ایران پروژه ایران پایانامه

 پروژه دانشجویی کاربردهای هیدرولیک و پنوماتیک در صنعت در word دارای 90 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی کاربردهای هیدرولیک و پنوماتیک در صنعت در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله گروه ویتامین B در word دارای 9 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله گروه ویتامین B در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله گروه ویتامین B در word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله گروه ویتامین B در word :

گروه ویتامین B

اثرات فعالیت های فیزیکی روی تیامین، ریبوفلاوین و ویتامین 6-B
خلاصه: بدلیل افزایش سوخت و ساز بدن بدلیل فعالیت‌های فیزیکی که وابسته به تیامین، ریبوفلاوین و ویتامین 6-5 است این امکان وجود دارد که دستگاههای گیرنده این مواد در بدن افراد فعال و ورزشکاران افزایش یابد. به طور تئوری فعالیت بدنی نیاز به این مواد مغذی را به چند طریق افزایش می‌دهد: از طریق کاهش جذب مواد غذایی – افزایش نقل و انتقالات – سوخت و ساز و یا از دست دادن مواد غذایی – از طریق وفق‌یابی‌های بیو مکانیکی در نتیجه فعالیت که نیاز به مواد غذایی را افزایش می دهد؛ بوسیله افزایش آنزیم‌های میتوکندری که نیاز به مواد مغذی دارند

، و یا از طریق افزایش نیاز به مواد مغذی برای تقویت و بهبود عضلات. شواهدی بیوشیمیایی از کمبود بعضی از این ویتامین‌ها در افراد فعال گزارش شده است، ولی با این حال مطالعاتی که به بررسی این مطلب بپردازند محدود هستند و اگر هم باشند تقریباً شبیه به همند. بر اساس مطالعات متابوبیکی نشان داده شده است که میزان ریبوفلاوین در زنان جوان و مسن تر که بطور متوسط (5-5/2) ورزش کرده‌اند، بنظر می رسد که طی دوره فعالیت کاهش یافته باشد. همچنین طی دوره رژیم غذایی و یا رژیم همراه با فعالیت ورزشی این میزان کمتر از دوره کنترل بوده است.

هیچگونه مطالعات متابولیکی به مقایسه میزان ویتامین در افراد دارای فعالیت و افراد کم تحرک نپرداخته است. به نظر می رسد فعالیت بدنی میزان ویتامین را حتی در افرادیکه مقدار کاملی از آنها هم دریافت می‌کنند، کاهش می‌دهد. بنابراین افرادیکه دریافت انرژی خود را محدود می سازند و یا رژیم غذایی سختی برای خود می گذارند. در معرض خطر بیشتری برای کمبود ویتامین به

ریبوفلاوین و میزان ویتامین 6-B هستند. مقدمه: دو سؤال مرتباً توسط افرادیکه درگیر فعالیت‌های فیزیکی هیتند پرسیده می‌شود: 1) آیا فعالیت نیاز به ویتامین خاصی را افزایش می دهد؟ 2) آیا افزایش میزان ویتامین در بدن پیشرفت فعالیت‌های ورزشی را بهبود می بخشد؟ بدلیل اینکه ویتامین به ریبوفلاوین و ویتامین 6-B (پیریدوکسین) فاکتورهای همراه بسیاری از عملکرد‌هایهستند

که انرژی تولید می‌کند این سؤال بسیار بجا و مناسب است. اخیراً، رژیم غذایی توصیه شده (RDAs) برای این مواد مغذی بر اساس دریافت انرژی (ویتامین و ریبوفلاوین) و پروتئین (ویتامین 6-B) بررسی و تجویز می‌گردد. اگر یک شخص از نظر فیزیکی بسیار فعال باشد، منطقی است که فرض شود می بایست دریافت انرژی و پروتئین افزایش یابد. متاسفانه این موضوع همیشه صحیح نیست. در افرادیکه رژیم غذایی نامناسبی دارند، یک چنین مواد مغذی نمی بایست با افزایش دریافت انرژی و پروتئین تامین گردد.

بلکه برعکس اگر افراد فعالیت فیزیکی خود را افزایش دهد و دریافت انرژی خود را محدود سازند، نیاز برای این ویتامین‌ها ممکن است بیشتر افزایش یابد. این مقاله به بازبینی مطالب اخیر می پردازد تا روشن شود که آیا فعالیت یا سوخت و ساز این ویتامین ها افزایش می دهند. ابتدا، منبع رژیم برای هر یک از این ویتامین‌ها بطور مختصر بررسی می‌گردد. سپس فعالیت‌های وابسته به ورزش، مواد مورد نیاز، اندازه‌گیری میزان‌ها و نسبت‌های تئوریکی برای نیاز افزایش یافته بطور مختصر بررسی

می‌گردد. آنگاه در مرحله سوم اثرات نقصان ویتامین یا محدوده ویتامین و میزان آنرا را در ارتقای فعالیت فیزیکی و کار بررسی می‌کند. سرانجام مشخص شد که هر ویتامین وابسته به دریافت یک مواد مغذی و اطلاعات موجود روی موقعیت مواد غذایی و مواد مورد نیاز برای افراد فعال است. بدلیل اینکه اطلاعات تحقیقی محدود است. این مقاله به بررسی اینکه آیا فعالیت ورزشی به افزایش تجهیزات یا تغییر میزان مواد غذایی دیگر چون ویتامین B-کمپلکس (نیاسین، فولان، وینتامین 12-B، اسید پنتوسنیک، ویبوتین) می انجامد یا نه نپرداخته است.

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله بررسی ترکیب و خواص فیزیکوشیمیایی صمغ جدید حاصل از ریشه گیاه چوبک خراسانی در word دارای 4 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله بررسی ترکیب و خواص فیزیکوشیمیایی صمغ جدید حاصل از ریشه گیاه چوبک خراسانی در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله بررسی ترکیب و خواص فیزیکوشیمیایی صمغ جدید حاصل از ریشه گیاه چوبک خراسانی در word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله بررسی ترکیب و خواص فیزیکوشیمیایی صمغ جدید حاصل از ریشه گیاه چوبک خراسانی در word :

چکیده:

یک هیدروکلوئید (صمغ) جدید بوسیله استخراج با آب گرم 50) درجه سانتیگراد) از ریشه های گیاه چوبک خراسانی بدست آمد. خالص سازی صمغ مذکور توسط کمپلکس شدن با هیدروکسید باریم اشباع انجام شد و منجر به تولید %13/5 صمغ خالص خشک شده در هوا %8/2) صمغ خالص خشک شده به روش انجمادی) گردید. بررسی ترکیبات شیمیایی صمغ نشان داد که صمغ استخراج شده از ریشه گیاه چوبک خراسانی دارای %14 رطوبت،

%83/2 کربوهیدرات، %1 پروتئین و %1/5 خاکستر می باشد. آنالیز مونوساکاریدهای تشکیل دهنده صمغ توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا نشان داد که گالاکتوز، گلوکز، آرابینوز، رامنوز و اسید گالاکتورونیک به ترتیب با نسبت مولی 27/3، 7/5، 5/8، 1/2 و 1 در ساختار صمغ وجود دارند.
مقدار ویسکوزیته و پ هاش محلول %1 صمغ در دمای 25 درجه سانتیگراد به ترتیب 53 میلی پاسکال ثانیه و 6/2 بود. صمغ گیاه چوبک خراسانی دارای فعالیت امولسیونی پایین و پایداری کفنسبتاً بالا است در نتیجه استفاده از آن در سیستم های غذایی به منظور بهبود ویژگیهای کف کنندگی توصیه می شود.

واژه های کلیدی: چوبک خراسانی، صمغ، خواص فیزیکوشیمیایی

مقدمه:

صمغ های محلول در آب که هیدروکلوئید نیز نامیده می شوند خواص کاربردی زیادی دارند که استفاده از آنها را در صنعت مواد غذایی سودمند می سازد. از خواص کاربردی آنها می توان به ظرفیت اتصال به آب، ویژگیهای رئولوژیکی، توانایی تشکیل فیلم و ژل، توانایی محبوس ساختن ترکیبات عطری، فشار اسمزی، واکنش پذیری شیمیایی، جذب مجدد و افزایش طعم و شیرین کردن اشاره کرد. خواص مذکور قابلیت های کاربردی و تکنولوژیکی بیشماری را سبب می شوند که عبارتند از: غلیظ کنندگی، امولسیون سازی، پایداری کف ها و امولسیون ها، ویژگیهای جریانی، بافت، حفظ نرمی، قهوه ای شدن، قابلیت تخمیر، کنترل تغییر و تبدیل واکنشهای آنزیمی و میکروبی و در نهایت پایداری عطر و طعم.
گیاه جنس چوبک متعلق به خانواده میخک بوده و 61 گونه از آن تاکنون شناسایی شده است که از این تعداد 23 گونه بومی کشور ایران می باشد.
چوبک یکی از منابع گیاهی است که با وجود استفاده های متمادی از ریشه آن به عنوان یک منبع غذایی و صنعتی مطالعات کمی در ارتباط با ترکیب شیمیایی آن انجام گرفته و در این مطالعات تنها به ذکر وجود ساپونین، پلی ساکارید و مونوساکارید بسنده شده است (آریفخودزائف، 1997؛
آریفخودزائف و همکاران، 1999؛ 2003، کوربانوا و همکاران، 2003، جهان بین و همکاران، .(2011 تنها مطالعه کامل در این زمینه مربوط به جهان بین و همکاران در سال 2012 است که در آن ترکیبات شیمیایی و خواص فیزیکی گیاه چوبک تماشایی (Acanthophyllum bracteatum) به تفصیل شرح داده شده است. چوبک خراسانی (Acanthophyllum Borsczowii) یکی از مهمترین گونه های این جنس می باشد که در مناطق مختلف ایران از جمله استان خراسان یافت می شود. ریشه های آن به شکل استوانه و قطور 2-7) سانتیمتر قطر) بوده و به منظور استفاده از خواص درمانی آن در مناطق مختلف کشور استفاده می شود. اگرچه مطالعات وسیعی در ارتباط با تعیین ترکیب شیمیایی و خواص کاربردی هیدروکلوئیدهای مختلف انجام گرفته است اما هنوز تقاضا در صنعت مواد غذایی برای معرفی منابع جدیدی از هیدروکلوئیدها با منشاء گیاهی وجود دارد. لذا هدف از این پژوهش بررسی ترکیب و خواص فیزیکوشیمیایی صمغ جدیدی از ریشه گیاه چوبک خراسانی جهت معرفی به صنعت مواد غذایی و سایر صنایع وابسته به هیدروکلوئیدها می باشد.

مواد و روش ها:

ریشه گیاه در فاصله زمانی اردیبهشت تا تیر ماه 1391 از شهر نیشابور واقع در استان خراسان رضوی جمع آوری و شناسایی گردید. ریشه ها پس از انتقال به آزمایشگاه، در مجاورت با هوا، خشک و در دمای اتاق نگهداری شدند. پیش از انجام آزمایش، بمنظور جدا کردن سایر مواد خارجی چسبیده به بخش بیرونی ریشه های گیاه، پوسته خارجی آنها ابتدا توسط چاقو تمیز و سپس با استفاده از آب شستشو داده شد و در مجاورت با هوا خشک گردیدند. ریشه ها پس از خشک شدن توسط دستگاهخُردکن آزمایشگاهی به قطعات ریز به ابعاد 0/15 میلی متر تبدیل شدند.

استخراج و خالص سازی صمغ از ریشه گیاه چوبک خراسانی با استفاده از روش جهان بین و همکاران (2012) صورت گرفت. میزان رطوبت، خاکستر، پروتئین و عناصر موجود صمغ بدست آمده توسط روش A.O.A.C تعیین گردید. برای تعیین میزان قندکُل و قندهای یاُرونک به ترتیب از روش

1

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله زبان گویای آفیس‌ در word دارای 8 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله زبان گویای آفیس‌ در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله زبان گویای آفیس‌ در word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله زبان گویای آفیس‌ در word :

زبان گویای آفیس‌
جهت افزایش سرعت غلط‌گیری متونی که توسط تایپ مستقیم و یا به‌وسیله نرم‌افزارهای تشخیص دست‌خط
(‌Optical Character Recognition – OCR) وارد کامپیوتر گردیده‌اند، معمولا وجود دو نفر به‌طور همزمان یکی برای قرائت از روی نمونه اصلی با صدای بلند و دیگری برای مقایسه متن اصلی با نمونه تایپ شده، لازم است.

با استفاده از آفیس 2003 می‌توانید نفر اول را حذف نموده و اجازه بدهید آفیس نسخه تایپ شده را برای شما بخواند. حتی چنانچه راهش را بدانید، می‌توانید از آفیس بخواهید ایمیل‌هایتان را هم برایتان قرائت کند. با فرض این‌که شما هنگام نصب آفیس، گزینه‌های صوتی را هم نصب کرده باشید، یافتن امکانات تبدیل متن به صدا (‌Text to Speech) در 2003 Excel آسان‌ است. کافی است از مسیر: Tools<SPEECH

این گزینه مخصوصا هنگامی مفید است که شما در حال وارد کردن لیست بلند بالایی از اعداد بوده و میل ندارید توجه و تمرکز خود را از متن اصلی به صفحه مانیتور و بالعکس معطوف نمایید. فقط دقت کنید که دکمه یاد شده روی نوارابزار را پس از اتمام کار خود، جهت غیرفعال شدن این گزینه مجددا کلیک کنید. همچنین می‌توانید ازدکمه‌های ‌ By Rows و By Columns به‌ترتیب برای تعیین مسیر افقی یا عمودی خواندن دیتا‌ها استفاده نمود و پس از آن خانه‌هایی که می‌خواهید محتویاتشان خوانده شوند را مشخص و در آخر دکمه Speak Sells را در انتهای سمت چپ نوار ابزار Text to Speak کلیک کنید.

البته می‌توان بدون انتخاب خانه‌ها در همان ابتدا، مستقیما گزینه Speak Cells را انتخاب نمود. ولی معمولا بهتر است این‌کار، یعنی عمل انتخاب صورت پذیرد. چون ممکن است نتیجه کار با آنچه که می‌خواستید متفاوت باشد. جهت توقف خواندن محتویات خانه‌ها توسط اکسل، کافی است دکمه Stop Speaking را فشار دهید. اما احضار و نمایش نوار ابزار مربوطه در ‌‌2003‌Word مقداری متفاوت است. با انتخاب فرمان Speech از منوی Tools ممکن است پیغام خوشامدگویی به سیستم تشخیص گفتار آفیس را ملاحظه نموده که به‌شما می‌گوید مجبورید ابتدا تنظیمات مربوط به میکروفون و پس از آن اجرای تمرین را به انجام برسانید.

در این حالت می‌توانید با انتخاب گزینه Cancel،‌ انجام تمرین را به بعد موکول و نوار ابزار تنظیمات زبان را باز نمایید. چنانچه با باز شدن نوار ابزار، جعبه متنی حاوی عباراتی همچون Dictation ،Voice Command و یا Listening را ملاحظه نمودید و یا در محیط‌های شلوغ و پرسروصدا، Word به‌طور خودکار اقدام به درج متن نمود، این بدین معنی است که شما پیش از این، امکانات تشخیص گفتار را فعال نموده‌اید. با فشردن دکمه Microphone امکانات فوق غیر فعال گردیده و می‌توانید در زمان دلخواه مجددا با فشار همین دکمه آن‌را فعال نمایید.

به‌طور پیش‌فرض، نوار ابزار تنظیمات زبان امکانات مربوط به قرائت متن را نمایش نمی‌دهد. ولی چنانچه شما روی علامت فلش روبه‌پایین در منتهی‌الیه سمت راست نوار ابزار کلیک نمایید، گزینه Speak Text و Pause Speaking را خواهید دید. چنانچه روی هرکدام از این گزینه‌ها کلیک کنید، به نوار ابزار اضافه می‌شوند. پس از آن می‌توانید از این امکانات مشابه امکانات متناظر در اکسل استفاده نمایید. به این صورت که با انتخاب Speak Text ،Word شروع به خواندن متن می‌کند. با انجام این‌کار عبارت روی دکمه به Stop Speaking تبدیل می‌شود.

با کلیک روی این دکمه، به خواندن خاتمه می‌دهید و اگر بخواهید مجددا از ابتدای متن خوانده شود، با کلیک روی این دکمه و انتخاب دوباره Start Speaking این‌کار انجام می‌پذیرد. همچنین با فشار‌دادن دکمه Pause Speaking عملیات خواندن در همان نقطه متوقف و متن روی دکمه به عبارت Resume Speaking تغییر می‌یابد که با کلیک دوباره، از همان نقطه به خواندن ادامه می‌دهد.

همانند اکسل می‌توانید قبل از انتخاب دستور Speak Text متنی که مایل به خواندن آن می‌باشید را به‌حالت انتخاب در‌آورده و مشخص نمایید. درغیراین‌صورت، Word از محلی که مکان‌نما قرار دارد، شروع به خواندن می‌نماید. از این امکانات در Outlook نیز می‌توان استفاده نمود. به‌این شرط که Word را به‌عنوان ویرایشگر ایمیل خود انتخاب نموده باشید. برای بررسی این موضوع در Outlook از منوی‌ Tools گزینه‌‌ Options را انتخاب نموده، سپس زبانه Mail Format را کلیک کنید.

پس از آن چنانچه گزینه Use Microsoft Office Word 3002 to Edit email Messages علا‌مت نخورده باشد، آن‌را علا‌مت بزنید. با این انتخاب، برای ایجاد یک پیغام در Outlook، در حقیقت از Word استفاده می‌نمایید. حال چنانچه بخواهید هنگام نوشتن یک پیغام، متن آن برای شما خوانده شود، باید همان مسیری را طی کنید که اگر از ابتدا Word را اجرا کرده بودید، همان‌کار را می‌کردید. همچنین می‌توانید از Outlook یا Word بخواهید پیغامی که پیش از این ارسال یا دریافت شده است را نیز برایتان بخواند. البته برای این‌کار باید از یک ترفند خاص استفاده نمود.

زیرا چنان‌چه شما در حال خواندن نامه‌ای باشید که قبلا ارسال یا دریافت شده است و در همان حال نوار ابزار زبان را باز کنید، می‌بینید که گزینه Speak Text به‌رنگ خاکستری و غیرفعال است. در این‌حالت باید دستور‌ Forward را انتخاب نمود. چون با این‌کار Outlook پیغام مربوطه را در یک ویرایشگر Word باز می‌نماید. در این مرحله می‌بینیم که دکمه Speak Text دیگر خاکستری نبوده و فعال می‌گردد.

پس از گوش دادن به پیغام، به‌سادگی پنجره را بدون ذخیره کردن آن ببندید. در آخر ممکن است بخواهید صدا یا سرعت خواندن را تغییر بدهید که برای این‌کار باید در نوار ابزار زبان با انتخاب Tools Options دکمه Advance Speech را کلیک نموده و از زبانه Text to Speech و در قسمت Voice Selection از منوی کرکره‌ای، صدای موردنظر خود را انتخاب نمایید.

در اینجا می‌توانید توسط گزینه Preview Voice انواع صداها را امتحان کرده و پس از شنیدن زمان کوتاهی از هر کدام، تصمیم خود را در انتخاب یکی از آن‌ها بگیرید. به‌صورت مشابه در قسمت Voice Speed می‌توانید سرعت خواندن متن را بر روی نشانگر مقیاس‌بندی‌شده‌ای تنظیم و پس از آن به‌وسیله‌ Preview Voice نتیجه نهایی و تاثیر تنظیمات خود را ملاحظه کنید. در انتها با انتخاب دکمه Apply و قبول تنظیمات جدید، دکمه Ok را برای بستن

کلمات کلیدی :

 پروژه دانشجویی مقاله ارزیابی کمی و کیفی مجلات ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس طی سالهای 2000در2012 در word دارای 7 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله ارزیابی کمی و کیفی مجلات ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس طی سالهای 2000در2012 در word   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله ارزیابی کمی و کیفی مجلات ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس طی سالهای 2000در2012 در word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله ارزیابی کمی و کیفی مجلات ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس طی سالهای 2000در2012 در word :

مقدمه

پیشرفتهای علمی و فناوری در عصر حاضـر مـدیون سـرمایههـای فکری و دانشی است که به توسعه و پیشرفت کشورها منجر میشود. رشـد و پیشرفت علمی در دنیای امـروز، مهمتـرین اولویـت و برنامـه کشـورهای مختلــف جهــان بــرای رســیدن بــه توســعه اقتصــادی و بهبــود در زنــدگی مردمانشان میباشد(.(1

یکی از زمینههای توسعه و ارتقای علمی توجه بـه ابعـاد بـینالمللـی تحقیقات است. باید توجه داشت کـه نتیجـه تحقیقـات بـومی بـه صـورت بینالمللی نیز عرضه میشود تا در سطح دنیـا ارزیـابی و نقـد شـود و افـراد بیشـتری از آن بهـره ببرنـد. نتــایج تحقیقـات و تولیـدات علمـی از طریــق مجلات به دست کـاربران از گـروههـای مختلـف محققـان و کارشناسـان میرسد. به همین دلیل نشریات نقش مهمـی در توسـعه علمـی بـه عهـده داشته و همواره مورد توجه بودهاند(.(2

از سویی دیگر باید اشاره کرد که مجلات علمی در دنیـای کنـونی از معیارها و شاخصهای توسـعه فرهنگـی- اجتمـاعی هـر ملتـی بـهحسـاب میآیند. نشریات علمـی و تخصصـی وسـیلهای بـرای توزیـع و انباشـت و همچنــین تولیــد دادههــا و اطلاعــات علمــی هســتند و بــرای گســترش و شکوفائی و پیشرفت همهجانبه علم، نقش حیاتی و اساسـی دارنـد(.(3 ایـن نشریات، ابزار اصلی بـرای توسـعه و پیشـرفت علـم بـوده و مـیتواننـد در

آموزش مستمر، ارتقای تحقیقات، تحریک تفکر و انتشار فعالیتهای علمـی نقش داشته باشند(.(4 کمیسیون اتحادیه اروپا این امر را مـورد تأکیـد قـرار داده و معتقد است که مجلات علمی، نقش دوگانه ی تأیید و انتشار دانـش را داشته و این امر در بایگانی کردن دانش برای تضمین دسترسی دائمی به آنها نقش آفرین میباشند((5 و برای توسعه رقابـت و بـهمنظـور افـزایش کیفیت، مدتهاست که مجلات، ارزشیابی و به انواع مختلفی تقسـیم و بـر اساس تولیـدات علمـی نویسـندگان و مؤسسـات علمـی و حتـی کشـورها رتبهبندی میگردند. الگوها و فنون مختلفی در علمسنجی برای ارزشیابی و رتبهبندی مجلات علمی بهکار گرفته میشود، که یکی از آنها نمایه شـدن مجلات در پایگاههای اطلاعاتی است(.(6

بنابراین وضعیت تولیدات علمـی نمایـهسـازی شـده در پایگـاههـای استنادی یکی از مهمترین شاخصهایی است که میتواند به منزله موفقیـت جامعه پژوهشی هر کشـور در انتشـار یافتـههـای علمـی خـود در نشـریات بینالمللی در نظر گرفته شود. از طرفی انتشار یافتههای علمـی در نشـریات بینالمللی به نوعی بیانگر قابـل قبـول بـودن سـطح علمـی دسـتاوردهای محققان بهشمار میآید.

بههمین دلیل افزایش تعـداد مجـلات علمـی نمایـهسـازی شـده در پایگاههای بـینالمللـی، یکـی از شـاخصهـایی اسـت کـه در کنـار سـایر

مجله علم سنجی کاسپین، سال اول، شماره اول، بهار و تابستان 93، صفحه 33-39 ارزیابی مجلات ایرانی در اسکوپوس/ صدیقه محمد اسماعیل و دیگران

شاخصهای علم و فناوری در سـطحی وسـیع مـورد توجـه کشـورها قـرار میگیرد. به همین ترتیب، تعداد نشریات کشورها در پایگاههای استنادی، به این علت که به منزلـهی نشـانهای از قابـل قبـول بـودن سـطح کیفـی آن نشریات در سطح بینالمللی به شمار میآیـد، از اهمیـت خاصـی برخـوردار است. علاوه بر این، حضور این نشریات در پایگاههـای اسـتنادی، بـه ایـن علت که میتواند بسترهای لازم را برای انتشار و دسترسپذیر نمودن تعداد بیشتری از تولیدات علمی کشور در سطح بینالمللی ایجاد نموده و همچنین به این دلیل که میتواند زمینههای حضور مؤثرتر جامعهی پژوهشی کشـور را در فرآیند ارزیابی و انتشـار تولیـدات علمـی جهـانی فـراهم سـازد، حـائز اهمیت است(.(7

با توجه به این موارد، آگاهی از وضعیت نشریات ایران در پایگاههـای استنادی، بخشی از مهمترین مسائلی است که پاسخگویی به آن میتواند در راستای ارزیابی برون دادهای پژوهشی کشور مـورد اسـتفاده قـرار گیـرد. از آنجایی که طبق بررسیهای صورت گرفتـه، تـاکنون رونـد رشـد نشـریات ایران به صورت علمی و نظاممنـد مـورد بررسـی و تجزیـه و تحلیـل قـرار نگرفته است، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین رونـد رشـد کمـی نشـریات ایرانی و سنجش کیفی این نشریات در پایگاه اسـکوپوس و مقایسـه آن بـا کشورهای دیهشت1 در سالهای 2012-2000 انجام شد. در ادامه به چند مورد از پژوهشهای مرتبط با این مطالعه اشاره می شود؛

Mabe در پژوهشی، به مطالعه پویایی رشد نشریات علمی پرداخته است. نتایج مطالعه او نشان داد که نشریات، سالانه رشد 3/3 درصدی داشتهاند و نرخ رشد آنها در پایینترین حد قرار داشته است و این میزان با توجه به شرایط سیاسی اجتماعی متفاوت بوده است(.(8

صالحی و نوروزی به بررسی جایگاه علمی ایران در جهان و ضریب تاثیر مجلههای بینالمللی ایران پرداخته و بیان داشتهاند که مجلات نمایهشده ایرانی به لحاظ میزان استنادات، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و ضریب تاثیرگذاری مجلات بینالمللی کشورمان در سطح پایینی قرار دارد(.(9 یالپانی و همکاران با بررسی مجلات علوم اجتماعی در ایران بیان میکنند در مقابل افزایش سریع تعداد نشریات ایرانی در علوم طبیعی که توسط ISI پوشش داده میشود، نشریات در زمینه علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی رشد نکرده اند(.(10

در پژوهشی دیگر نوروزی و عبدخدا به بررسی مشکلات مجلههای ایرانی و دلایل عدم نمایهسازی آنها توسط پایگاههای اطلاعاتی خارجی پرداختند. نتایج بررسی آنها نشان داد که یکی از دلایل عدم استناد به مجلههای ایرانی، عدم پخش این نشریات در سطح جهان است، چرا که چکیده مقالههای منتشر شده در مجلههای ایرانی در پایگاههای اطلاعاتی که اغلب توسط آمریکا و انگلیس هدایت میشوند، نمایهسازی نمیشوند.

همچنین این پژوهش نشان میدهد که انتشار یک مجله بدون رعایت استانداردهای انتشار مجلههای علمی موجب خواهد شد تا آن مجله در پایگاههای اطلاعاتی خارجی نمایهسازی نشود(.(11

1Developing Countries (D8): Bangladesh, Egypt, Indonesia, Iran, Malaysia, Nigeria, Pakistan and Turkey

اخوتی و همکاران در پژوهشی به مقایسهی ضریب تأثیر مجلات تخصصی کشور ایران و کشورهای منتخب در سالهای 2009 و 2010 نشان دادند که از نظر شاخصهای تولید علم در بین 25 کشور مورد بررسی، کشورهای ترکیه، ایران و پاکستان بهترتیب هر کدام با 20، 14 و 9 امتیاز در رتبههای اول تا سوم هستند(.(12

Reyes به بررسی رشد مجلات نمایه شده آمریکای لاتین و کارائیب در فاصلهی سالهای 2009-2006 پرداخت و نشان داد که رشد بی سابقه مجلات کشورهای مورد بررسی بیش از آنکه تحت تاثیر تغییرات جامعه علمی این کشورها باشد، متاثر از سیاستهای نمایهسازی پایگاههای اطلاعاتی ISI بوده است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که تعداد مجلات نمایه شده طی 4 سال مورد بررسی، 360 درصد رشد داشته است(.(13

Edgar و Willinsky در پژوهشی به بررسی مجلات علمی با استفاده از نظامهای دسترسی پرداختند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که گسترش نظامهای دسترسی آزاد میتواند در رشد انتشار مجلات نقش مؤثری داشته باشد، بهطوریکه تعداد نشریات آنلاین از یک عنوان در سالهای 1872-1900 به 704 عنوان در سالهای 2001-2004 رسیده

است(.(14

روش پژوهش

پژوهش حاضر، پیمایشی-توصیفی بوده و از نوع کاربردی است و با استفاده از روشهای علمسنجی انجام شده است. منبع گردآوری دادهها، پایگاه اطلاعاتی Scopus و جامعه این پژوهش را، تمامی مجلات علمی ایران تشکیل میدهند که طی سال های 2012-2000 در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس نمایه شدهاند.

در قسمت نخست، برای استخراج مجلات علمی ایرانی با انتخاب برچسب Iran و انتخاب تمامی حوزههای موضوعی جستجویی صورت گرفته و مجلات علمی شناسایی و مورد بازیابی قرار گرفتند. اطلاعات مربوط به “سال انتشار آنها”، “حوزههای موضوعی”، “شهر” و “سازمان منتشر کننده آن ها”، “میزان استناد به مقالات مجلات”، “شاخص “h و غیره بازیابی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Excel و برای ترسیم شکلها از نرم افزار تحلیل شبکه NodeXL استفاده شده

است.

یافتهها

یافتهها نشان میدهد که تعداد نشریات ایرانی نمایه شده در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس، از 8 مجله در سال 2000 به 113 مجله در سال 2012فزایش یافته است. یعنی تعداد مجلات حدوداً 14 برابر شده است. در نمودار1، روند مجلات نمایه شده حوزههای مختلف موضوعی در طی سالهای مورد بررسی قابل مشاهده است.

همچنین میتوان اشاره کرد که نمایهسازی مجلات جمهوری اسلامی ایران در طی سالهای اخیر در مقایسه با کشورهای منطقه از رشد قابل قبولی برخوردار بوده است. اگر چه در سالهای ابتدایی در مقایسه با کشورهای منطقه هم ردیف با کشور پاکستان و مصر و نیز بسیار پایینتر از کشور ترکیه بود 36) مجله این کشور در سال 2000 در پایگاه اطلاعاتی

34

Caspian Journal of Scientometrics. 2014; 1(1): 33-39

Mohammad Esmaeil S, et al.

اسکوپوس نمایه میشدند)، ولی در سال 2012، جایگاه شایستهای را به در بین کشورهای آسیایی جمهوری اسلامی ایران پس از کشورهای
خود اختصاص داده است. در میان کشورهای در حال توسعه D8 نیز چین، ژاپن، هند، کره جنوبی و ترکیه در رتبه ششم قرار دارد؛ و تعداد
جمهوری اسلامی ایران پس از کشور ترکیه (با 149 مجله) در جایگاه دوم مجلات نمایه شده ایرانی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس در سال 2012 از
قرار دارد. تمامی کشورهای آفریقایی (بالاترین تعداد متعلق به کشورآفریقای جنوبی با
112 113 120 71 مجله) بیشتر بوده است.

91 100 در رابطه با حوزه موضوعی مجلات نمایه شده باید اشاره کرد که در
80 سال 2000، 4 مجله در حوزه پزشکی، 2 مجله در حوزه مهندسی، یک
72
60 مجله در حوزه مهندسی مواد و یک مجله نیز در حوزه شیمی در پایگاه
52
40 اطلاعاتی اسکوپوس نمایه میشدند.
37 31
23 17 20 همچنین، مجلات نمایه شده تنها در دو شهر (شش مجله در تهران
10 10 8 8
0 و دو مجله در شیراز) تهیه و منتشر میشدند. در رابطه با مراکز و موسسات
2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000
علمی و پژوهشی منتشر کننده مجلات نیز باید اشاره کرد که “دانشگاه
تعداد مجلات علوم پزشکی تهران” با انتشار 2 مجله در سال 2000، بیشترین میزان
مجلات علمی نمایه شده را به خود اختصاص داده است. در جدول 1، روند

نمودار.1 روند نمایهسازی مجلات ایرانی در پایگاه اطلاعاتی نمایهسازی مجلات در حوزه های مختلف موضوعی، در سالهای مورد
اسکوپوس طی سالهای 2012-2000 بررسی قابل مشاهده است.
ش

کلمات کلیدی :