‌ریزی صنعت نفت کشور، ساختار برون‌گرایی برنامه‌ریزی است و بومی نشده است، لذا این صنعت نتوانسته با دیگر بخش‌های اقتصادملی و پیکره آن تعامل لازم را برقرار نماید، به‌طوری که جهت‌گیری پروژه تولید نفت کشور در راستای تأمین نیازهای جهانی و درمجموع جهت‌گیری کشورهای خارجی بیرونی است

12 ـ افزایش بی‌رویه مصرف داخلی، بدون طی‌شدن فرایند صنعتی‌شدن کشور، زیرا کشوری که صنعتی شده، نگران افزایش مصرف داخلی نیست. به‌عنوان نمونه، امریکا روزانه 8 تا 9 میلیون بشکه نفت و گاز وارد می‌کند

13 ـ وابستگی تکنولوژیک صنعت نفت و اتکا به شرکت‌های خارجی

14 ـ انحصار دولتی اکتشاف، استخراج، انتقال و صادرات نفت

15 ـ نگرش صرفاً فنی به مسئله نفت و ضعف نگاه سیاسی ـ اقتصادی به‌ آن تا جایی که مجال پرداختن به نفت از منظر دیدگاه اقتصادی و استراتژیک به‌وجود نیامده است

16 ـ نوع نگاه به نفت، تاکنون به‌عنوان یک منبع درآمد بوده است و هرگز به آن به‌عنوان منبع ثروت نگاه نشده است

17 ـ بخش انرژی در کشور از تنوع لازم برخوردار نیست، بنابراین در تعامل با استراتژی امنیت ملی، باید اقدام به طراحی و تدوین استراتژی تأمین انرژی کشور نمود. یعنی باید روشن نمود که در بخش انرژی چه سهمی برای واحدهای مختلف در سبد انرژی تخصیص می‌یابد تا با عنایت به استراتژی امنیت‌ملی تهدیدات از این ناحیه کاهش یابد. (حسن تاش)

2- دولتی بودن اقتصاد

دلایل دولتی شدن اقتصاد ما به سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی برمی‌گردد. در آن سالها نوع ساختار سیاسی ایجاب می کرد که بخش خصوصی برای توفیق در عرصه اقتصادی ناچار به نوعی ارتباط تنگاتنگ با نظام سیاسی کشور بود. بنابراین در ارزیابی ها از بخش خصوصی همیشه این نتیجه حاصل می شد که توسعه بخش خصوصی یعنی گسترش تبعیض و گسترش فقر. در نتیجه گرایش فکری بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این شد که باید دولتی خیرخواه و صالح وجود داشته باشد تا تولید و توزیع را در اختیار بگیرد و انگیزه های سودجویانه و غیرعادلانه را در جامعه حذف کند. بنابراین از نظر فرهنگی کالای دولتی یعنی کالایی که قیمت پایین داشته باشد و بدون واسطه در اختیار مردم قرار گیرد. وقتی طرزتفکر در جامعه این چنین رشد کند، دیگر اصل رقابت ‌پذیری در جامعه و تولید جایگاهی نخواهد داشت

مشکل ساختاری اقتصاد ایران یعنی تمرکز بالا و تصدی گری افزوده دولتی است ( دنیای اقتصاد، 14 آبان 1382). امروز اکثر قتصاد دانهای جهان بر این باورند که یکی از شرایط توسعه پایدار در کشورهای در حال توسعه که از فساد اداری گسترده رنج میبرند کاسته شدن از حجم دولت است. علیرغم اهمیت این موضوع، در بیشت سال گذشته نه تنها از حجم حاکمیت و دولت کاسته نشده بلکه روند آن، افزایش بوده است. به نا به نوشته نشریه دنیای اقتصاد: از سال 1357 تا 1380، تعداد کارمندان دولت چهار برابر شده و از  556873 نفر به2328635 نفر رسیده است. در همین مدت تعداد مستخدمین شرکت‌های دولتی نیز سه برابر شده‌است، در حالی که رشد جمعیت کشور در این مدت کمتر از دو برابر بوده است. این آمار شامل نیروی نظامی و انتظامی، کارکنان وزارتخانه‌های اطلاعات، دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نمی‌شود. یعنی آنکه در صورتی که بخواهیم آمار پرسنل این سازمانها را به آمار فوق اضافه کنیم به رقم سرسام آوری میرسیم که با معیارهای پذیرفته شده جهان هیچ سازگاری ندارد. و وجود این حجم بزرگ نیروی انسانی در دولت می تواند هر برنامه توسعه ای را متوقف کند. این در حالی است که کاهش تصدی‌های دولت از الزامات قانون برنامه سوم توسعه است. اما این تصویر همه واقعیت را بیان نمی کند چون به گزارش هفته نامه برنامه (ارگان سازمان مدیریت)، عدم تحقق این ماده قانونی نه تنها از افزایش تعداد کارکنان دولت نتیجه می‌شود، بلکه آمارهای منتشر شده، حاکی از آن است که تعداد شرکت‌های دولتی در مقایسه با سال 1357، با سه برابر رشد به 502 شرکت بالغ شده است و تعداد موسسات دولتی نیز از 234 موسسه در سال 1357 به 550 موسسه در سال 1380 رسیده است (دنیای اقتصاد 4 آبان 1382)

بنا به گزارش سازمان ملی بهره‌وری ایران، 85 درصد فعالیت اقتصادی کشور مربوط به بخش غیر خصوصی و 15 درصد آن در اختیار بخش خصوصی قرار دارد. ساختار اقتصاد ایران دولتی نیست، بلکه غیر خصوصی است و حجم قابل توجهی از آن در اختیار نهادها و بنیادهای اقتصادی است، اقتصاد ایران شبیه ساختارهای اقتصاد دولتی متداول در جهان نیست(دنیای اقتصاد سه شنبه 11 آذر ماه 1382). اگر این ارزیابی دارای دقت و صحت باشد، در این صورت این پرسش موجه است، دولت با توجه به اهرمهای ضعیفی که در اختیار دارد چگونه میتواند ادعا کند که اقتصاد ایران را به سمت برنامه هائی سوق می دهد که نیاز به نظارت و کنترل بسیار زیادی است. این کنترل تنها در دسترس دولتهای سوسیالیسی و متمرکز است که جایی برای آنها در جهان امروز نمی توان تصور نمود. چنین میزان از کنترل و نظارت همچنین با یکی از اهداف دولت یعنی کاهش تصدی و وظایف دولت نیز سازگاری ندارد

بنا بر یک تحقیق درپژوهشکده‌پولی و بانکی، حجم زیادی از سرمایه ایرانیان در کشورهای خارجی از جمله امارات متحده عربی، سنگاپور، مالزی، ترکیه، آلمان و آمریکا سرمایه‌گذاری شده است. علت اصلی فرار سرمایه در ایران بازدهی کم آن است و بازده آن نشان از روندی رو به بهبود را ندارد. فرار سرمایه درصورت بالا بودن نرخ ریسک سرمایه ازکشورها به نقاطی که ریسک آن کمتر است صورت می‌گیرد. میانگین فرار سرمایه در سال‌های 1363 تا 1374 سالیانه حدود 8 میلیارد دلار گزارش شده است، و در حال حاضر آمار دقیقی از میزان فرار سرمایه بعد از سال 1374 به خارج از کشور وجود ندارد (ایسنا 14 آبان 1382)

بر اساس گزارش تهیه شده در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی طی سالهای 1376 تا 1381 بهره‌وری موجودی سرمایه در کشور حدود 14 درصد  و به طور متوسط سالانه 89/2 درصد کاهش یافته است.  طی این مدت در مقابل، شاخص بهره‌وری نیروی کار طی این مدت به طور متوسط و در هر سال حدود 8/1 درصد رشد داشته است. در نتیجه طی دوره یاد شده، رشد منفی بهره‌وری سرمایه، رشد مثبت بهره‌وری نیروی کار را خنثی کرده است. تعیین دستوری دستمزدها و نرخ سود تسهیلات بانکی، وجود طرح‌های عمرانی نیمه تمام، پایین بودن سطح کیفیت نیروی کار، انحصارات و کمبود مدیران متخصص از جمله عوامل اصلی کاهش بهره‌وری در ایران است (دنیای اقتصاد، 14 آبان 1382)

ب- اقتصاد ایران از بعد جهانی

1- بسته بودن اقتصاد

اقتصاد بسته تا به تعبیری اقتصاد خود کفا محدودیت‌هایی دارد که کشوری براى صادرات و بویژه وارداتش در نظر می‌گیرد. پس از جنگ جهانی دوم، بسیاری از کشورهای جهان سوم، تصمیم گرفتند صنعتی شوند و به همین لحاظ، برای حمایت از صنایع داخلی، واردات کالاهاى مشابه را ممنوع اعلام کردند. به طور کلی حکومت‌های هوادار اقتصاد بسته، براى آن چه که “اقتصاد ملی” می‌نامند، با سرمایه‌گذاری خارجی، فعالیت شرکت‌های چند ملیتی در خاک خود و تولید و کسب درآمد برمبناى صادرات به کشورهاى خارجى مخالفند. اگرهم در شرایطی، سرمایه‌ خارجی را بپذیرند، با هزارویک قانون دست‌وپاگیر چون لزوم مشارکت افراد بومی در سرمایه اولیه، عدم امکان بازگشت سود و دیگر، عرصه را برای سرمایه‌گذاری تنگ می‌کنند

در این اقتصاد بسته که برخی آن را اقتصاد خودکفا می‌نامند، حکومت عهده‌دار تامین نیازهایی است که برای جامعه صلاح و مفید تشخیص می‌دهد و به همین لحاظ مسئول تهیه سرمایه برای تولید و نیز حمایت بی‌چون و چرا حتی از واحدهای تولیدی زیان‌ده می‌شود. بدین ترتیب منابع ملی محدود کشور، به کار آن تولیدی می‌آیند که صلاحدید حکومت است. بدین ترتیب بخش خصوصی از مشارکت در تولید محروم می‌شود و دست کم فعالیت اقتصادیش محتاج اجازه و پروانه دولتی است

اقتصاد دولتی در عین حال مزاحم حقوق دارندگی و مالکیت است. به طریقى که دولت به جاى ملت، مهمترین منابع طبیعی، وسایل تولید و بنگاه‌های اقتصادی کشور را در اختیار می‌گیرد و به جای همه در مورد خرج و برج آن منابع تصمیم می‌‌گیرد. در چنین شرایطى شهروندان برای امرار معاش محتاج به دولت پدرسالار و وابسته به آن می‌شوند. اقتصاد بسته بی تردید اقتصاد دولتی است. دولتی متمرکز، بی رقیب و قدرتمند که عمده منابع اقتصادی را تحت مالکیت و مدیریت خود قرار می‌دهد و دقیقا برای دفاع از آن چه در اختیار دارد، رقبای خارجی که هیچ، حتی به رقبای ملی نیز اجازه رقابت نمی‌دهد

کلمات کلیدی :